Kandil Nedir? İslam dininde Kandil geceleri var mı? Neden Kandil kutlanır?

Kandil gecelerinin anlamını yada ne oldukları hakkında kesin bilginiz yok ise doğru yerdesiniz. Kandil geceleri nelerdir? Bugün hangi kandil? Kandil gecelerinin anlamları nelerdir? Kandil neden kutlanır? Kandil dinimizde var mı? sorularının cevaplarını arıyorsanız okumaya devam ediniz.

Kandil Nedir? İslam dininde Kandil geceleri var mı? Neden Kandil kutlanır?

Kandil kelimesi gerçek anlamıyla eski zamanlarda geceleri aydınlatan, bir kapta yağ ve ve  kalın ip konularak, yağın yanması ile yapılan basit bir aydınlanma gerecidir. Sonraları modifiye olarak çaydanlığa benzer pirinç ve bronz tipleri çıkmıştır. En basit örnek Alaaddinin Sihirli Lambasını aklınıza getirebilirsiniz.

1780’li yıllara kadar kullanılan kandiller, yerini 1850’den sonra gaz lambalarına bırakmıştır.

Kandil kelimesi Arapçadan “kandil (قنديل)”  olarak Türkçeye geçmiştir. Aslında kelimenin kökü Latince “candēla” olup, İngilizce candle ve Fransızca chandelle kelimeleri kökleri de buradan gelmektedir.

Genel olarak Kandil kelimesi yıllar öncesinden kalmasına rağmen, Dünya genelinde değilde özellikle Türkiye’de Mübarek Gün ve Gecelerde önümüze çıkmaktadır. Peki özellikle neden Türkiye’de kandil kutlanmakta? İslam dininde kandil var mı? İslamda Mübarek Gün ve Gece var mı? Yazımızda bu sorulara elimizden geldiği şekilde cevaplayacağız.

Önce İslam dinine ve Peygamberi Hz. Muhammed’in zamanına baktığımızda Kandil geceleri yok. Çünkü Kur’an‘da her Gecenin diğer bir geceden farklı olduğu tek gece Kadir Gecesidir. Çünkü Kadir Gecesi, gelmiş geçmiş, tasarım ve matematiksel bakımından ilahi kitap Kur’an’nın oluşumunun başlangıcıdır. Onun haricinde hiçbir gecenin diğer gecelerden üstünlüğü yoktur. Çünkü Gece zaten başlı başına Allah’ın apaçık delillerinden biridir. Aslında Gece, gündüzün sahibidir ve ondan daha önemlidir. Aşağıdaki ayet bizlere gecenin önemini anlatmaktadır. Kur’an’ın 36. süresi Yasin Süresinin 36. ayetinde Allah (C.C), her şeyin çiftini yarattığını, 37. ayetinde de Gece’yi aşağıdaki şekilde belirtmektedir.

Yasin Süresi 37.Ayet : “Gece de kendileri için bir ayettir. Gündüzü ondan sıyırıp yüzeriz, hemen artık karanlıkta kalıvermişlerdir.”

Eğer 37. ayetin devamını okursanız 40. ayete kadar Gece, Gündüz, Güneş, Ay’ı anlatıp, bundan 1400 sene öncesine kadar bir yörünge sistemi apaçık anlatılmıştır. İlginç değil mi?

İslam dininde en önemli gece Kadir gecesidir

İslam dininde Kadir gecesinden daha önemli bir gece yoktur. Kur’an bu sorunun cevabını zaten vermiş. “Her gece birer ayettir”. Gece yapılan ibadetlerin önemi bu yüzden gündüze göre çok çok önemlidir.

Peki madem İslam’da böyle bir şey yok. Nereden geldi bu Kandil geceleri?

Kandil Nedir? İslam dininde Kandil geceleri var mı? Neden Kandil kutlanır? | Kadir Süresi

İslam dinine ne zaman Kandiller girdi? Kandil geceleri var mı?

Peygamberin ölümü, sonrasında olmayan böyle şeylere Bid’at denmektedir. Yani İslama sonradan giren şeyler. Tıpkı peygamberimizin ölümünden 200 sene sonrasında toplanmaya başlanan hadisler gibi. Peygamberimiz 10 sene boyunca yeni kurulan İslam devletinde lider olarak ölümüne dek kalmasına rağmen, kendi ağzından bir söz yada önemli denecek mübarek geceleri gündemine almamıştır. Paygamberimiz sadece kuran yeter diyordu. Zaten Allah(c.c.) onu sadece kendi sözlerini söylesin diye sapmış arap milletinin içinden bir elçi olarak seçilmişti. Hakka Süresinde de bunu görmekteyiz.

Hakka Süresi(44, 45, 46,47.) Eğer O (Peygamber), Bize karşı bazı sözleri uydurup (Allah adına yalan) söylemeye yeltenseydi, elbette onu bundan dolayı kıskıvrak yakalardık; sonra da onun şah damarını keser atardık. Hiçbiriniz buna engel de olamazdınız.

Gayet açık ki peygamberimiz kendi sözlerinin yarınlarda çarpıtalacağını, değiştirileceğini, ekleneceğini biliyordu ve bunu asla yapmadı. Kendisinden sonra gelen 4 halifede asla bunu yapmadı. Şimdilerde ise Kur’an’ı anlamassınız diyerek, müslümanları hadis kitaplarına yönlendirip, Kuran’la çelişen bir sürü hadisi okutup, haşa müşrikleşmemize neden oluyorlar. Müşrik Allah’a ortak koşan, Kafir Allah’ın varlığını inanmayandır. Unutulmaması gerelen Peygamberimiz zamanında Kur’an’da müşriklerden bahsedilir. Yani Allah’a inanıyorlar, bizim gibi ibadetleride yapıyorlar, örneğin namaz, oruç, hac gibi. Fakat Allah’a ortak koşuyorlar, onun yanında putlar yaparak, onlara da tapıyorlardı. Allah adına ve adını satarak ticaretlerini yaparak, Kabe’de özel günler ve dini kutlamalarla ticaretlerini arttırıyorlardı.

Kandil geceleri sonradan birileri tarafından İslam dinine eklendi. Hatta o günlerde yapılan bir sürü ibadetlerde uyduruldu. O geceler geldiğinde özel TV programları, özel ibadet şekilleri , sohbetler ve dualar vs. toplamda en fazla gece yarısını geçmeden biter ve ondan sonra herkes kendi yaşamına devam eder.

Peki bu kandiller nasıl hayatımıza girdi? Neden diğer İslam devletlerinde bu günler yok?

Tasavvuf kültüründe başlayan bu akım 900’lü yıllardan sonra başlamıştır. Tam da peygamberimizin hadislerinin giderek artması ve artık Kur’an’dan daha fazla okunması ve halkın yavaş yavaş Allah’ı şekillendirmesi başlamıştır. Kur’an’a ekleme çıkarma yapması imkansız olduğu için ve ayetin anlamını değişteremeyeceği içinde, bir çok devlet, kişi, cemaat vs. hadisler uydurarak, maddi ve manevi üstünlükleri ele geçirmek için, müslümanları kandırarak, uydurulmuş hadislerle telkin yoluna gitmişlerdir. Bunu daha önce İncil ve Tevrat’da yaptıklarını hepimiz biliyoruz.

Emeviler ile başlayan bu yozlaşmanın en büyük kanıtımızda, Ebu Hanife yani Hanifi mezhebinin önderi olarak kabul edilen İmam-ı Azam’ı kendi menfaatlerine fetva vermesi istemesi ve kabul etmemesinden dolayı hayatı zindanda geçmiş, zehirlenerek hayatı son bulmuştur. Kendisi böyle bir mezhep kurmadı, hatta Ebu Hanife öldükten sonra kendi yazdığı 6 sayfadan başka yazı yoktur. Ama İslam ilmahali hanefi mezhebine uygun olarak bulabilirsiniz, neredeyse yüzlerce sayfadır.

Müslümanlar Kur’an’ın ipinden uzaklaşıp, Allah’ın hadislerinden (hadis=söz demek) uzaklaştıkça onları yönetenlerin raeyası yani koyunları olarak yönetilmeye devam etmişlerdir. Peki ya bunlara uyan müslümanlara ne demeli. İşte Kuran’dan cevap. Allah akıllarını kullanmayanların pislikten çıkamayacağını söyler.

Yunus Süresi (100): Allah’ın izni (akıl ve irade vermesi) olmasaydı hiç kimse iman edemezdi. Zira O, aklını kullanmayanları pislik içinde bırakır. 

Osmanlı Devleti ve Kandiller

Osmanlı Devletinde Orhan Gazi ile tüm devlet arazi, vb. herşey ve üzerinde yaşayan herkez Osmanlı Hanedanlığına bağlanmıştır. Yani artık bu devlet içindeki ne varsa Osmanlı devletinin kulu deniliyordu. Saltanat büyüdükçe iktidar mücadelesi artıyor ve taht kavgaları bitmiyordu. Devamlılık içinde Osmanlı Hanedanı içinde kardeş ve çocuk katledilmeleri başladı.

Bunu ilk defa Fatih Sultan Mehmet yasalaştırdı ve sonrasındaki padişahların evlat yada kardeş katli yapmalarında engelde olmadı. Kanuni Sultan Süleyman’ın en sevdiği oğlu Şehzade Mehmet’i öldürmesiyle, ne kadar üzüldüğü minyatür sanatında yapılan resimlerde de görülmüştür. Halk bu zamanlarda devletin yükseliş zamanı ile topraklar gelişerek büyümüş ve zengin bir yaşama doğru giderken, dinlerinde de çözülmeler başlamıştır.

Maide Süresi (32.ayet): Bunun için İsrail oğullarına şunu yazdık: Kim, cinayet işlememiş veya yeryüzünde bozgunculuk yapmamış bir kişiyi öldürürse tüm insanları öldürmüş gibidir. Kim de o canı yaşatırsa, bütün insanları yaşatmış gibi olur. Elçilerimiz onlara apaçık delillerle geldiler. Buna rağmen onların çoğu hemen sonra yeryüzünde azgınlık yapmaya başladılar.

Osmanlı Padişahlarından Kanuni’nin oğlu 11. Osmanlı Padişahı 2. Selim’in katkılarıyla 1550 senelerinden itibaren Kandil geceleri kutlanmaya başlamıştır. Özellikle Minarelere yazılan Kandil yazıları 2.Selim tarafından başlatılmıştır.

2. Selim din için bir şeyler yapıp geleneklerin temelini atmıştır. Ama diğer taraftan kardeş öldürme geleneğini de devam ettirip, annesi Hürrem Sultan ile birlik olmuştur. Kardeşlerinin ölümünü payitaht için kabullenebilen 2. Selim, ondan sonra gelen oğlu 3. Murat’ta tahta çıktığı Ramazan ayında, 5 kardeşini öldürmüştür. (Haksız bir canın özellikle bir çocuğun boğularak öldürülmesini İslam dininin nesi ile bağdaştırabilirsiniz ki?)

Osmanlıda acaba dinen bir çöküş mü vardı? Dinin bazı noktaları hatırlatılsın diye mi yapıldı bilinmez. Ama Kandil geceleri altında yeni bir gelenek sokulduğu ve kişilere sanki “bu gecelerde ibadet yapın bari” der gibi bir havası vardır.

Neden Kandiller?

Kur’an’da Mübarek Gece olarak Kadir gecesi ayetle sabittir. Onun haricinde hiçbir gecenin hiç bir geceden üstünlüğü yoktur. 

Duhan Süresi 

• 2. Ayet: O apaçık Kitab’a andolsun ki biz onu gerçekten mübarek bir gecede indirdik.
• 3. Ayet: Çünkü biz onunla insanları uyarmaktayız.
• 4, 5,6. Ayetler: O gecede her hikmetli iş tarafımızdan bir emirle ayrılır. Gerçekten biz Rabbin tarafından bir rahmet olarak peygamberler göndeririz. Şüphesiz ki O, herşeyi işitir ve bilir.

Kadir Süresi 3.Ayet : “Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır.”

Hadislere bakıldığında da ise Beraat Gecesi dışında başka bir kandil gecesi de bulunmamaktadır. Beraat gecesi ismi üstünde temizlenme niyetiyle tüm yıl yapılan herşeyi bir anda silinmesi yani tövbe kapısının sonuna kadar açık olması ile ilgili hadislerde anlatım vardır. Fakat bu hadislerin de Peygamberimiz tarafından söylendiğine dair kesin deliller yoktur. Hadis kaynağı Tirmizi’de geçen Beraat Gecesi ile ilgili hadislerin Hocası Buhari tarafından zayıf hadis olabileceğini not olarak belirtmiştir. Dilerseniz hadisi okuyalım.

Tirmizi ve İbn Mace’nin Hadis Kitabında zayıf olan hadis: “Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman, o gece ibâdete kalkın. Ve o gecenin gündüzünü (on beşinci günü) oruç tutunuz. Çünkü o gece güneş batınca Allah Teâlâ dünyaya en yakın göğe rahmeti ile tecelli eder, (o andan) fecir oluncaya kadar: Benden mağfiret dileyen yok mu? Ona mağfiret edeyim. Benden rızık isteyen yok mu? Onu rızıklandırayım. (Bir belâ ile) müptela olan yok mu? Ona afiyet vereyim (Belâdan kurtarayım.) Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu?

Peygamberimizin Kur’an dışına çıkmadığını düşünürsek, eğer bu bir Allah’tan gelen söz ise ayet olarak yazılmadıysa mantıksal olarak böyle bir hadisin sahte olacağı düşünülebilir.

Kadir Gecesi bizim için tek önemli gecedir. Fakat artık ülkemizde 4 gece daha eklenerek, Mübarek geceler toplamda 5 geceye çıkmıştır.

Kadir Gecesi, Miraç, Regaip ve Beraat  Kandili olarak toplamda 4 gece, Mübarek 3 aylar içinde kutlanır. Mevlüt Kandili ise, Hicri takvime göre Rebiülevvel ayındadır.

Dilerseniz artık gelenek haline gelen, Kandil gecelerimizi bir hatırlayalım.

Kandil Nedir? İslam dininde Kandil geceleri var mı? Neden Kandil kutlanır? | Her gece Dua etmeli

Türkiye’de kutlanan Mübarek Gün ve Geceler | Kandil Geceleri Nelerdir?

1. Mevlit Gecesi: Yaşam tarzıyla, liderliği ile, sözleriyle, kişiliğiyle örnek alınması gereken nadir insanlardan biri Hz. Muhammed’in dünyaya geldiği gecedir. Hicri Takvime göre Rebiülevvel ayının on ikinci gecesidir.
2. Regaip Gecesi: Hz. Muhammed’in annesi Amine’nin hamile kaldığı gecedir. Mübarek 3 aylardan Recep ayının ilk cuma gecesidir.
3. Miraç Gecesi:  İslam dininde Astral Seyahatin olduğu Miraç adıyla Hz. Muhammed’in (S.A.V), Allah’ın katına çıktığı gece olarak anılmış ve Namaz bu geceden sonra farza girmiştir. Mübarek 3 aylardan Recep ayının 27. gecesidir.
4. Beraat Gecesi: Geçmişte ve gelecekte olan her şeyin yazılı olduğu Neml Suresi, 75. ayette de belirtilen bir kitaptan bahsedilmektedir. Buna kader kitabı yada arapça da korunmuş levha adıyla Levh-i Mahfûz denmektedir. Levh-i Mahfûz’ın içinden Kur’an bu gecede, Kadir gecesi gibi tek tek değil tüm olarak indirildiğinden bahsedilmektedir. Ama kesin bir kaynak yoktur. Şaban ayının 15. gecesidir.
5. Kadir Gecesi: Kur’an’da ayetle sabit Mübarek Gecedir. Ramazan ayının 27. gecesi olan bu gece çok önemlidir. Diğer gecelere göre elinizden geldiğinden fazlası yapılmalı. Ayette eğer Bin aydan daha hayırlısıdır deniliyorsa ortalama 83 yıla denk gelmektedir. 23 senede tamamlanacak Mükemmel bir dizileme ve matematik harikası Kur’an bu gecede Cebrail vasıtası ile Hz. Muhammed’e indirilmeye başlamıştır.

Kandil Nedir? İslam dininde Kandil geceleri var mı? Neden Kandil kutlanır? | Kur’an’ın neler dediğini biliyor musunuz?

Kandil gecelerinde neler yapılmalı?

Yazdıklarımızla tezat oluşturmaması adına, gelenekleri bozmak yersiz kalacaktır. Sadece kandil gecelerinde ibadet yapmak Allah’a saygısızlıktır. Mükemmel Tasarımcı olan Tek Allah’ın ne dediğini bilmek için, her gece Kur’an’ı anlayarak okumak gerekir. Arapça bilseydik Kur’an’ın ne kadar düzenli olduğunu anlayabilirdik.

Ama Allah, Kur’an’da”herkesin anlayabileceği bir dilde gönderdik” olarak belirtmesiyle, başka dillere de kolayca çevrilip, okunabileceği anlamına gelmektedir.

Kur’an’ı okuyup, kainatı keşfedin. İnsanın değerini ve Allah’a neden saygı göstermemizi, Hz. Muhammed’in  yaşam tarzını ve dünyaya bakışını, her gece okumalı ve düşünülmelidir. Allah’ın bir çok ayetinde “Yerdeki ve gökteki ne varsa bana aittir” manasında tekrarlanmasını iyice bir düşünmek gerekir.

Camilere gitmek güzeldir, ama sadece neden kandil günleri Kur’an okunur? TV’ler Kandil günlerinde 2 yada 3 saat bir zaman ayırıp oldu bittiye getirilen Kandil Programlarını belki izleyip, sadece namaz kılmak değildir ibadet.

Gece günden önce olduğu için İslamda gece günün başıdır. Akşam ezanı ile başlar ve güneşin doğuşuna kadar devam eder. Peygamberimize göre en güzel ibadet saati, teheccüd zamanı olarak bilinen  normal saate göre 1 ile 4 arasıdır. Gecenin ortasıdır bu zaman. Kur’an’da bu namaz peygambere farz olarak emredilmiştir. Farz dediğimizin anlamı kesindir, yapmak zorunda. Ona Gece namazı da denmektedir.

Geleneksel Kandil günlerinde oruç tutulmaktadır. Mevlit gecesi hariç, diğer kandil günleri Mübarek 3 ayların içerisindedir. Zaten gücünüz yetiyorsa, bu aylarda hepsi tutulması daha bir önemlidir. Fakat unutlmaması gereken ayetle sabit olan sayılı günler denilen farz olan Ramazan ayıdır ve Kadir gecesi bu ayın içindedir. Diğer günler Allah’ın rızasını kazanmak adına, nefis terbiyesi ve fakiri anlamak adına, sağlık koşullarına göre Oruç tutulabilir. Oruç, beyni, dili ve bedeni temizleyebilen özel bir ibadet şeklidir. Allah’ın direkt olarak bahsettiği, namaz kılıp, zekatını veren, hayatını erdemli yaşayan, iyilik ve sabretmeyi tavsiye eden “Salih kullar yada Erdemli İnsanlar” tanımında ramazan orucu da eklenmektedir. Tüm yıl boyunca vakit Namaz kılmayan kişinin, kandil zamanlarında namaz kılması, ramazan ayı dışında tutulan nafile oruç tutması ciddi olarak büyük bir tezat ve korkunç bir ikilemdir.

Geleneksel kandil gecelerinde, Anne ve Baba, arkasından kardeşler, arkasından akrabalar ziyarete gidilebilir. Yada ortak bir alanda tüm aile toplanarak, gecenin önemi ile ilgili sohbetler yapılabilir.

Eğer ibadet yapıyorum maksadı ile bir Türbe ziyareti yapıyorsanız yada Camileri gezmek gibi bir düşünceniz varsa yanlış yoldasınız. Sakın ha! ölülerden yardım istemeyiniz. Fatiha Süresinde okuduğumuz 5. ayet “Ancak sana tapar, ancak senden yardım dileriz.” aklınızdan çıkmamalı. Aksi takdirde Allah ‘dan başka herhangi bir kişiden yardım dilemek ona şirk koşmakla eş değerdir.

Dünyada ibadetlerin önemli olduğu 2 mekan var. Biri Mescid-i Aksa diğeri Kabe’dir. Diğer hiç bir caminin diğerinden bir farkı yoktur.

Kur’an’dan başka ona eş tutacağınız kitaplar okumayın!  Allah’ın sözlerine kulak verin ve kendi dilinizde anlayarak okuyun.

Sonuç olarak;

Kerim olan Allah’ın Kitabı Kuranın dediği gibi “Her gece bir ayettir”. Sizce bundan öte bir açıklama yapmak mümkün mü? (Kuran’da ayet kelimesi hem kendi anlamında hemde mucize anlamında kullanılmaktadır.)

Mübarek geceler yada Kandil geceleri hakkında bilgiler vermeye çalıştık. İnşallah bu konu hakkında ufkunuzu açmayı başarabiliriz. Yazımızı beğendiyseniz lütfen paylaşın ve yorumlarınızı eksik etmeyin.

Ayrıca Bakınız

• Osmanlı devrinde İstanbul’un tarihinde yaşanan 3 sıradışı yasak