B1 Vitamini nedir? Nelerde Bulunur? Eksikliğinde ne olur? | Tiyamin   

B1 Vitamini (Tiyamin),  B Vitaminleri grubunda , 1926 yılında ilk keşfedilen saf kimyasal formülü C12H17ClN4OS olan, renksiz bir bileşik olup Suda çözülebilen bir vitamindir.

1890 yılında Hollandalı tıp doktoru ve fizyoloji profesörü Christiaan Eijkman, B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliği ile ilgili ilk bilimsel araştırma yapmış ve Sir Frederick Hopkins ile birlikte 1929 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazandı.

Christiaan Eijkman, ilk defa yıkanmış beyazlatılmış pirinçle tavukları beslediğinde, tavukların bacaklarında felçler, başlarında kasılmalar gördü. Sonra bu tavukları tesadüfi olarak kabuklu pirinçle beslemek zorunda kaldı ve bu hastalıkların  iyileştiğini ve farkında olmadan çözümü bulmuştu.

Uzak Doğudaki özellikle o zamanlar en çok görülen Çin’deki beriberi hastalığının sebebini kabuğu soyulmuş pirinçlerin aşırı tüketilmesine bağlıdır. Pirincin kabuğunda beriberi hastalığını tedavi eden maddenin eksikliğinden kaynaklı olduğu belli oldu. Bundan sonra, bu madde elde edilmeye çalışıldı. 1936 yılında yapay olarak üretilmeye başladı.

Merkezi sinir sisteminin enerji fabrikası olan Karbonhidrat metabolizması için çok önemli olan bu vitaminin aktif şekli Tiamin pirofosfat (TPP)’dir. Kimyasal olarak, Pirüvat dehidrogenaz, a-keto-glutarat dehidrogenaz, transketolaz enzimlerine koenzimdir. Pirüvat dehidrogenaz ve a-keto-glutat dehidrogenaz karbonhidrat metabolizması için gerekliyken, transketolaz pentoz fosfat yolunda aktivite gösteren bir enzimdir.

En iyi B1 Vitamin kaynakları, Ay çekirdeği, pirinç, Yumurta, Alabalık, Fasülye, Nohut, Bezelye, Ispanak, Ciğer, Yulaf, Brokoli, süt, Antep Fıstığı, yer fıstığı bazılarıdır.

B1 Vitamini nedir? Nelerde Bulunur? Eksikliğinde ne olur? | Tiamin | Kimyasal Formülü

B1 Vitamini (Tiyamin) Eksikliğinde ne olur? 

B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliğinde, hücrelerin bazı amino asitlerin ve pirüvik asidin kullanılması azalırken, yağ kullanımı artar. B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliğinde görülen sorunların ve bozuklukların ana nedeni de budur. B 1  Vitamin  – Tiyamin  eksikliğinin semptomları olarak şunları sıralayabiliriz:

• Yemek yemede isteksizlik, İştahsızlık,
• Ruhsal Problemler, Depresyon,
• Bitkinlik, Yorgunluk,
• Mide ve Bağırsak Sorunları, Sindirim rahatsızlıkları,
• Kas Sisteminde bozukluk ve sinir sistemi rahatsızlıkları,
• Beriberi hastalığı (çocuk beriberisi, yaş beriberi, kuru beriberi),
• Wernicke-Korsakoff sendromu, ataksi, spastik parapleji, mental konfüzyon, apati, hafıza kaybı, nistagmus,
• Unutkanlık, bağımlılık, sersemlik yapar.

Merkezi sinir sistemi enerji ihtiyacını karbonhidrat metabolizmasından karşıladığı için B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliğinde en çok etkilenen vücut bölümlerinden biri de merkezi sinir sistemidir. Nöronlarda kromatoliz yani sinir hücresi hasarında hücre gövdesinde meydana gelen ilk değişikliktir.

Aynı zamanda, B1 Vitamini (Tiyamin)  eksikliği nöron aksonlarını saran miyelin tabakasının aşınmasına ve yok olmasına sebep olabilir. İşte bundan sonra ciddi nörolojik hastalıklara ve bozukluklar oluşabilir.

Merkezi sinir sistemi ile beraber karbonhidrat metabolizmasıyla enerji ihtiyacını karşılayan diğer bir yapı da kalptir.

B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliği ile beraber gelen karbonhidrat metabolizmasındaki düzensizlik kalp kasını zayıflatır ve bu zamanla ciddi kardiyovasküler meydana getirir.

Bunların dışında B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliği sindirim sistemi (gastrointestinal) bozuklukların ana sebebidir.

B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliğinin en belirgin sonucu da beriberi hastalığıdır. Beriberi tiyamin (B1 vitamini) eksikliğine bağlı bir sinir sistemi hastalığıdır.

B1 Vitamini (Tiyamin) eksikliğinin Wernicke-Korsakoff sendromu adında beyinsel sorunlar yumağıdır.Kronikleşen bu hastalıkları bulan kişilerin adıyla anılan bu rahatsızlıklar direk sinir sistemi ile alakalıdır. Hastalık Wernicke ensefalopatisi ve Korsakoff psikozundan meydana gelir. Hastalarda ataksi, spastik parapleji, mental konfüzyon, apati, hafıza kaybı, nistagmus gibi belirtiler görülmüştür.

B1 Vitamininin (Tiyamin) faydalarından ziyade, eksikliğini bilmenizde yarar var. Çünkü B1 Vitamininin yaptığı önemli işlevlerin eksikliğinde neler olabileceğini anlatmaya çalıştık.

Ayrıca Bakınız

Tüm B Vitaminleri önemlidir. Hepsi hakkında bilgi almak için aşağıdaki linki tıklayabilirsiniz.

İlgili Link: B Vitaminleri Nelerdir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve Zararları