Anestezi nasıl çalışır? Anestezikler vücuda nasıl etki yapar?

Anestezi nasıl çalışır? Uyuşturma nedir? Genel anestezi altında vücut ne hisseder? Anestezi aldığımızda vücudun çeşitli yerlerinde neler oluyor? Anestezikler nedir? Lokal anestezikler nedir? Genel anestezikler nedir?

Anestezi nasıl çalışır? Anestezikler vücuda nasıl etki yapar?

Anestezi, lokal anestezi ve genel anestezi  ile ilgili geniş yazımızı daha önce anlatmıştık. (Alt kısımdaki linklerden ulaşabilirsiniz)

Bu özel ilaçlar, ameliyat sırasında sinirlerin iletimine müdahale ederek ağrı sinyallerini beyine gitmesine engel oluyor. ulaşmasını engelliyor.

Anestezikler, ameliyat ile alakalı ağrıların önlemesinde yaygın olarak kullanılan bir ilaç türü. Anestezikleri lokal ve genel olarak iki ana kategoride  ayrılabilir. Lokal anestezikler, doğrudan deriye uygulanma şekli ile yada (örneğin krem olarak) iğne ile enjekte edilebilir. Daha çok lokal anestezikler vücut bölgelerine uygulanarak, bilinç açık kalacak şekilde yani hasta uyanık olacak şekilde kullanılır.

Lokal anestetikleri, duyu nöronları tarafından beyine ağrı sinyallerinin göndermesini önlemede kullanılır

Sinir betiminde kısa süreli bir engelleme sağlıyor. Normalde bilgiler, sodyum iyonlarının bir elektrokimyasal düşümde hareket etmesi sayesinde sinırlerarasında ıletihr. Lokal anestezikler sodyum kanallarını keserek üzerinde hareket eden elektrik sinyallerini durduruyor. Lokal anestezi yalnızca ağrı sinirlerini etkileyen bir şey değil: Bilgilerin beyinden kaslara geçişini de durdurarak geçici felce neden oluyor.

Genel anestezikler ise solunduğunda veya enjekte edildiğinde merkezi sinir sistemini (beyin ve omuriliği )etkileyerek geçici bir komaya neden olan ilaçlar. Bilinç kaybına, kas gevşemesine, ağrıların yok olmasına ve amneziye neden olabiliyorlar. Genel anestezikler beyine nasıl ulaştığı hakkında kesin bir açıklama yok ama, birkaç mekanizmayı devre dışı bırakabiliyor.

Genel anestezıklerin çoğu yağlarda çözünüyor ve beyindeki sinir hücrelerini çevreleyen lipit zara müdahale ettikleri düşünülüyor. Ayrıca sinir hücrelerinin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan kimyasal sinyallerln iletimini değiştirerek nörotransmitter reseptörlerini bozuyorlar.

Uyuşturma nedir?

Sinir demetlerinin etrafına lokal anestezikler uygulanarak hastayı uyutmadan geniş alanları uyuşturmak mümkün. Büyük bir sinirin iletimi engellendiği zaman, onu besleyen küçük sinirlerden gelen sinyaller de beyine ulaşamaz. Örnek olarak maksiler sinir etrafına anestezik enjekte etmek ağzın çatısında ve üst dişlerde uyuşukluk oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda burun ve sinüslerden iletimi de durdurur.

Lokal anestezikler omurilik kanalındaki epidural boşluğa da enjekte edilebilir. Bu işlem, omurga köklerinden iletimi önleyerek bilgilerin beyne ulaşmasını engeller.

Genel anestezi altında vücut ne hisseder?

Anestezi aldığımızda vücudun çeşitli yerlerinde neler oluyor?

1. Beyin aktivitesi. Elektroensefalogram (EEG), beyindeki elektriksel aktivitenin uykudan daha derin bir duruma düştüğünü ve komaya benzediğini gösteriyor.
2. Kalp atış hızı. Anestezi, dolaşım sistemini yavaşlatır. Bu nedenle kalp atış hızı, kan basıncı ve oksijen sürekli olarak izlenir.
3. Yemek yasak. Genel anestezikler öğürme refleksini baskılar ve kusmaya yol açabilir. Boğulmayı önlemek için hastalar ameliyattan önce yemek yiyemez.
4. Havayolu. Bilinç kaybı ve kas gevşemesi nefes almayı baskılar ve öksürmeyi önler, bu yüzden havayolunu korumak için bir boru ve ventilator kullanılır.
5. Ağrı nöronları. Lokal anestezinin aksine, genel anestezi altında ağn nöronları ateşlenmeye devam eder ama beyin sinyalleri düzgün şekilde işlemez.
6. Kas gevşemesi. Anestezikle birlikte genellikle kas gevşetıcı de verilir. Bu işlem, felce neden olarak daha düşük dozda anestezik kullanılabilmesini sağlar.
7. Mide bulantısı. Çoğu anestezik mide bulantısına neden olur. Genellikle ameliyattan sonra kusmayı önleyen antiemetik ilaçlar verilir.

Ayrıca bakınız

• Anestezi nedir? Anestezist nedir? Anestezist nasıl olunur?