Mayalar 1300 sene önce gezegenleri izliyorlardı!

Uzay meraklıları güneş ve gezegen sistemini ilk tanımlayan ve şekillendirenin Nikolas Kopernik olduğunu biliyorlardır. 1543 yılında ölen Nikolas Kopernik, hayatta iken “De revolutionibus orbium coelestium“ (Göksel kürelerin devinimleri üzerine) kitabı ile Güneş Sistemini tarif etmiş. Gezegenlerin sabit yörüngeleri olup, güneşin etrafında döndüğünü anlatmaya çalışmış. Buraya kadar herşey tamam. Ama Kopernik’ten önce yaklaşık olarak 500 sene önce Mayalılar bu düşünceye sahip olup, Venüs gezegeninin hareketlerini inceleyip, bununla ilgili periyotları da bir tabloda tutmuşlar.

Araştırmaya konu olan belgeler, Almanya’nın Dresden şehrinde, Rönesans döneminden kalma bu eski kraliyet sarayı Dresden Kraliyet Kütüphanesinde bulunmakta. Maya yazıtında, 10. yüzyıla ait olan Venüs gezegenin kendi etrafındaki döngünün hesapları, tabloya yazılmış. Dresden Kodeksi  olarak isimlenen bu yazıt yaklaşık 200 senedir araştırılan yazıt bir çok bilim adamının dikkatini çekmiş.

Şimdiki zamandan yaklaşık 1100 sene önce yazılan Dresden Kodeksi’ne benzeyen, başka bir Maya medeniyeti kenti olan Copán’daki yazıtlarla uyuştuğu görüldü. O zaman 1300 sene öncesine uzanan bir sonuç çıkıyor.

Copán Maya medeniyetinin bilim merkezidir. Amerika kıtasında bulunan Honduras’ın Guatemala sınırındaki bulunmaktadır.

Mayalar 1300 sene önce gezegenleri izliyorlardı! | Dresden Codex

Dresden Kodeksi ilk incelemeler 1800 yıllarda başlıyor

Orta Amerika’da Yucatan Yarımadasında bulunan bu belgenin Dresden‘e nasıl geldiği ile ilgili bilgi yok. Dresden Kodeksi olarak geçen bu belge çift taraflı olarak tamamı 39 sayfadır.

Alman matematikçi Ernst Förstemann 1800’lü yıllarda, mayalarla ilgili hiçbir bilgisi olmamasına rağmen, Dresden Kodeksi’nin 24.sayfasındaki numaraları incelediğinde Venüs gezegeninin hareketleri olduğunu çözmüş.

Kimya Mühendisi John Teeple ise 1920’li yıllarda bunun Venüs gezegenin hareketleri ile ilgisi olmadığını fark etti.

İki bilim adamı yanılmasının sebeplerinden biri ise Maya yazısının ne anlama geldiği hakkında tam bir bilgiye sahip değillerdi.Tablonun etrafındaki yazıların ne anlama geldiğini bilmedikleri için, böyle tezatlara düşmek gayet normaldi.

Mayalar 1300 sene önce gezegenleri izliyorlardı! | Dresden Codex

Dresden Kodeksi sırrı çözülüyor

Aslında Maya yazıtı, Venüs’ün farklı evrelerini kayıt alıp, dini günlerini bu tarihlere göre ayarlıyorlardı. Maya takvimindeki sapmalardaki hatalara karşı böyle bir önlem almışlar. Yazıttaki kayıtlar, Venüs’ün ölçümlerini ve hangi dini günün ne zaman yapılacağı ile ilgili bilgiler de burada yazılıydı.

Maya yazılarının çözülmesi ile 25 yıllık bir araştırma sonunda bu yazıtın Millattan Sonra 10. yüzyılın ilk yarısında hazırlandığı da tespit edilmiş. Bu tarih de Mezoamerika Son Klasik Çağını kapsıyor.

Bu yazıt Meksika’nın Yucatán Yarımadası‘nda, Valladolid ve Mérida arasında yer alan, Maya Kenti olan Chichen Itza’daki El Caracol (salyangoz) gözlem evinde hazırlanıldığı tahmin ediliyor.

Dresden Kodeksi Venüs tablosunun  başka bir Maya medeniyetlerinden biri olan Copan’da bulunan bir yazıtta yer alan ölçümlerle benzer olduğuda görüldü. Copan yazıtı ise Dresden Kodeksi yazıtındakinde 200 sene önce yazılmış. Bu iki yazıt Mayaların, kendilerinden sonra gelenlere astronomi kayıtlarını tutup, bilgi aktardığı görülmektedir.

Araştırmalarda Mayalara ait medeniyetlerde, Venüs gezegeni 10. yüzyılda taptıkları bir çok tanrıdan biri olan Tanrı Kukulan‘ın Venüs gezegeni ile ilişkilendirilmesi sonucu bu tabloları tuttukları tahmin ediliyor.

Kaynaklar ve Dış Dağlantılar

• Live Science
• Maya Uygarlığı