İtalya’nın bazı bölgelerinde, eş arayan erkeklerin günümüzde halen yakalarına fesleğen filizi taktığını biliyor muydunuz? Mis kokusu ile yanımızdan eksik olmayan fesleğen hakkında sizlere geniş bir yazı hazırladık. Fesleğen nedir? Fesleğenin tarihi ve nerede yetişir? Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları nelerdir? Fesleğenin zararları nelerdir?  Fesleğeni kimler kullanamaz? Fesleğen nasıl tüketilir? Fesleğen nasıl alınmalı? Nasıl saklanmalı? sorularının cevabını vermeye çalışacağız.

Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları ve zararları nelerdir?

Mis gibi kokusuyla salataları süsleyen fesleğen, sadece yemeklerin görselliğini amaçlayan bir bitki değildir. Geleneksel tıpların bir çoğunda Fesleğenin şifa amaçlı kullanıldı görülmektedir. Sindirime yardımcı olması, iştahsızlık ve ağız kokusu gibi bir çok durumda Fesleğen önerilmektedir.

Fesleğen (Ocimum), geleneksel hint tıbbı Ayurveda’da binlerce yıldır tedavilerde kullanılan çok güçlü bir bitkidir. Genellikle ona kutsal fesleğen veya tulsi denir. Bitkinin tüm parçaları kendi yollarıyla faydalıdır. Fesleğen yaprakları, bitkilerin esansiyel yağı gibi birçok preparatta kullanılır.

Fesleğen insan sağlığı için inanılmaz derecede faydalıdır, esas olarak öjenol, kafur, flavonoidler, nörol ve çeşitli terpenler içeren uçucu yağının eşsiz bileşimi nedeniyle. Organik bileşiklerin bu zengin karışımı bir dizi sağlık yararı sağlar ve akne, astım, iltihap, solunum problemlerini hafifletmeye yardımcı olabilir ve kalp hastalıkları ve ateroskleroz riskinizi azaltır .

Fesleğen içinde uçucu yağlardan, estragol, linalol ve cineol taşır. Bu maddeler iltihap giderici ve mikrop öldürücü etki gösterirler. Ayrıca yatıştırıcı ve sakinleştirici özellikleri de vardır. Antienflamatuar etkisinden dolayı artrit hastalarında kullanılması faydalıdır. Zararlı mikropların vücutta hastalık yapmasını engeller.

Antioksidan özellik gösterir. İçinde K vitamini ve kalsiyum taşır. K vitamini özellikle ameliyata girecek kişilerde yada kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde kullanılmamasının nedeni, kanın pıhtılaşma sürecini uzatmasıdır. Bu yüzden Fesleğen, bu kişilerde kullanımına dikkat edilmelidir.

Öte yandan, kalsiyum ihtiyacı olan ve kemik erimesi riski taşıyan menopoz sonrası kadınlar bol bol fesleğen tüketebilirler. Hayvan deneylerinde, fesleğenin kanser gelişimini durdurduğu gösterilmiştir.

Fesleğenin dilerseniz önce kısaca bir geçmişinden bahsedelim ve sonrasında fesleğenin müthiş faydalarına devam edeceğiz.

Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları ve zararları nelerdir? | Fesleğen ev yada bahçenizdeki bir saksıda yetiştirebilirsiniz

Fesleğen Nedir? Fesleğenin Tarihi nedir?

Fesleğen, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasına ait bir otsu bitkidir. İsmini batı dillerinde köken olarak aldığı Latincede “basil” yani “kral” anlamındadır. Fesleğenin, şekil, boyut ve renk olarak birçok farklı türü vardır.

Fesleğenin kökeni, Hindistan’da 4000 yıl öncesinde bulunabilir. Fesleğen, Eski Yunanlar tarafından “Kralların Otu” olarak adlandırıldı. Asya, Mısır ve Akdeniz çevresinde de yetişir. Bazı insanlar, fesleğenin, İsa’nın tabutu etrafında yetişmiş olduğuna, Roma’ya götürüldüğüne ve Avrupa’ya yayıldığına inanır. Bu bitki 16.yüzyıl İngilteresi’nde popüler olmuş ve İngiliz kâşifler tarafından Kuzey Amerika’ya götürülmüştür.

Fesleğen Nerede Yetişir?

Fesleğen üretimi ticari olarak, eski Yugoslavya devletleri, Hindistan, Meksika, İtalya, İsrail ve ABD’de yapılır. ABD’de ana üretici Kaliforniya’dır.

Kişisel olarak fesleğen her evde saksıda yetişebilecek bir bitkidir. Günde en az altı saat güneş ışığı alan ve diğer bitkilerden yeterli alana sahip bir noktaya ihtiyacınız vardır. Fesleğen bitkilerinin aşırı sulanmasından kaçınmak gerekir. Olgun yaprakların haftada birkaç kez çıkarılması, taze yaprakların büyümesini teşvik etmek için gereklidir.

Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları ve zararları nelerdir? | İçme suyuna veya yiyeceklere bırakılan birkaç fesleğen yaprağı, içindeki mikropları arındırıp öldürebilir.

Neden Fesleğen Yemeliyim?

Fesleğen güçlü antioksidan özelliklere sahip fenol bileşenler olan rosmarinik ve kafeik asit açısından zengindir. Orientin ve viserin fitokimyasalları; hücreleri hasardan koruyan flavonoider; antibakteriyel özellikleri olan kâfuru ve 1,8-sineyol gibi volatile yağları ve beta-karoten gibi karotenoitler içerir.

Fesleğen, birçok basit tarifte yer alır. Ağızdaki bir yaranın üstüne konulan fesleğen yaprağı ağrıyı azaltabilir. Ağrıyan dişederinizi, sekiz fesleğen yaprağını bir su bardağı suda kaynatarak yaptığınız çayla tedavi etmeyi deneyin. Çayı sık sık dişederinizde gezdirin. On fesleğen yaprağının sıkılmasıyla elde ettiğiniz özsuyuyla kulak ağrısını tedavi edin: Bir damlalık yardımıyla bir ya da iki damlaya kulak kanalınıza uygulayın.

Saç dökülmesi veya kepeklenmeye karşı saç diplerinize fesleğen yağıyla masaj yapın. Bir saat sonra, saçınızı soğuk suyla yıkayın. Su ve kaya tuzuyla karıştırılarak ezilmiş iki-üç fesleğen yaprağı, hazımsızlık sorununu giderebilir. Sıcak ya da soğuk içebilirsiniz.

Fesleğen özsuyu ve baldan yapılmış karışımdan bir kaşık içmek kısık sese iyi gelebilir. Hiç olmadı, lezzetli bir içecek içmiş olacaksınız.

Fesleğen özsuyu, kaşıntıya da iyi gelebilir. Sorunlu bölgeye sıvıyla masaj yapın.

Fesleğen ayrıca mükemmel bir haşarat kovucudur. Doğal sinek kovucu olarak cildin açık kısımlarına fesleğen yağı sürülebilir.

Vücudunuzu radyasyon zehirlenmesinden koruyabilir ve aynı zamanda bu tür rahatsızlıklardan kaynaklanan zararları iyileştirebilir.

İltihap gidericidir, artritlere faydalıdır.

Yüksek seviyede kalsiyum içerir, kemik erimesine karşı koruyucudur.

Yatıştırıcı ve sakinleştiricidir.

Şimdi dilersen Fesleğenin faydalarını daha geniş ele alalım.

Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları ve zararları nelerdir? | Fesleğenin yapraklarını kurutarak doğal bir antioksidan çay yapabilirsiniz. Sinir gevşetici özelliği vardır

Fesleğenin 13 harika faydası

Aşağıdaki paragraflarda, neden fesleğenin harika bir süper besin olduğunu göreceksiniz.

1. Fesleğen Kalp sağlığına yararlıdır

Tavşanlar üzerinde yapılan bir çalışma, alkol ve suyla karıştırılmış fesleğen tüketildiğinde, hücrelerin yağlı bileşenlerinin baskıya maruz bırakıldığında eskisi kadar kolay zarar görmediğini, böylece dolaşımı düzenlediğini ve kalp rahatsızlığı riskini düşürdüğünü gösterdi. Başka bir hayvan deneyi, kalp krizi geçirmiş ve fesleğenle tedavi edilmiş farelerin, kalp krizi geçirmiş ve fesleğenle tedavi edilmemiş farelere oranla, kalp dokularında daha az hasar olduğunu gösterdi.

Fesleğen, kalbi serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyan C vitamini ve öjenol gibi bir çok antioksidanlar içerir. Ek olarak, öjenol kandaki kolesterol seviyelerinin azaltılmasında çok faydalıdır.

2. Fesleğen Anti adezyon etki eder

Fesleğenin, kırmızı kan hücrelerindeki bir bileşen olan trombositi daha az “yapışkan” kanın pıhtılaşma şansını düşürebilecek bir duruma getirdiği kanıtlandı.

3. Fesleğen Bağışıklık sistemini güçlendirir

Fesleğen bağışıklık sistemini güçlendirmek için çok etkilidir. Virüs, bakteri, mantar neredeyse tüm enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Son çalışmalar, HIV ve kanserojen hücrelerin büyümesinin önlenmesinde de yararlı olduğunu göstermektedir.

Fesleğen immün reaksiyonda da etkili olduğu gözlemlenmiştir. Bilimsel bir araştırmada fesleğenle beslenen farelerin, alerjenlere karşı bağışıklık reaksiyonlarında azalma olmuştur.

Fesleğen yağının da, antibiyotiğe dayanıklı türlere karşı bile, güçlü antibakteriyel özelliklere sahip olduğu kanıtlandı. Özellikle meyve ve sebzelerde bulunan zararlı bakterilerin öldürülmesinde etkili olduğu keşfedildi. Bir daha ki salata siparişinizde, içinde bol fesleğen olmasını isteyin.

Fesleğen neden yenmeli? Fesleğenin faydaları ve zararları nelerdir? | Fesleğen yağı hem baş ağrısı hemde doğal bir sinek yada böcek kovucu

4. Fesleğen Göz bakımında da çok etkili

Gözlerinizi her gün suya batırılmış birkaç fesleğen yaprağı ile yıkayınız. Böylece konjunktivit, viral, bakteriyel veya fungal enfeksiyonlara bağlı gözlerin pek çok probleminden arınmış olacaksınız. Aynı zamanda göz iltihabını yatıştırır ve stresi azaltır. Düzenli tüketim ile, içindeki esansiyel yağları, A vitamini ve C vitamininin yüksek antioksidan içeriğine bağlı olarak, gözlerinizi katarakt, maküler dejenerasyon, glokom, görme kusurları ve oftalmia gibi serbest radikallerin zararlarından koruyabilir.

5. Fesleğen solunum sistemi hastalıklarında da etkilidir

Fesleğen (Tulsi), solunum sisteminin viral, bakteriyel ve fungal enfeksiyonlarını tedavi etmenin yanı sıra, uçucu yağlarında camphene, öjenol ve cineole gibi bileşenlerin varlığı nedeniyle konjesyondan mucizevi bir rahatlama sağlar. Hem kronik hem de akut bronşit dahil olmak üzere neredeyse tüm solunum bozukluklarının tedavisinde çok etkilidir. Akciğerlerdeki enfeksiyonları iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda bunlardaki tıkanıklığı iyileştirir.

Fesleğen (Tulsi), tıkanıklığı giderdiği ve daha yumuşak bir soluma sağladığından astım tedavisinde çok faydalıdır. Phytonutrients ve esansiyel yağlar, içindeki diğer mineraller ile birlikte astımın altta yatan nedenlerinin bir kısmını iyileştirmeye yardımcı olurlar.

Ayrıca, sigara, tüberküloz ve akciğer kanserine bağlı akciğerlere verilen zararların iyileştirilmesinde etkili oldukları bulunmuştur. Ayrıca antibiyotik özellikleri nedeniyle tüberkülozu iyileştirmeye yardımcı olur.

6. Fesleğen Stresi azaltır

Fesleğende (Tulsi) bulunan C vitamini ve diğer antioksidanlar, serbest radikallerin verdiği zararları onarmanın yanı sıra, bu oksidanların neden olduğu stresi de en aza indirir. Sinirleri hafifletir, tansiyonu düşürür, iltihabı azaltır ve böylece stresi azaltır. Fesleğende potasyum, aynı zamanda sodyumun yerini alarak ve gerilen kan damarlarını gevşeterek kan basıncına bağlı stresi azaltır.

7. Fesleğen ile doğal bir ağız spreyi yapın

Fesleğen (Tulsi),mükemmel bir ağız spreyi ve ağız dezenfektanıdır. Tazeliği çok uzun süre dayanır. Fesleğen (Tulsi), ağızda mikrop ve bakterilerin% 99’undan fazlasını yok eder ve bu etki tüm gün sürebilir. Aynı zamanda ağızda ülser tedavi eder. Son olarak, çiğneme tütününün neden olabileceği oral kanserin büyümesini inhibe ettiği bilinmektedir.

8. Fesleğen Diş bakımını destekler

Fesleğen (Tulsi) dişleri korurken diş boşlukları, plak, tartar ve kötü nefesten sorumlu olan bakterileri yok eder. Aynı zamanda diş etlerini dişleri daha sıkı tutan, böylece düşmelerini engelleyen büzücü özelliklere sahiptir.

Bununla birlikte, Fesleğen (Tulsi)‘nin ayrıca, çok uzun süre doğrudan temas halinde tutulduğunda dişlere zararlı olabilecek zengin antiseptik özelliklere sahip cıva gibi bazı bileşikleri de vardır. Bu nedenle, bu yaprakları çiğnemekten kaçınılması tavsiye edilir.

Bakmadan geçme: Ağız kokusu (halitosis) bir hastalığın belirtisi mi? Ağız kokusu neden olur?

9. Fesleğen Böbrek taşlarını önler

Bir detokslayıcı ve hafif bir diüretik olan Fesleğen, vücuttaki ürik asit seviyesini azaltmaya yardımcıdır. Ayrıca idrarın artan sıklığı ile böbrekleri temizlemeye yardımcı olur. Fesleğen içindeki esansiyel yağındaki bazı bileşenler, böbrek taşların çözünmesini kolaylaştırır.

10. Fesleğen cildi korur

Banyo suyunuza fesleğen ile karıştırarak, duş alınabilir yada yüz yıkaması yapılabilir. Ayrıca cilt hastalıklarında cildin enfekte olduğu bölgedesine fesleğen yapraklarını yapıştırmayı deneyin. Herhangi bir yan etkisi olmaksızın cilt hastalıklarını hem içten hem de dıştan iyileştirir. Bu özellik esas olarak doğada yüksek oranda antibiyotik, dezenfektan, antibakteriyel ve antifungal olan uçucu yağlarından gelmektedir.

11. Fesleğen baş ağrısını hafifletir

Migren, sinüs basıncı, öksürük ve soğuk veya yüksek tansiyona bağlı baş ağrısı, fesleğen yağı ile kontrol edilebilir. Fesleğenin içindeki camfen, öjenol, cineol, karvakrol ve metil-chavicol, mükemmel analjezik, yatıştırıcı, anti-konjestif ve dezenfektan özelliklerine sahiptir.

12. Fesleğen erken yaşlanmayı önler

A ve C vitamini, içindeki uçucu yağlar mükemmel antioksidanlardır. Vücudu serbest radikallerin neden olduğu tüm hasarlardan korurlar. Serbest radikaller geniş çaplı hastalıklardan sorumlu olan hücresel metabolizmanın zararlı yan ürünleridir. Ayurveda adlı geleneksel Hint tıbbı sisteminde, genç kalmak, canlılığı korumak ve erken yaşlanmayı önlemek için bir tonik olarak kabul edilir.

13. Fesleğen ateşi düşürür

Fesleğenin mucizevi iyileştirici özellikleri esas olarak içindeki esansiyel yağlarından ve içindeki besin maddelerinden gelir. Fesleğen mükemmel bir doğal antibiyotik, doğal antiseptik, fungisidal olup vücudumuzu her çeşit bakteriyel, viral ve fungal enfeksiyondan çok etkili bir şekilde korur.

Virüsler, mantar ve hatta alerjik maddeler, sıtma ve tifo gibi enfeksiyonlar ateşe neden olmaktadır. Ateş aslında kendi başına bir hastalık değildir. Bu sadece vücudumuzun daha az görünen enfeksiyonlara karşı savaştığını gösteren bir semptomdur. Fesleğenin muazzam dezenfektanı, mikrop öldürücü ve fungisidal özellikleri, yukarıda tartışılan tüm patojenleri yok eder ve ortaya çıkan ateşi düşürür.

Fesleğenin zararları nelerdir? Kimler fesleğen tüketmemeli

Fesleğen, rahim kasılmalarını artırıcı etkiye sahiptir, bu nedenle özellikle hamileliğin ilk 3 ayında fazla miktarda tüketilmesi düşük riskini artırır. Hamile kadınlar az miktarda tüketmeli, mümkünse fesleğenden uzak durmalıdır!

Okumadan geçme: Hamilelikte içilen sigara bebeğin karaciğerine zarar verdiği kanıtlandı!

Fesleğen nasıl tüketilir? Fesleğen nasıl alınmalı? Nasıl saklanmalı?

Taze fesleğeni mevsiminde tüketin. Mevsimi dışında tüketmek için, mevsiminde bol bol fesleğen kurutun. Unutmayın, fesleğen sadece baharat değildir, aynı zamanda ilaç bir yiyecektir.

Yaprakları çiğnemek yerine, kurutulmuş yaprakları demleyerek elde edilen çayı tüketebilirsiniz. Kaynamış bir bardak suya 2-3 kaşık kurutulmuş fesleğen tozunu atın ve 5-6 dakika bekletin ve ardından yudumlayarak için.

Fesleğeni alırken ve saklarken aşağıdaki ipuçlarına dikkat ediniz.

• Parlak yeşil renkteki, kahverengi veya sarı benekleri olmayan yaprakları seçin.
• Fesleğen buzdolabında sadece birkaç gün saklanabilir.
• Kesilmiş sapları suya koyun ve pencere kenarına bırakın. Filizler bir hafta ya da daha uzun süre taze kalacaktır.
• Fesleğenleri parafinli kağıtlara sarın ve dondurun. Yapraklar kararacaktır ama hoş kokusu ve lezzeti kaybolmayacaktır.
• Taze fesleğen yapraklan hava geçirmez kabın içinde zeytinyağına bulanabilir ve buzdolabında iki aya kadar muhafaza edilebilir.
• Kurutulmuş fesleğen serin, karanlık kuru bir yerde saklandığında altı aya kadar bozulmadan durabilir.

Fesleğen nasıl kullanılır?

• Pişirme sürecinin son birkaç dakikasında yaprakları ekleyin.
• Taze fesleğeni temizlemek için soğuk suyla yıkayın.
• Yapraklan sigara şeklinde sıkıca sararak, istediğiniz boyutta kesin.
• Basit ve lezzetli bir salata hazırlamak için, bir dilim domatesin üzerine mozzarella peyniri ve fesleğen yaprağı yerleştirin.
• Domates çorbasına, kızartmalara ve makarnalara servis etmeden kısa süre önce fesleğen ekleyin.
• Fesleğen sapları lezzet vermesi için zeytinyağı ve sirke şişelerine konabilir.
• Fesleğen çayı, bağışıklık sisteminizin gücünü artırarak, tıkanıklık ve solunum yollarını temizlemek için kullanılabilir. Ayrıca böbrek fonksiyonunu uyarmaya ve vücudu detoksifiye etmeye yardımcı olabilir.

Kaynaklar ve Dış Bağlantılar

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23682780
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4296439/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3249909/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4445982/