Adana’nın görülmesi gereken 4 tarihi hamamı nerede? Tarihçeleri ve Özellikleri

Adana ilinde görülmesi gereken 4 hamam var. Bu hamamların yerleri ve tarihçeleri hakkında sizlere bilgi vereceğiz.

1.Yeni Hamam

Yeni Hamam, Adana Seyhan ilçesinde, Sarı Yakup Mahallesi 34. Sokakta bulunmaktadır. Musabalıoğlu Mustafa Bey tarafından 1133 H. (1720) tarihinde yaptırılan Yeni Hamamı’ın Giriş ve soğukluk kısmı kesme taşlarla yapılmış olup, hamamın diğer kısımları ise tuğlayla yapılmıştır.

Yeni Hamam Tarihçesi ve Özellikleri

Yeni hamam soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve tezhin merkezinden oluşmaktadır. Giriş ve soğukluk kısmı kesme taşla, diğer kısımları tuğlayla inşa edilmiştir. Kemerli giriş mahallinden sonra hamamın soyunmalık mahalline girilmektedir. Soyunmalık mahallinde betonarme tadilat yapılarak soyunma sedirleri ile betonarme kolonlar üzerine oturan asma kat ilave edildiği, bu tadilatlar sonucu mahallin kubbeyi taşıyan köşe kemerinin yıkılarak tahrip edildiği, bunun sonucu ve diğer sebeplerden dolayı soyunmalık mahallinin dış cephe duvarının dışa doğru eğilim yaptığı görülmektedir. Soyunmalık mahalli murabba plana göre yapılmıştır.

Kubbe köşe kemerler vasıtasıyla yükseltilerek inşa edilen sekizgen tambura oturmaktadır. Soyunmalık mahallinden sonra üzerinde tepe ışıklıkları olan kubbelerle örtülen, içinde hela ve yıkanma mahalli bulunan ılıklık mahalline geçilmektedir. Ilıklık mahallinden sonra kalın taş duvarlarla örülmüş, sekizgen plandan oluşan sıcaklık mahalline geçilmektedir. Sıcaklık mahallinde orta kubbe bu sekizgen kasnak üzerine oturmaktadır.

Yeni Hamam

Sekizgen kenarlarında kemerli gömme yıkanma nişlerinin oluşturulduğu, altı adet olan bu yıkanma nişlerinden birinin giriş bölümü beş tanesinin yıkanma nişi olarak, diğer iki nişin yanlarına iki yıkanma mahalli ilave edilerek daha büyük boyutlarda kullanıldığı görülmektedir. Sıcaklıkta bu iki nişle birlikte kullanılan mahallerde üzerinde tepe ışıklıkları bulunan kubbeler yerleştirilmiştir. Sıcaklık mahallinin ortasında mermer kaplamalı sekizgen bir dinlenme kaidesi bulunmaktadır. Ayrıca sıcaklık mahallinin bitişiğinde su deposu, ve tezhin merkezi yer almaktadır. Hamamın boyutlan itibariyle Adana’da mevcut eski hamamların en büyüğü ve görkemlisi olduğu gözlenmektedir. 1992 yılında restorasyon uygulaması gerçekleştirilen yapı, 1998 Adana depremi’nde ağır hasar görmüştür ve kullanılmamaktadır. Giriş kapısı çerçevesinin sağ yanında, yarım daire biçiminde düşey bir güneş saati bulunmaktadır.

Yeni Hamam Nerede | Nasıl gidilir?

2.Mestanzade Hamamı | Mestan Hamam

Mestanzade Hamamı, Adana Seyhan ilçesinde, Ramazanoğlu Hacı Mahmut Ağa tarafından inşa ettirilen ve Küçük Saat Meydanında bulunmaktadır. Hamama giriş Pazarlar Caddesinden yapılmaktadır.

Mestanzade Hamamı Tarihçesi ve Özellikleri

Mestanzade Camiini de yaptıran Ramazanoğlu Hacı Mahmut Ağa tarafından inşa ettirilmiştir. İnşa kitabesi yoktur. Fakat vakfiyesinin 1682 (H. 1093) tarihli olması nedeniyle, bu tarihten önce tamamlandığı anlaşılır.

Mestanzade hamamı kare planlı, soyunmalık üzerini tramp intikalli bir kubbe örtmektedir. Kubbe ortansında soyunmalığı aydınlatan feneri bulunmaktadır. Soğukluk olan 3 bölümün üzerini pandantifli kubbe örtmektedir. Sıcaklık üzerini sekizgen planlı ve merkezi bir kubbe örtmekte ve orta kısım etrafında sıcaklık eyvanları, eyvanlar arasında köşelere özel halvet hücreleri yer almakta olup, orta kısmın etrafında 4 eyvanlı olarak yapılmıştır. Sıcaklık arkasında yeralan külhan ve sıcak su sarnıçları hamamın planını tamamlar.

Mestanzade Hamamı

Mestanzade Hamamı Nerede | Nasıl gidilir | Ulaşım

3.Irmak Hamamı | Yalı Hamamı | Adana

Irmak Hamamı, Adana Seyhan ilçesinde , diğer adıyla  Yalı Hamamı olarak da bilinen bu tarihi hamam, Ramazanoğulları Beyliği’nin sonlarında (XVII. yüzyılın başlarında) bu yerdeki Geç Roma devrinden kalma bir hamamın temelleri ve bazı duvarları üzerine kurulmuştur. Külhan kısmındaki değişik temel taşlarıyla, tuğla ve kâgir sistem bunu göstermektedir.

Irmak Hamamı Tarihçesi ve Özellikleri

Günümüzde Irmak Hamamı olarak adlandırılmaktadır. Ancak daha önceki dönemlerde Yalı Hamamı olarak da bilinmektedir. Hükümet Konağı civarında, Kız lisesinin karşı sokağında bulunmaktadır. Hamama Irmak Hamamı denilmesinin sebebi Seyhan nehrine yakın oluşu nedeni ile ilgili olduğu sanılmaktadır. İkinci isminin de yine nehir kenarı, sahil ile ilgisi olması gerekir. XVII. yüzyılın başlarında; yani Ramazanoğulları Beyliği’nin sonlarında bu yerdeki Geç Roma devrinden kalma bir hamamın temelleri ve bazı duvarları üzerine kurulmuştur. Külhan kısmındaki değişik temel taşlarıyla, tuğla ve kâgir sistem bunu göstermektedir. H.1117 (1705 -1706) Şevval tarihli tapu belgelerinden bu hamamın Piri Paşa vakfı olduğu ve seneliği 400 kuruştan kiraya verildiği anlaşılmaktadır.

Irmak Hamamı

Genel hatlarıyla (37,50 x 30,50) metre ölçüsünde dikdörtgen bir plâna sahip bulunan bu hamam, diğer klasik tip Türk hamamlarında olduğu gibi; soyunma yeri, soğukluk, sıcaklık (yıkanma yeri ) ve külhan olmak üzere dört kısımdan meydana gelmiştir. Soyunma ve yıkanma yerlerinin üstleri birer büyük, diğer kısımlarının üstleri küçük kubbelerle örtülmüştür. Irmak hamamının dış görünüşü bakımında profan mimarî örneklerimiz arasında yer almaktadır. Şu anda özel şahıslar tarafından işletilen hamam işlevini korumuş olmaktadır.

Irmak Hamamı Nerede | Nasıl gidilir | Ulaşım

4.Çarşı Hamamı | Adana’daki Tarihi Hamamlar

Çarşı Hamamı, Adana , Eski Belediye Caddesi’nde,Büyük Saat Kulesi karşısında bulunan oyma taş işçiliği ile dikkat çekici tarihi bir hamamdır.

Çarşı Hamamı Tarihçesi ve Özellikleri

Büyük Saat Kulesi’nin karşısında bulunan Çarşı Hamamı Ramazanoğulları’ndan Pirî Paşa tarafından 936 H. (1529) tarihinde yaptırılmıştır. İri bir yapı olmasına ve ana cadde üzerinde yer almasına rağmen, ön yüzüne bulunan dükkanlar nedeniyle, neredeyse görülemez durumdadır. Özel şahıslar tarafından işletilmeye devam eden hamam, yarım gün kadınlara ve yarım gün erkeklere hizmet vermektedir. Tek hamam halindeki eserin ilk bölümünü oluşturan soyunmalık, kare plânda kalın kesme taştandır. Üst örtüyü oluşturan büyük baldaken kubbe ortasında bırakılmış olan aydınlık feneri içeriye bol ışık girmesini sağlamaktadır. Soyunmalık kısmının güney duvarı üzerindeki büyük kemer adeta bir eyvan şeklinde yapılmıştır. Güney ve kuzey duvarlarda bulunan büyük nişler küçük birer hücre şeklindedir.

Çarşı Hamamı

Soyunmalığın Doğu duvarı ortasındaki dar bir kapı ile soğukluk kısmına geçilmekte olup burada büyükçe bir kare plân arz eden mekânı tek bir kubbe örtmektedir. Soğukluğun Kuzey ve Güney duvarlarına bitişik küçük hücrelerle mekânı biraz daha genişletmek mümkün olmuştur. Soğukluğu takiben Batı uçta yer alan sıcaklık ve sıcak su sarnıcı ile hamam plânı tamamlanmaktadır. Büyük bir kubbenin kapattığı orta kısmın dört kenarına açılan beşik tonozla örtülmüş eyvanlar ve bu eyvanların köşelerinde kalan kubbeli özel halvet hücreleri ile dört eyvanlı sıcaklığı bulunan hamamlar tipine giren Adana Çarşı Hamamı, bilhassa giriş kapısı üzerindeki oyma taş işçiliği ile dikkati çekmektedir. Sıcaklığın orta kısmını örten büyük kubbenin etek kısımları küçük mukarnaslarla süslenmiştir. Giriş Kapısı’nın üzerinde kabartma yazılı iki satırlık kitabe vardır.

Çarşı Hamamı Nerede | Nasıl gidilir | Ulaşım