Hangi uyku kategorisine giriyorsunuz?

Sabahları erken kalkamayanlardan mısınız, yoksa gece geç saatlere kadar uykusu gelmeyenlerden mi? Kısaca tarlakuşu musunuz, yoksa baykuş mu? Siz hangi uyku kategorisine giriyorsunuz? Hangi uyku düzeni daha iyi? Hangi uyku tipleri   “şekerlemeci” yada “ikindi insanı” mısınız?

Hangi uyku kategorisine giriyorsunuz?

Ne bir sabah insanı ne de gece kuşuysanız merak etmeyin, size uygun başka uyku kategorileri daha var. Uyku düzeni tipleri, kişinin günün hangi döneminde en uyanık ve hangi döneminde en uykulu olduğuna göre belirleniyor.

Araştırmacılar şimdi iki farklı uyku düzeni tipinin daha bulunduğunu öne sürüyor: Bunlardan biri “ikindi insanı”, diğer ise “şekerlemeci”.

Belçika’da bir grup araştırmacı 12 ila 90 yaş arası 1.300’den fazla kişiye internet üzerinden bir anket aracılığıyla uyku düzenleri ve gün içerisindeki yorgunluk seviyelerini sordu. Ardından elde ettikleri verileri Rusya’dan başka bir grup araştırmacı ile işbirliği yaparak analiz ettiler.

Analiz sonucunda katılımcılardan 631 kişinin önceden bilinen gece ve gündüz kategorilerine tamamen uyduğu görüldü. Tarlakuşu olarak bilinen sabah insanları gündüzleri tamamen ayık olabilirken, gün ilerledikçe daha uykulu oluyor, baykuş diye bilinen gece insanları ise bunun tam tersi bir uyku düzenine sahip.

Araştırmacılar, uyanık-uykulu olma sorularına verilen cevaplara dayanarak 550 katılımcının, “şekerlemeci” ve “ikindi insanı” denilen iki farklı grup daha oluşturabileceğini gözlemledi.

Bütün uyku tipleri arasında, uyandığında en uykulu olanlar öğleden sonra insanları; bu kişiler sabah 11’e doğru en ayık seviyeye geliyor, akşam 5’e kadar bu şekilde kalıyor, ardından yeniden yorgun hissetmeye başlıyorlar.

“Şekerlemeci” denilen kişilerse uyandıklarında ayık hissediyor, yaklaşık saat 11’e kadar bu şekilde kalıyor, ardından saat 3’e kadar son derece yorgun hissediyorlar. Öğlen 3’ten akşam 10’a kadar ise yine ayık hissediyor ve üretkenliklerini sürdürüyorlar.

Ne var ki bütün bu çeşitli tiplere rağmen katılımcıların %30’u hiçbir kategoriye uygun görülmedi. Moskova’daki Rusya Bilimler Akademisi’nin Yüksek Sinirsel Aktivite ve Nörofizyoloji Enstitüsü’nden nörobiyolog araştırma baş yazarı Arcady Putilov, bu kategorilerin tanınmasının önemli olduğunu çünkü bazı insanların öğlen uykusundan gerçekten fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Örneğin şekerlemeciler kategorisine uyan insanlar gün içerisinde 10-15 dakika uyuyabilseler işlerindeki performansları da ciddi ölçüde artabilir.

Araştırma yazarları elde edilen bulguların çoğunluğunun hem kadın hem erkeklerde, hem gündüz hem de gece çalışan kişilerde ve bütün yaşlarda geçerli olduğunu da gözlemledi. Yaş konusunda elbette bazı farklılıklar söz konusuydu; örneğin yaşlı katılımcılar genellikle “şekerlemeci” kategorisine düşüyordu.

Araştırmanın muhtemel başka bir kısıtlaması da Belçika’daki katılımcıların genellikle genç olmasıydı. (Katılımcıların yarısı 25 yaşından gençti.) Putilov yine de elde edilen bulguların geniş çapta bakıldığında doğru olduğunu düşünüyor.

Kaynak: https://www.livescience.com/65688-afternoon-person-nappers-chronotypes.htm

Ayrıca bakınız

• Uykusuzluk rahatsızlığı neden olur? Uykusuzluk kaç türlüdür?