Sabah uyandığınızda çenenizde bir ağrı hissediyor musunuz? Yada bir baş ağrısı ile uyanıyor musunuz? Tıpta Bruksizm olarak bilinen Diş gıcırdatma yada Diş sıkma hastalığına yüksek ihtimalle sahipsiniz. Uyurken dişlerinizi gıcırdattığınızın farkında değilsiniz şayet biri denk gelirse bilginiz olabilir. Bu yazımızda bir çok kişi de olan ama farkında olmadığımız Diş gıcırdatma (Bruksizm) nedir? Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatmanın belirtileri nelerdir? Diş gıcırdatma çene eklemi hastalığı mı? Diş gıcırdatma (Bruksizm) tedavisi nasıl yapılır? Diş gıcırdatma yada Diş sıkma tedavisinin doğal tedavisi var mı? Uykuda Dişleri gıcırtma nasıl anlaşılır? sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm

Diş gıcırdatma aslında Çene eklemi rahatsızlığı grubuna girer eklem ve çiğneme kaslarının fonksiyon olarak bozukluğundan meydana gelir. Çene eklem içi rahatsızlıkları; eklem yüzeyi ve disk arasındaki uyumsuzluk nedeni ile oluşmuştur.

Çene eklemini ve kasların işleyişini bozulması ile oluşan diş gıcırdama, bazen bir diş çıkarma da olabilir. Bu yüzden çocukların diş çıkarma zamanlarında görülmeye başlar. Bazen yetişkinlerde geç çıkan 20 yaş diş sebebiyle de diş gıcırdatma gözükmektedir.

Diş Gıcırdatma (Bruksizm), çene eklemi rahatsızlığı (Temporomandibular rahatsızlıklar), çene ekleminde iç, yüzey ve disk arasındaki ahengin de bozulduğu bilinmektedir. Genelde çenede tıklama sesi geliyorsa, kulak, çene, yüz ve boyun kısmında ağrılar olup, şakak bölgesinde de gösteriyorsa, diş gıcırdatma öncül olarak anlaşılabilir. Diş gıcırdatan kişiler özellikle çiğnerken ve ağızlarını açarken zorluk yaşarlar. Hatta bazı kişilerde çenelerinin yamuk olduğu da gözlemlenmiştir. Farkındalığı zor olan diş gıcırdatma, ağız ve diş kontrolleri yapılırsa anlaşılabilir.

Şimdi yazımızda anlatacağımız başlıkları sıralayalım ve konumuzu derinden inceleyelim.

• Diş gıcırdatma (Bruksizm) nedir? 
• Diş gıcırdatma (Bruksizm) belirtileri nedir? Nasıl anlaşılır?
• Diş gıcırdatma (Bruksizm) neden olur?
• Diş gıcırdatma (Bruksizm) doğal olarak nasıl tedavi edilir?

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Sabah kalktığınızda çeneniz ağrıyor mu?

Diş gıcırdatma (Bruksizm) nedir?

Diş Gıcırdatma veya diş sıkma, parafonksiyonel ve istem dışı gelişen bir sorundur. Bruksizm (Bruxism) bu durumu tanımlamak için kullanılan tıbbi bir terimdir. Diş Gıcırdatma (Bruksizm) genel olarak, uyku esnasında olduğundan, bazende etkilenen insanlar bunu uyanıkken bile yapmaya devam edebilir. Diş Gıcırdatma (Bruksizm) sorunu sürekli değilde ender görülen bir sorunsa zamanla geçebilir ama düzenli olarak ortaya çıkarsa kötü sonuçlara neden olabilir.

Şimdi bu durumun gelişmesinin arkasındaki nedenler bakalım.

Diş gıcırdatma (Bruksizm) neden olur? Diş gıcırdatmanın nedenleri

Diş gıcırdatma (Bruksizm), birden fazla etkenin beraberce etkileşimi sonucu olarak ortaya çıkabilir. En yaygın Diş gıcırdatmanın nedenleri şunlardır;

1. Stres ve Kaygı: Strese ve kaygı yüklü kişilerde diş gıcırdatma olasılığı yüksektir.
2. Antidepresan ilaçlar: Bazı durumlarda, Diş gıcırdatma (Bruksizm), antidepresanlar gibi reçeteli ilaçların bir yan etkisidir.
3. Uyku Bozuklukları: Uyurken horlar veya uykuya dalmakta güçlük çekerseniz, uyurken dişlerinizi gıcırdatmaya daha yatkın olunabilir.
4. Uyku Felci: Uykuya dalarken veya uyanırken geçici hareketsizliğe yol açan bir rahatsızlık olan Uyku felci Diş gıcırdatma (Bruksizm) nedenlerinden olabilir.
5. Sigara ve Alkollü içki tüketme: Tütün kullanımı ve alkollü içecek kullanımı, Diş gıcırdatma (Bruksizm) için nedenlerden biridir.
6. Kafeinli bitkiler: Çay ve kahve gibi kafeinli içecekler de Diş gıcırdatma (Bruksizm) oluşma riskini artırabilir.

Öğütme dişlerinde olan diş gıcırdatması, genellikle uyku esnasında oluştuğu için, belirtileri ortaya çıkıncaya kadar fark edilmeyebilir.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Dişleri gıcırdatma tedavi edilmez ise diş kayıpları yaşanabilir

Diş gıcırdatma (Bruksizm) belirtileri nedir? Nasıl anlaşılır?

Diş gıcırdatmanın belirtileri ve semptomları şiddetlerine göre değişiklik gösterebilir. Bununla ilgili en ortak belirtiler şunlardır;

• Yassı ve yontulmuş dişler,
• Aşınmış diş minesi,
• Sıkı ve ağrıyan çene kasları,
• Kulaklarda ağrılar,
• Sık sık baş ağrısı,
• Yüzdeki özellikle çene bölgesinde yaşanan kas ağrıları.

Diş gıcırdatma işleminin uzun sürmesi halinde, dişlerinize geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabilir. Bu nedenle, bu durumu en erken zamanda tedavi etmek gerekir. Aşağıda bahsedilen dişlerin taşlanmasına yardımcı olabilecek bazı doğal ilaçlardan bahsedeceğiz.

Diş gıcırdatma (Bruksizm) doğal olarak nasıl tedavi edilir?

Uçucu yağlar, Sıcak Sıkıştırma, Kediotu kökü kullanma, Sütlü Zerdeçal, Masajla tedavi, Vitaminler ve minerallerle destek, Egzersizle tedavi ve Ağız koruyucu gibi bir çok doğal yolla yapılan tedavilerden bahsedeceğiz.

1. Uçucu Yağlar ile diş gıcırdatma doğal tedavi yolu

Lavanta, Nane ve Papatya yağı kullanarak size bir kaç tarif vereceğiz.

a. Lavanta Yağı

Lavanta yağının, anti depresan bir etki gösterdiği, vücudu rahatlatan, biyoaktif bileşiklere sahip oldukları bilinmektedir. Stres ve endişe gibi ruhsal sorunlara karşı sakinleştirici etki gösterip, rahat uyumaya yardımcı olacaktır. Lavanta yağı çene etrafındaki sinirleri ve kasları yatıştırır, böylece dişlerin gıcırdaması gibi problemleri çözer.

Lavanta yağı ile yapacağınız masaj ferahlamaya ve rahatlamaya yardımcı olacaktır. Bunun için;

1 tatlı kaşığı hakiki Zeytinyağı alın ve içine 3 ile 4 damla kadar Lavanta özü yağını damlatın. Karışımı iyice karıştırın. Elde edilen bu zeytinyağlı lavanta yağını, boyuna ve çeneye yayarak masaj yaparak hafifçe sürün.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma tedavisi için doğal çözüm olan lavantayı deneyin

b. Nane Yağı

Nane yağı daha ferah ortam yaratırken, aynı zamanda sinir sisteminizi yatıştırmaya yardımcı olur.. Yatmadan önce nane yağı ile yapacağınız bir masaj, dişinizi gıcırdatmayı engelleyecektir.

Nane yağı ile yapacağınız masaj ferahlamaya, stresi azaltmaya, beyine sakin ol mesajı vererek ve rahatlamaya yardımcı olacaktır. Bunun için;

1 tatlı hindistancevizi yağını küçük bir cam kavanoza koyun ve üzerine 3 yada 4 damla nane yağı ekleyip, iyice karıştırın. Elde ettiğiniz hindistancevizli nane yağını, boyun ve çene kısımlarına hafifçe sürerek masaj yapınız. Günde bu yağı iki kere sürünüz.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma tedavisi için doğal çözüm olan nane yağı stresinizi alır

c. Papatya Yağı

Papatya çayı kadar Papatya yağı da, diğer yazdığımız yağlar kadar, stres ve kaygıdan kurtulmanın doğal bir yoludur. Kaslarınızı rahatlatır ve duyularınızı sakinleştirici bir etkiye sahiptir. Stresi yenebildiğinde de, dişlerin gıcırdaması durdurulabilir.

Doğal Papatya yağı ile yapacağınız kaygıları azaltıp, stresi düşürerek, beyine sakin ol mesajı vererek ve rahatlamaya yardımcı olacaktır. Bunun için;

1 tatlı hakiki zeytinyağını küçük bir cam kavonoza koyun ve üzerine 4 yada 5 damla papatya yağı ekleyip, iyice karıştırın. Elde ettiğiniz zeytinyağlı papatya yağını, boyun ve çene kısımlarına hafifçe sürerek 5 dakika kadar masaj yapınız. En iyi sonuç için, günde bu yağı iki kere sürünüz.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma tedavisi için doğal çözüm olan papatya yağı sürün ve papatya çayı için

2. Sıcak nemli havlu ile sıkıştırma

Boynunuza ve çenenize sıcak bir sıkıştırma uygulanması o bölgedeki kasların rahatlatamasına yardımcı olur. Gevşeyen kaslar, diş gıcırdatmasını önleyebilir.

İhtiyacın olan ise, bir havlu, sıcak su yeterlidir. Temiz havluyu sıcak suyun içine sokun ve çıkartıp sıkın. Nemli olan havluyu, boynunuzu ve çenenizi örtecek şekilde kaplayın. Bunu 4 yada 5 kez tekrarlayın. Günde 2 kez yapılması gereken bu yöntemi özellikle iş sonu eve geliş yada yatmadan önce kesinlikle yapınız.

3. Kediotu Kökü

Kediotu kökü bir çiçekli bitki kökü olup, sarı kantaron ve melisa gibi, doğal sakinleştirici, kaygı giderici ve huzursuzluk yaratan stresi yatıştırmada etkilidir.uyuşukluğa, endişe ve huzursuzluğa yatıştırıcı özelliklerinden dolayı sıklıkla kullanılan çiçekli bir bitkinin bir parçasıdır. Uyku sorunlarından biri olan huzursuz bacak sendromu adı verilen sorunda da içilmesi tavsiye edilir.

Dişlerin gıcırdatmasının ruhsal tarafını çözebileceğiniz, kediotu çayı ise şöyle yapılmaktadır. 1 kaynatma kabına 1 su bardağı suyu atın ve içine 1 tutam kediotu kökü atın. 5 dakika kadar karıştırarak kaynatın. Arkasından soğumaya alın. Bir bardağa süzün ve ılık iken içine 1 çay kaşığı bal atıp karıştırarak için. Her gece yatmadan önce 1 kez için.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma doğal tedavisini sakinleştirici bitkilerden alın bunlardan biride kediotudur

4. Zerdeçallı süt için

Zerdeçal antienflamatuar ve antioksidan özellikleri ile iyi bilinirken, sütün içindeki triptofan adı verilen bir sedatif amino asit barındırmaktadır. Süt ve zerdeçal birleştirildiğinde, çene kaslarını rahatlatmaya yardımcı olur. Dişlerdeki gıcırdatma ile oluşan ağrılarıda hafifletir.

Diş gıcırdatmalarında doğal destek için Zerdeçallı sütü her gece uyumadan önce içilmelidir.Zerdeçallı süt hazırlanması o kadarda zor değildir. Bunun için, 1 çay kaşığı zerdeçal ve 1 bardak doğal süte ihtiyacınız olacak. Pişirme kabına sütü boşaltın ve kaynayana kadar pişirin. Kaynadıktan sonra 1 çay kaşığı zerdeçal tozunu atın ve sürekli karıştırın. Ocaktan alın ve bir süre ılımasını bekleyin. Eğer tadı değiştirmek istiyorsanız hafif tarçın atabilir yada 1 çay kaşığı hakiki bal atıp karıştırın. Soğumadan içiniz.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma doğal tedavisi için rahatlatıcı Zerdeçallı süt için

5. Sıcak su ile Masaj

Yatmadan önce yapılan hafif bir masaj, uzun bir günün ardından stresinizi hafifletmeye yardımcı olur. Aynı zamanda kaslarınızı rahatlatmaya yardımcı olur ve uykuyu hazırlanmanızı sağlar. Böylece, basit bir masajın rahatlatıcı etkileri diş gıcırdatma koşullarının tedavisinde çok yardımcı olabilir.

Bunun için 1 kase sıcak su ısıtmanız yeterli. Yüz ve boyun kısmını bu su ile durulayın. Yüzünüzü kurlayın ve hafifçe boyun, çene ve omuzları dairesel hareketlerle masaj yapın. Yaklaşık 5 dakika boyunca masaja devam edin. Yatmadan önce her gün bunu tekrarlayın.

6. Vitaminler ve Mineraller

C vitamini ve B kompleks vitaminleri, adrenal bezlerinizin düzgün bir şekilde çalışması ve stres düzeylerinizi yönetmek için gereklidir. Bu vitaminlerdeki herhangi bir eksiklik, devamlı tekrarlayan ruh hali değişikliklerine ve psikolojik stresin artmasına da neden olabilir.

Vücudunuzun düzgün çalışmasına yardımcı olmak için, doğru vitamin ve mineral dengesi gereklidir. Bunların herhangi birindeki bir eksikliğin, stres ve kaygı da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına neden olduğu bilinmektedir.

Benzer şekilde, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin eksikliği uykusuzluk, hiperaktivite, anksiyete ve huzursuzluğa yol açabilir. Bu besin maddelerinin eksik oluşuyla, dişlerdeki gıcırdatma daha da artabilir. Bu nedenle doktorunuza danışın ve varsa bu eksiklikleri gidermeniz önerilir.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma ve daha bir çok hastalık için doğal sebze ve meyveleri sofranızdan eksik etmeyin

7. Düzenli Egzersiz

Günlük hayatınızda karşılaştığınız stres ve kaygı, uykunuzda dişleri gıcırdatmaya kadar ilerleyebilir. Bu durumla başa çıkmanın en iyi yollarından biri, kafa boşaltıcı etkinlikler yapmaktır. Günlük olarak yapacağınız egzersizler, bağışıklık ve dolaşım sistemlerinin işlerliğinde iyileşmeye yardımcı olabilir. Kaslarınızı rahatlatmak ve diş gıcırdatasına doğal tedavi olarak, haftada en az 3-4 kez egzersiz en az 40 dakika yapılmalıdır.

8. Ağız Koruyucu

Ağız koruyucuları, diş gıcırdatma tedavisinde yardımcı olabilecek en iyi ve en geleneksel tedavilerden biridir. Sorununuz için hızlı bir düzeltme arıyorsanız, bir ağız koruyucusu için diş hekimine başvurun. Ağız koruyucuları, dişlerinizi daha fazla hasar görmesinden başka, ağrıyan çenelerin hafifletilmesine yardımcı olabilir.

Diş gıcırdatma neden olur? Diş gıcırdatma tedavisi için 8 farklı çözüm | Diş gıcırdatma da zaman kazanmak için en yaygın önlem ağız koruyucu kullanın

Diş gıcırdatma (Bruksizm) nasıl önlenir?

Diş gıcırdatma (Bruksizm) tedavisi zamanında yapılmazsa kötü sonuçlar doğurabilir. Ayrıca yaşam kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi de olabilir. Bu nedenle, başlangıcını fark ettiğinizde bu durumu tedavi etmeniz önerilir.

• Uyanıkken dişlerinizin gıcırtatmaya yönelik bir eğilimi var mı kontrol edin.
• Rahatlatıcı müzik, stres topu ve egzersiz gibi stres giderici etkinlikleri devamlı yapın.
• Kafeinli içecekler ve alkol alımını sınırlayın.
• Sigara içmekten kaçının.
• Dişlerinizin gıcırdatmayı önlemek için ağız koruyucusu kullanın.
• Ağız ve Diş sağlığı için diş doktoruna kontrole gidiniz.

Diş gıcırdatma (Bruksizm) ve Çene Eklemi ile ilgili yaşanmış sorunlar ve uzmanından cevaplar

1. Esneme veya bazen yemek yendiğinde çeneden neden ses geliyor, çenem yerinden çokmış olabilir mi?

Çene ekleminde yaşanan sorunların en belirgin örneği devamlı tık sesi duyulmasıdır. Özellikle alt çenede oluşan bu tıklama, çene ekleminde diskin yerinden oynadağını gösterir. Bununla beraber ağızı açma, çeneyi sağa sola oynatma, yemek yeme durumlarında alt çeneden tıklama sesleri gelir. Ama bunun anlamı çenenin yerinden çıkmış olacağı değildir.

2. Çene eklemi hastalığı nedeni dişlerin gıcırdatılması mı?

Çene eklemi rahatsızlığını birden çok nedeni vardır. Dişlerde sıkma ve gıcırdatma bu hastalığın belirtileridir. Bu yüzden tedavi edildiğinde bu sorunlar ortadan kalkar.

Diş gıcırdatma yada diş sıkma gibi sorunlar anlaşıldığında, daha da ilerleyip, çene yapısını, bozmamak için önlemlerin alınması gerekmektedir.

3. Esnediğimde çenem kitleniyor ve kapanmakta zorlanıyorum. Bunun tedavisi nedir?

Esneme yapılırken çenenin kapanmaması, tıbbi bir sorundur. Hemen doktora gidilmelidir. Doktordan alınan tedavi ile bu sorunlar giderilecektir.Çene çıkması dediğimiz bu sorun tedavi sürecinde tekrarlıyorsa ameliyat ile düzeltilebilir.

4. Çenemi açarken ağrı oluşuyor. Bunun nedeni çene çıkması olabilir mi? 

Çene çıkması ile çenenin kilitlenme farklı sorunlardır. Çene çıkması olayında ağız açık kalır, fakat çene açılamama durumu çene kilitlenme olarak tanımlanabilir. Ağız açarken geniş açamama yada ağrı için, sağlık kontrolünden geçmeniz gerekmektedir. Ameliyatsız çözümler ile çene eklemi sorunları giderilebilir.

5. Çenemden sesler geliyor ve ağrı yapıyor. 20 yaş diş mi çıkartıyorum?

20 yaş dişleriçıkartırken çeneden tıklama sesleri gelmez. 20 yaş dişi ile yaşanan sorunlar diş gıcırdatmasına neden olabilir. Çene eklemi kontrolleri bir diş hekimince yapılmalıdır.

6. Baş ağrımın sebebi çene eklemi rahatsızlıklarından kaynaklı olabilir mi?

Baş ağrısının nedeni çok çeşitli olabilir. Diş gıcırdaması genelde boyun ve çene kısmında ağrılarla anlaşılır. Fakat baştaki direkt ağrı için, hastanelerin Nöroloji bölümünden tetkik edilmesi gerekir.

7. Çene eklemi hastalığımın tanısını kimler yapar? 

Çene eklemi hastalığımın tanısı için, uzman diş hekimlerine gidilmelidir. Ağrı bazen kulağa vurduğu için bir çok kişi  kulak burun boğaz doktoruna giderler.

Yarım saat ile 1 saat arası içinde yapılan tetkikler ile baş, boyun, yüz, çene eklem ve kasları kontrol edilir. Bazı durumlarda kişiden MR ve ya tomografi gibi görüntülemede istenebilir.

8. Çene eklemi hastalıklarında nasıl tedaviler uygulanır?

Çene eklemi hastalığının tedavisi kişiden kişiye değişir. Yani aynı tedavi yöntemi uygulanamaz.

Çene eklemi hastalıkları için tedavi olarak, konservatif olarak ortopedik apareylerin kullanılması (splint), bazı fizik tedavi yöntemleri, ilaç tedavisi, artrosentez sıklıkla görülmektedir.

Bu yöntemlerin ne olacağı hakkında karar ise, kontrol eden doktorun tanısına göre belirlenir.

Ayrıca Bakınız

• Ağız ve Diş sağlığı için misvak kullanmanın 8 bilimsel nedeni