Badem içinde çok yüksek oranlarda yağ olmasına rağmen, kalp sağlığı için tüketilmesi gereken besinlerden biridir. Fazla yağlı gıdalar kalp ve damar sağlığı için tehlike oluşturuyorsa, neden badem zararlı değil? Yazımızda, Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları nelerdir? Bademin içinde neler var? Alzheimer hastalığı için neden badem yemeli? Badem yemek Kolon kanserini önler mi? Badem ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalar nelerdir? Badem nasıl yenmeli? Günde ne kadar badem yenmeli? Badem nasıl alınmalı ve saklanmalı? Bademin zararları nelerdir? sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları

Badem bir çok düğünde nikah şekeri olarak dağıtılır. Aslında bunun sebebi 1350 yılında İtalya’da başlayan bir gelenek. Dikkat edilirse nikahlarda dağıtılan badem şekeri sayısı beştir. Beş badem şekeri olmasının nedeni ise, sağlık, mutluluk, zenginlik, bereket ve uzun ömürlülüğü temsil etmesidir.

Badem, gülgiller familyasından bir meyve ağacı tohumudur. Badem ağaçları, şeftali ağaçlarının böceklere karşı daha dayanıklı hale getirilmesi için aşılarda kullanılmaktadır. Bademin en yaygın kullanım türü ise, tatlı bademdir. Prunus dulcis yani tatlı badem insanlara yararlı iken, diğer türü olan acı badem bir insan tarafından çiğnendiği anda ölümcül olabilmektedir. Acı bademin içinde hidrosiyanür asit adında zehirli bir kimyasal barındırmaktadır. Ancak acı badem ısıtılırsa, güvenli bir tüketim sağlanabilir. ABD badem piyasasına hakimdir ve en çok tüketilen ağaç fıstığı denilen tatlı badem, fıstık pazarının yüzde 62’sine sahiptir.

Bademin Kısa Tarihçesi

Bademin anavatanı Orta Asyadır. Çok eski zamanlardan beri Akdeniz çevresinde de yetişir. Badem, Hristiyan kültüründe bekareti temsil etmekte ve evlilik takdisi olarak da görülmektedir. Eski Mısır Medeniyetinde bademin izlerini Tutankamon’un mezarında görülmektedir. Çünkü Eski Mısırlılara göre, firavunların ahiret hayatında beslenmesi için badem en gerekli besin olarak görülüyordu.

1700 yıllarında, Franksisken keşişleri, badem ağacını, Kalifornia bölgesinden, İspanya’ya getirmişlerdir. 20. yüzyılın sonunda Badem üretim endüstrisi, Kaliforniya’nın Sacramento ve San Joaquin bölgelerinde başlamıştır.

Şimdilerde ise dünya badem piyasasının yüzde 88’i ABD’ye aittir. Geri kalan üretim yüzdesi içinde, Türkiye, İspanya, Yunanistan ve İtalya bulunmaktadır.

Türkiye’deki Datça Bademi en iyilerden biridir.

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları | Badem Ağacı

Neden Badem yemeliyim? Bademin içinde ne var?

Bir avuç badem ortalama 30 gram gelmektedir. Sayı olarak da 23 adedi bulur. Bir avuç bademin 160 kaloriye denk gelmektedir. Bu kadar az ölçüde olmasına rağmen, içerik olarak zengin protein ve lif kaynağıdır. Aynı zamanda vücudun ihtiyacı olan E Vitaminin yüzde 35’ini, Magnezyum’un yüzde 20’sini bir avuç bademle sağlayabiliyoruz. Kalsiyum ve demir açısında da iyi bir kaynaktır. İçinde kötü kolesterolün oksitlenmesini engelleyen, flavonoit, kuersetin ve kaempferol gibi bir çok antioksidanları barındırmaktadır.

Bir avuç bademin neredeyse yarısı yağdır. Yağ oranı bu kadar yüksek olmasına rağmen, neden Kalp ve Damar için faydalıdır? İçeriğindeki tekli doymamış yağ asitlerinin bol oluşu, kalp ve damar için onu vazgeçilmez kılar, hem korur, hemde hastalıklara karşı önlem alır.

Okumadan Geçme: Damar sertliğini önlemede keşfedilmiş yeni bilimsel bulgular

Badem, kanser, ülser ve nasırları iyileştirme, Alkolik kişilerin vücuttaki zararlarını azaltması umuduyla bir çok çalışmada yer almaktadır.

Badem, Obezite, Kalp Sağlığı, Alzheimer ve Kolon Kanseri üzerinde bilimsel çalışmalar yapılmıştır. Yazımızın içinde bunlara değineceğiz.

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları | Bademin rengi beyaz ise tazedir

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yenmeli? Bilimsel araştırmalar nelerdir?

American Journal of Clinical Nutrition’da yayınlanan bir makalede, kalp dostu yiyecekler hakkında bir liste hazırladı. Bu listenin içinde badem de vardı. Kolesterolü düşüren haplardan ziyade, bademin de içinde olduğu bu yiyecekleri tüketerek kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğini kanıtladı.

Güney Kaliforniya’daki Loma Linda Üniversitesi ilk defa bademin kan dolaşımında, E vitamini oranını arttırdığını belirledi. Bu araştırmada deneklere yedirilen badem sonucunda, total kolesterolü yüzde 5 düşerken, kötü kolesterol oranlarında ise yüzde 7’ye yakın düşmeler gözlemlendi.

2003 yılında FDA yani Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi, Bademin kolesterolü düşürdüğünü, sınırlı araştırmaları yeterli görmese de sağlık iddiasını kabul etti. Aradan 7 sene geçtikten sonra, 2010 yılında LDL kolesterolü düşürmek için badem tüketilmesini önermeye başladı.

Kanada’daki Toronto Üniversitesi bilim adamlarından Dr. David Jenkins, bademin içinde olduğu, sağlıklı beslenme modelinde, kalp hastalıklarıyla savaşmada en iyi ilaçlardan biri olan, popüler kolesterol ilacı Lovastatin alımına yakın oranlarda, iltihaplanmayı kestiğini keşfetti. Badem yenmesi ile sadece kolesterolü düşürmekte kalmadı, iltihabın öncüsü ve kalp hastalıkları bakımından bir risk etkeni olan CRP/C-Reaktif proteinin de azalttığı görüldü.

Aslında Bademin içindeki fazlaca olan E Vitamini güçlü bir antioksidan olduğu için kalp krizine neden olan plakları adeta parçalıyor. Günde bir avuç badem yiyerek, günlük ihtiyaç olan E Vitaminin yarısını karşılayabiliyoruz.

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları | Kavrulmuş badem en son tercihiniz olmalı

Obezite üzerinde Bademin nasıl etkisi var? Bilimsel araştırmalar nelerdir?

Obezite hastalığı, kalıcı şişmanlama ile başlayan süreçte gelişir. Yanlış ve dengesiz beslenme, katkı maddeli yiyecekler, GDO’lu şekerler ve unlar, aşırı yağ tüketimi, çok fazla yemek öğünleri, uykusuzluk, hareketsizlik ve stres kilo alımını tetikler.

Sindirim sistemi düzgün çalışmadıktan sonra zayıflamaya çalışmak yersizdir. Sindirim sisteminin baş tacı ise bağırsaklardır. Bağırsaklardaki Probiyotikler ise en önemli savaşçılardır. Diğer kötü olan ne varsa dışarıya atılması için de bağırsaklara lif (posa) lazımdır. Badem lif bakımından zengin olduğu için hatta çözünmeyen bu lifler, bağırsaklara adeta destekçisidir. Tokluk hissini veren badem, diğer taraftan ise kan şekerini dengelemeye yaramaktadır.

Bakmadan Geçme: Otoimmün Hastalıklar nedir? Nasıl oluşur? Doğal tedavisi var mı?

2003 yılında Badem üzerinde ciddi araştırmaları açıklayan International Journal of Obesity dergisi, düşük kalorili diyet yapan kişilerin, günlük beslenmelerine yaklaşık 3 avuç dolusu badem ekleyerek, sadece düşük yağlı ve düşük kalorili diyet yapan kişilere oranla daha çok kilo vermiştir. Aynı zamanda badem içerikli diyet yapanlar daha kalıcı kilo vermişlerdi.

2006 yılında American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan bilimsel araştırmada, badem yiyen kadınların vücudunda, erkeklerden daha çok oranlarda kolesistokinin ( yağlı yiyecekler yendiğinde ortaya çıkan tokluk hissi veren hormon) bulunduğu gözlemlendi. Yani bunun anlamı badem yiyerek, hem erkekler hemde kadınlar tok hissine ulaşabiliyor. Ama kadınlar bu tokluk hissini daha çok ve daha uzun hissediyor.

Tok tutan yiyecekler arıyorsanız, kavrulmamış olan Bademleri diyet listenize alabilirsiniz. Kavrulmuş badem hem yağ bakımından kalitesi düşük hemde çokça yedirir. Günlük 1 avuç kavrulmamış badem yenilebilir.

Bu araştırmayı desteleyen türde başka bir araştırma yayınlandı. İngiltere’de Londra sınırlarındaki King’s Üniversitesi bilim insanları, bademin karbonhidrat emilimini engellemeye yardımcı olduğunu, kendi yağının emilimine öncelik verdiğini gösterdi. Böylece ilk emilen Badem yağı, tokluk hissini vererek, Karbonhidratlı yiyeceklerin alımını kısıtlamaktadır. Hem kadınlarda hemde erkeklerde durum aynıydı.

Alzheimer ve Kolon Kanseri üzerinde Bademin nasıl etkisi var? Bilimsel araştırmalar nelerdir?

Alzheimer hastalığına benzer hasta fareler 2 gruba ayrıldı. Bir gruba badem ağırlıklı bir diyet, diğerine normal beslenmesine devam edildi. 4 ay sonunda, badem ağırlıklı beslenen farelerin, hafıza testlerinde diğerlerine göre daha başarılı olduğu gözlemlendi. Bilim insanları orta yaş sonrası kesinlikle her gün 1 avuç kavrulmamış badem yenmesini önermektedir.

Koliforniya Davis Üniversitesi’nde fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, bademin kolon kanserini önlemede belirgin bir etken olduğu gözlemlendi.

Bademin faydaları nelerdir?

Dilerseniz şimdi Bademin yararlarını kısaca listeleyelim.

• Kalp ve Damar dostu olan badem, kolesterolü düşürür.
• Damarları tıkayan plakları parçalar.
• Yüksek ve çözünmeyen lif içeriği ile Badem, bağırsakları çalıştıran yiyecekler grubunda olup, bağırsakların düzenli çalışmasını destekler.
• Tokluk hissini salgılayan hormonu harekete geçirir. Zayıflatan yiyecekler grubuna alabilirsiniz.
• Yüksek E Vitamini sayesinde, ciddi bir Antioksidandır.
• Zorlu spor yapan kişilerin kas yıkımını iyileştirmek için ihtiyacı olan Protein, Bademden alınabilir.
• E vitamini açısından zengin gıdalar içinde olan Badem,  güneşe maruz kalmaya karşı bir kalkan görevi görür ve cilt hasarını en aza indirir.
• Bademin içeriğinde, saç tellerini güçlendiren, saçları parlak, alımlı yapan ve saç sağlığı için, A vitamini, D, B1, B2 ve B6 vitaminin yanı sıra çoklu doymamış ve mono yağ asitleri gibi saçlara uygun besin maddeleri içerir.

Kalp ve Damar sağlığı için neden badem yemeli? Bademin harika faydaları | Evde doğal Badem ezmesi yapabilirsiniz

Badem nasıl alınmalı? Nasıl saklanmalı? Nasıl tüketilmeli?

Badem alırken dikkat edin. Çünkü ithal olanların kayısı çekirdeği çıkma olasılığı vardır. Görüntüleri birbirine benzer ama gerçek bademin tadı ve etkileri ile aynı değildir.

Eğer bademi kabuklu olanından seçiyorsanız, elle salladığınızda takırdamayanlardan alın. Çünkü takırdıyorsa bayat ihtimali yüksektir.

Taze badem beyaz olur. Eğer sarı ve delikli ise bozulmuş olacağını gösterir.

Çağla badem ilkbaharda 3 hafta boyunca bulunabilir.İnce tüylü yeşil kabuğu ve jölemsi bir içi vardır. Salatalara atabilir yada deniz tuzuna batırarak yiyebilirsiniz.

Serin, kuru ve karanlık yerlerde (kiler gibi) saklayın. ( E Vitamini değeri bozulmaması için)

Açılmamış badem paketleri buzdolabında yada kiler de 2 yıla kadar dayanabilir. Eğer Badem paketinin ağzı açılmışsa, hava geçirmeyen kaplarda saklanmalıdır. Böylelikle 3 ay daha yiyebilirsiniz. Paketi açtığınızda yada kaba aldığınızda üzerine tarih koymayı unutmayın.

Badem alırken ilk önceliğiniz kesinlikle kavrulmamış olanını seçin. Hatta kabuklu olarak da bademi alabilirsiniz. ( Kavrulmuş bademlerde E Vitamini değeri düşüktür.)

Badem nasıl tüketilir?

Badem ezmesi yaparak, bazlamalara yada tostlara sürebilirsiniz.

Sabah tahıllı kahvaltılarda, örneğin müsli, granola‘lı, yulaflı sütlü yada yoğurda, Bademleri kırarak atabilirsiniz.

Evde bütün bademleri, deniz tuzu, biberiye, kekik, köri, kimyon, tarçın ve enerji veren kakule gibi bitkilerle hafif ocakta kavurup değişik lezzetler tadabilirsiniz.

Kıyılmış bademleri, pirinç ve bulgur pilavlarına, makarna yada tahıllı yemeklere atabilirsiniz.

Fırın Tavuk ve fırında yaptığınız balık yemeklerinin üzerine öğütülmüş badem lezzet katacaktır.