B3 vitamini düşük riskini ve doğum kusurlarını azaltır mı?
Dünya genelinde her yıl 8 milyon bebek düşük ve doğum kusurlarından dolayı öldüğünü biliyor musunuz? Yapılan araştırmada B3 vitaminin hamilelerde olumlu etkileri gözlemlendi. Yazımızda bu araştırmanın sonuçlarını açıklayıp, B3 vitamini düşük riskini ve doğum kusurlarını azaltır mı? B3 vitamini nedir? B3 Vitamini (Niasin) vücutta nasıl etki yapar? B3 Vitaminin Eksikliğinde neler olur? B3 Vitaminin Fazla alınırsa ne olur? B3 vitamini hangi besinlerde bulunuyor? sorularına resmi sağlık bilgisi kaynaklarından açıklamaya çalışacağız.
B3 vitamini düşük riskini ve doğum kusurlarını azaltır mı?
B3 vitamini Niasin, 8 farklı B vitaminlerinden biridir. B3 Vitamini, Niasin, Niyasin, Vitamin B3, nikotinik asit ve vitamin PP olarak da bilinir. Suda çözünebilir, vücutta depolanmaz. Isıya ve ışığa karşı dayanıklıdır. Vitaminler içerisinde en dayanıklısı denilebilir.
B3 Vitamin Niasin ilk Avusturyalı kimyacı Hugo Weidel 1873 yılında yaptığı çalışmalarda Tütün yapraklarındaki nikotinin nitrik asit ile oksidasyonu sonucu elde etti. Norveçli Biyokimyacı Conrad Elvehjen tarafından Pellagra Önleyici olarak aktif maddesini bularak Anti-blacktongue faktör olarak kullanılmıştır. Nikotinik Asit biyolojik anlamı anlaşılınca, nikotinin vitamin açısından zengin tabiri kullanılmaması ve nikotinin zengin bir niasin kaynağı algısının oluşmaması için, Nicotinic Asid kelimelerin ilk iki harfi alınıp ni ve ac olarak sonuna da vitamin kelimesinin son iki harfi in ile birleştirilerek niacin adı verilmiştir.
İlgili Link: B3 Vitamini nedir? Nelerde Bulunur? Faydaları ve Zararları Nelerdir?
Bazı bilim adamları eski metinlerde niyasin için vitamin PP adını kullanmışlardır. İngilizce “pellegra preventing” pellegra önleyici olarak baş harflerinden almaktadır.
B3 Vitamini Niasin, Kimyasal formülü C6H5NO2 Molekül ağırlığı 123,11 g/mol dür. B3 Vitamini niasin vücut tarafından kullanılan koenzimleri nikotinamid adenin dinükleotid (NAD) ve nikotinamid adenin dinükleotid fosfat (NADP) dır. Nikotinamid da bazen Niacinamide denir. İsimleri benzer olsa da, hiçbiri formları, tütünde bulunan nikotin ile ilgili değildir.
Düşük Riskini azaltıyor ve DNA hasarlarını tamir ediyor
1900’lü yıllardan sonra Amerikan Halk Sağlığı Örgütü, ülkenin güneyinde pellegra denen cilt hastalığı üzerinde bilimsel araştırmalar yaptı. Yapılan resmi araştırmalarda mısır ve mısırdan elde edilen ürünlerin fazla tüketilmesi sebebiyle oluşan bu hastalıkla baş eden bu maddeyi B vitaminleri gurubuna almıştır. Vücut, doğal olarak içerdiği triptofan adlı aminoasitten niyasin oluşturabilir. Triptofan proteinleri oluşturan 20 aminoasitten biridir. Karaciğerde triptofan yıkımı ile nikotinik asit -niyasin-sentezlenir. Mısır özellikle bu oluşumu engeller. Mısıra bağlı bir beslenme pellegra hastalığını tetikler.
2017 Ağustos ayında Avustralya’da yapılan bir araştırmaya göre, hamilelikte B3 vitamini takviyesi düşük riskini ve doğum kusurlarını ciddi şekilde azaltıyor. Yeni bulgu, dünya genelinde milyonlarca anne adayının sağlıklı bir bebek doğurmalarına yardımcı olabilir.
Sydney’deki Victor Chang Enstitüsü’nün yaptığı ve sonuçları New England Journal of Medicine dergisinde yayınlan araştırmanın çığır açıcı bir gelişme olduğu belirtiliyor.
12 yıl süren araştırma ile, hamilelik sırasında B3 vitamini eksikliğinin, bebeğin ve organların anne karnındaki gelişimini olumsuz etkilediği ortaya çıktı.
Profesör Sally Dunwoodie, araştırmayla ilk kez NAD (Nikotinamid adenin dinükleotid) eksikliğinin düşük ve kusurlu doğumlarla bağlantısının ortaya çıkarılmış olduğuna dikkat çekti.
Hücreler NAD koenzimini B3 vitamininin bir türevi olan nikotinamidden sentezliyor.
B3 vitamini hangi besinlerde bulunuyor?
Kuru fasülye, bezelye, tahıl kepeği, avokado, hurma, incir, yer fıstığı, yumurta, peynir, ton ve somon balığı, tavuğun göğüs eti, dana ciğeri, hindi, kuşkonmaz, sert kabuklu yemişler ve çekirdek içeren sağlıklı bir diyet, vücudun NAD yani B3 Vitamini ihtiyacını karşılıyor.
Vücutta eksik olması durumunda ise B3 vitamin desteğiyle ihtiyaç karşılanabiliyor. Özellikle hamile kadınların doktorlarından aldığı diyet listesi içinde yetersiz kaldığında takviye olarak da alınabiliyor. Bunun doktor tarafından onaylanması gerekmektedir.
Araştırmayı yürüten ekibin başkanı Prof. Bob Graham, bu bulgunun dünyada milyonlarca hamile kadına yardımcı olabileceğini söyledi.
Avustralya Sağlık Bakanı Greg Hunt’da ülkede her dört kadından birinin düşük yaptığını belirtip, bu nedenle araştırmanın “çığır açıcı” olduğunu özellikle altını çiziyor.
Dünya genelinde her yıl 8 milyona yakın sayıda olan bebek, rahimde organ gelişiminin tamamlanamaması nedeniyle çeşitli kusurlarla doğuyor.
Ancak bazı uzmanlar fareler üzerinde yapılan araştırmanın insanlar üzerinde de yapılması gerektiğine, insanlarda denenmeden önce çok da iyimser olunmaması gerektiğine dikkat çekiyor.
B3 Vitaminin Eksikliğinde neler olur?
Yetersiz beslenme sonucu olabileceği gibi ana maddesi olan triptofanın (triptofan :proteinleri oluşturan 20 aminoasitten biridir. Karaciğerde triptofan yıkımı ile nikotinik asit sentezlenir.) metabolizmasının etkilendiği hastalıklardan (tümör, ilaç kullanımı, Hartnup hastalığı) dolayı da oluşabilir. Emilim sorunlarından dolayı olması nadirdir. Mısır gibi bazı besin maddelerinde bağlı durumda bulunur ve vücut bunu kullanmaz. Bundan dolayı mısır ve mısır ürünleri sık kullanıldığında B3 vitamini eksikliği ciddi sorunlar çıkarır.
Peki eksik olursa neler olur?
- Kolay yorulma, kolay sinirlenme,
- İştahsızlık, hazımsızlık, bulantı, kusma ve ishal gibi sindirim sorunları,
- Deride ışığa karşı hassasiyet, kaba, kalın ve sert cilt haline dönüşmesi, dilde yanma hissi, kızarma, diş eti hassasiyeti, ağız kokusu,
- B3 vitamin eksikliği olan kişilerde huzursuzluk genelde ilk ruhsal problem olup, ardından uykusuzluk, baş ağrısıyla beraber, ellerde titreme, artan endişeler, korku ve kaygı duygularında artmalar ile sinir sistemi şikayetleri meydana gelir.
- Eğer eksikliği uzun sürerse ölümcül Pellegra hastalığı oluşur. Pellegra deride ilk belirtilerini döküntülerle gösterir. Ardından ishal ve erken bunama yada unutkanlık başlar. Sindirim sistemi eskisi gibi iyi çalışmaz. Arkasından sinir sistemi bozuklukları başlar ve ölüme doğru bir gidiş başlar.Bu nedenle 4D Hastalığı denilmiştir. (Dermatit, Diare, Demans ve Death.)
B3 Vitamini (Niasin) vücutta nasıl etki yapar?
B3 Vitamini insan vücudunda 50’den fazla metabolik olayda rol alır. Kimyasal yapısı olarak NAD ve NADP kısaltılmış isimli koenzimin yapısına girer. Adını belki de hiç duymadığınız B3 vitamini aslında kilit vitaminlerden biridir. Şimdi B3 Vitaminin etkilerini listeleyelim.
- B3 Vitamini, insan vücudu için hayati fonksiyonlarda rol alır, hücrelerin oksijeni kullanabilmeleri için gereklidir.
- B3 Vitamini, basit bir anlatımla protein, yağ ve karbonhidrat gibi besin öğelerinin vücutta kullanılmasını sağlar.
- B-kompleks vitaminleri gibi, B3 vitamini enerji üretiminde önemlidir. Unutmayın ki enerjinin yüzde 25’ini beyin tüketmektedir. B3 Vitamini diğerlerinden ayıran ise Karbonhidratlardan Nişastadan enerji üretilmesini, karaciğerde depolanmasının önüne geçmesini sağlamaktadır.
- B3 Vitamini, Glikoliz denilen karbonhidrat ve glikozdan enerji üretilmesinde anahtar görevi vardır. Glikoz tolerans faktörü (GTF) molekülünün oluşmasında ve optimal insülin faaliyetleri için B3 vitamini gereklidir.
Kolestrolü düşürür, DNA’nın hasarlarını düzeltir, Hormon üretiminde rol alır
- B3 Vitamini, Yağ asitlerinin sentezine etkilidir. B3 vitamini, vücuttaki yağların kimyasal işlemesinde kritik bir rol oynar. Yağ içeren yapıların (hücre zarları gibi) vücudun yağ asit yapı taşları genellikle kendi sentezi için, B3 vitamininin ürettiği birçok yağ bazlı hormonlar (steroid hormonlar olarak adlandırılır) gereklidir. İşin İlginç tarafı, B3 Vitamini, karaciğerde kolesterol üretimi için gerekli olmasına rağmen, LDL seviyesi yüksek olan kişilerde kolesterolü düşürür.
- B3 Vitamini, Genetik süreçlerin destekçisidir. DNA (deoksiriboz nükleik asit) hücrelerinin hasarsız kendi üretimlerini yapması için B3 Vitaminine ihtiyaçları vardır. B3 vitamini ve DNA hasarı arasındaki ilişki, kanser önlenmesi ile ilişkili olduğu görünür.
- Proteinleri oluşturan amino asitlerin birleşmesi sırasında oluşan azotu çıkarma işlemi olan Deaminasyon olayında ciddi görevi vardır.
- Beyin fonksiyonları için B3 Vitamini temel maddedir.
- B3 Vitamini, midede sindirimin temel taşları olan asitlerin üretimini sağlar.
- B3 Vitamini, östrojen, progesteron, testesteron, tiroid, kortizon, insulin gibi hormonların üretiminde yer alır.
- B3 Vitamini, ilaç ve zararlı maddelerin etkisizleştirilmesini sağlar.
- B3 Vitamini, deri ve sindirim sisteminin sağlığına destek verir.
- B3 Vitamini, kan dolaşımına etkisi vardır.
- B3 Vitamini, kandaki kolestrol seviyesini ayarlar (Nikotinik asit formu).
- B3 Vitamini, Beyin ve sinir sisteminin sağlıklı çalışmasına etkilidir.
B3 Vitaminin Fazla alınırsa ne olur?
B3 Vitamini alınan miktara göre değişebilir. B3 vitamini fazlalığında;
- Deride yanma, kızarma, kaşıntı (100 mg. üzeri),
- Karaciğer hasarı (500 mg. üzeri),
- Gut, diabet, mide ülseri, karaciğer hastalığı gibi mevcut sorunları ağırlaştırabilir.
Kaynaklar ve Dış Bağlantılar
- Sağlık Bakanlığı | Bilgi Kitapları | Vitaminler,
- Hacettepe Üniversitesi – Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Yrd. Doç. Dr. Gülhan Samur,
- The University of Maryland School of Medicine