Satürn’ün Enceladus uydusu Dünya’ya hangi yönleriyle benziyor?
Satürn’ün Enceladus uydusu Dünya’ya hangi yönleriyle benziyor?
13 Nisan 2017 tarihinde NASA, bilim dünyasını hareketlendiren bir açıklama yaptı. 12 yıldır Cassini uydusu Satürn gezegenini ve uydusunu izliyordu.Uydudan gelen incelemeler sonucu Dünya’dan sonra yaşam ortamı olan en uygun yerin Satürn gezegeninin uydusu olan Enceladus olacağı açıklandı.
Satürn’de yaklaşık olarak 62 doğal uydu bulunmakta ve içlerinde buz kütleleri olduğu görülen 6. büyük uydusu Enceladus, yaklaşık 500 km çapındadır. 1789 yılında gokbilimci William Herschel tarafından bulunmuş olup, Yunan mitolojisinde Titan Enceladus’dan adını almıştır.
13 sene önce NASA, Japonya ve Avrupa ülkelerinin ortak uyduları olan Cassini Satürn’ün araştırılması için gönderilmişti.
Cassini araştırma uydusundan gelen bilgilere göre Enceladus, buz kaplı yüzeyinden atmosfere doğru su püskürtüyordu. Buz kaplı yüzeyinin kilometrelerce altında su tabakası olduğu belirlendi. Tıpkı Dünya’nın okyanus diblerindeki gibi hidrotermal bacaları olduğu belirlendi.
Hidrotermal bacalar, okyanusların dibindeki canlıların yaşaması için doğal yaşam borularıdır. Kimyasal tepkimelerle hidrojen salarak buradaki bakterilerin yaşamı sağlanıyor. Hidrojen salınımı aynı Dünya’daki gibi Enceladus’tada olduğu keşfedildi.
Bu bacalar acaba yaşam sağlayabilecek mi? Yada orada bir yaşam var mı? Bu araştırmaların yapılması için 2026’da bir uydu daha gönderilmesi hedefleniyor. Çünkü Cassini artık görevini bitirmek üzere ve geri gelmemek üzere Satürn’ün yörüngesine sokup yanarak yok edilmesi planlanıyor. Cassini ekibinden Dr. Hunter Waite kesinlikle yeni bir uydu gönderip aklımızdaki soruların cevabını aramalıyız diyor.
Cassini Görevinin Başında!
20 senedir görev başınd olan Cassini, 26 Nisan’da Satürn Gezegenini çevreleyen halkaların arasındaki ufak bir boşluğu kullanarak geçmeyi başardı. Halkalardan geçerken ses kaydını bile aldı.
15 Eylül 2017 tarihine kadar yapacağı son 22 dalışının ilkini gerçekleştirdi. Nasa 11o bin km hızla Satürne dalış yapacak Cassini hakkında endişeliydi. Çünkü parçacıkların zarar vereceği düşünülüyordu. Fakat korkulan olmadı ve Cassini’ye çarpan parçaçıkların, sigara dumanındaki partiküllere benzediği belirlendi. Böyle olması Cassini’nin geri kalan 21 dalışını rahat yapacağı anlamına geliyor.
Satürn gezegeni ve Güneş sistemi
Güneş Sisteminde, Güneşin çekim alanında 8 gezegen( sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün), 5 cüce gezegen (Ceres, Plüton, Eris, Haumea, Makemake), 166 bilinen uydu bulunmaktadır. Dünya dışındaki tüm gezegenlerin isimleri, Yunan ve Roma mitolojisi tanrılarından almaktadır.
Satürn gezegeni Güneş sistemindeki 6. gezegendir. Büyüklük bakımından ise Jupiter’den sonra 2. sıradadır. Uluslararası Gökbilim Birliği (IAU) tarafından 62 uydusu vardır denilmekte ama gözlenemeyen daha bir çok görüş alanı vardır.
Merkür, Venüs, Mars ve Jüpiter gibi Satürn gezegeni de çıplak gözle izlenebilir. Eskiler ona “Zühal” demişlerdir. Hidrojen ve Helyum gazından oluşmuştur.
Satürn’de bir gün ne kadar sürüyor? sorusunun cevabını 15 Eylül 2017 yılına kadar, Cassini tarafından verileceği bekleniyor. Cassini manyetik ölçümler yapmaya başladı. Fakat Satürn gezegenin üstündeki bulutlar, gözlem yapmayı maalesef zorlaştırıyor.
14 Ağustos 2017 tarihinde Cassini Satürn’ün atmosferine dalış yaptı!
Satürn’deki görevinin son aşamalarına hazırlanan Cassini uydusu, gaz devinin atmosferinin dış tabakalarından geçeceği 5 dalışın ilki Pazartesi sabahı gerçekleşti.
Bu görev, Satürn’ün kimyasal yapısıyla ilgili eşsiz bilgiler sağlayacak ve atmosferdeki gazlar ölçülecek. 5 dalışın ardından Cassini Satürn’ün atmosferine girerek yanacak ve uydunun görevi sona erecek.
Uydu bir süredir Satürn ve halkaları arasındaki boşlukta dalışlar gerçekleştiriyordu.
Son 5 dalış kapsamındaki ilk geçiş Pazartesi sabah TSİ 07:22’deydi. Cassini Satürn’ün atmosferinin en üst katmanındaki bulutlardan yalnızca bin 600 kilometre yukarıdan bir geçiş yaptı.
Uydunun atmosferle temas etmesi Cassini’yi yavaşlatacak olsa da bilim insanları bu etkiyi uydunun iticilerini kullanarak gidermeyi umuyor.
Yapılacak ölçümlerle Satürn’de bir günün ne kadar sürdüğünün de hesaplanması umuluyor. Bilim insanları bugüne kadar Satürn’de bir günün 10,5 saat sürdüğü tahmin edilse de bugüne kadar tam bir ölçüm yapılamadı.
Cassini bugünkü dalışın ardından geriye kalan dört dalışta her seferinde atmosfere biraz daha girecek ve 15 Eylül’de atmosferde yanarak görevini sonlandıracak. Bunun nedeni ise bilim insanlarının Cassini’nin gelecekte, üzerinde yaşam ihtimali olan Titan ve Endülüs gibi uydulara çarpma ihtimalini tamamen ortadan kaldırmak istemesi.