Şempanzeler kendi sosyal medyasını kullanıyor

Şempanzeler uzun mesafelerle iletişim kurmak için ağaç köklerine vururlar. Bunun nedeni yapılan son bir araştırmaya göre her maymunun kendi ritmi var, böylece hangi şempanzenin köklere vurduğu anlaşılıyor. Uzmanlara göre Şempanzeler kendi sosyal medyasını kullanıyor. Nasıl mı? Yazımızı okumaya devam edin.

Şempanzeler kendi sosyal medyasını kullanıyor

İnsanlar, kolektif eylemi ve büyük ölçekli işbirliği için benzersiz kapasitemizi destekleyebilecek faydalı işbirliğine dayalı değişim için bir dizi fırsat sağlayarak, farklı tercihlere sahip kapsamlı sosyal bağları sürdürürler. Benzer şekilde, insanlar dışında hayvanlar, ikili işbirlikçi alışverişi teşvik eden farklılaşmış sosyal ilişkileri sürdürür, ancak işbirlikçi kolektif eylemle olan bağlantıları çok az bilinir. Özellikle akraba olmayan  hayvanlarda sosyal ilişkiler dikkat çekiciydi.

Yapılan araştırmalarda erkek ve dişi şempanzelerin sosyal ilişki özelliklerinin, gruplar arası karşılaşmalar biçiminde katılımları üzerindeki etkileri ne bakılıyordu. Gruplar arası karşılaşma katılımının, daha fazla sayıda diğer katılımcıyla ve katılımcıların anneden akraba veya sosyal bağ ortakları olduğunda arttığını bulduk.

Bu etkilerin birbirinden ve belirli ortaklarla ilişki kurma olasılığından bağımsız olduğunu. Birlikte, akraba ve akraba olmayanlar arasındaki güçlü sosyal ilişkiler, yaşayan en yakın akrabalarımızdan birinde grup düzeyinde işbirliğini kolaylaştırır, bu da sosyal bağların kendi türümüzde işbirliğinin evriminin ayrılmaz bir parçası olabileceğini düşündürür.

Doğal ortamlarında yaşayan şempanzeler çevredeki diğer türlere üstünlüklerini ve güçlerini göstermek için yağmur ormanlarındaki ağaçların büyük köklerini vururlar. Aynı zamanda dalları sallar ve bir şeyler fırlatarak çığlık atarlar. Tek başlarına yolculuk ederken de elleri ve ayaklarıyla iri ağaç köklerine vururlar. Bu şekilde bir kilometre öteden duyulabilen düşük frekanslı sesler üretirler.

Viyana Üniversitesi’nde Vesta Eleuteri ile çalışan ekip, Batı Uganda’daki Budongo ormanında yaşayan 120 üyelik Waibira şempanze grubunu inceledi. Araştırmacılar 22 erkek şempanzenin bulunduğu gruptaki farklı yaşlarda olan ve farklı statülere sahip sekiz hayvanı daha yakından incelediler. Özellikle de vuruşların akustik yapısı, yani vuruş süresi, sayısı ve vuruşlar arasındaki süreyi ve vuruşlara eşlik eden çığlıklar üzerinde duruldu Ve maymunların farklı stillere sahip olduğu tespit edildi.

Tristan olarak isimlendirilen bir şempanze örneğin o kadar hızlı vuruyordu ki ellerini görmek neredeyse imkansızdı. Ayrıca, grubun alfa erkeği olan Ben’in de kendine özgü bir ritmi vardı. İki aralıksız vuruşu bir aralıktan sonra bir veya iki vuruş takip ediyordu.

Araştırmacılara göre bu vuruşlar bir tür “Şempanze sosyal medyası”. Maymunlar gerçekten de yalnız veya daha küçük gruplar halinde yol alırken daha fazla iletişim kuruyor vuruşlarıyla. Anlaşıldığı üzere bu şekilde diğerlerinin nerede olduğunu ve onları izleyip izlemeyeceğini öğreniyorlar.

Araştırma ekibi de bu vuruşlar sayesinde tropikal ormanda aradıkları şempanzeleri buldular. Biz bulabiliyorsak, şempanzelerin de kendi aralarında bunu yapabildikleri kesin diyor Catherine Hobaiter ( St.Andrews Üniversitesi, Psikoloji Okulu). Bununla birlikte kendilerine özgü ritimle vurmadıkları zamanlar da oluyor.

Mesela diğer gruplardaki üyelere üstünlüklerini göstermek istediklerinde. Bu şekilde daha uzaktaki diğer maymunların, vuruşların kime ait olduğunu anlamalarını önlüyorlar. Sonuçta bu daha baskın olan ve onlara meydan okuyabilen biri olabilir diye açıklıyor araştırmacılar.

Bundan sonraki çalışmalarında uzmanlar, komşu veya daha uzak şempanze topluluklarında da üyelerin kendilerine özgü stilleri ve kültürel farklılıkların bulunup, bulunmadığını öğrenmek istiyorlar. Acaba diğer hayvanlarda sosyal medya nasıl? Son araştırmaları yayınlamaya devam edeceğiz.  (Kaynak: Chimpanzees Play Their Own Signature Drumbeats to Stay in Touch, Smithsonian Magazine)

Ayrıca Gelgez Bilgi Deposuna Bakınız

• Hayvanlar aleminde sosyal mesafe kuralı yaygın olarak kullanılıyor

Kaynaklar ve Dış Bağlantılar

• Şempanzelerde sosyal ilişkiler | https://www.nature.com/articles/s41467-020-20709-9