Bir baba çocuğunun beynini nasıl değiştirir?
Psikologlar, son on yıllara dek çocuğun gelişimini etkileyen en önemli ilişkinin anne ve çocuk arasındaki bağ olduğuna inanıyordu. Babaların rolü göz ardı ediliyor ve araştırmalar yalnızca babasız büyüyen çocukların psikolojik sorunlarına odaklanıyordu. Oysa artık biliniyor ki bedenen ve ruhen
sağlıklı bir bireyin ardında büyük bir çoğunlukla ilgili baba vardır diyebiliriz. Yazımızda bilimsel olarak Bir baba çocuğunun beynini nasıl değiştirir? hatta tam tersi Bir çocuk babasının beynini nasıl değiştirir? sorularının cevaplarını inceleyeceğiz.
Bir baba çocuğunun beynini nasıl değiştirir?
Baba olmak da erkeklerin hem psikolojisini hem de fizyolojisi etkiliyor bu bilimsel olarak biliniyor. Fakat bunun yanında bu etki çocuk üzerinde ciddi bir gelişim çağı başlatıyor. Yazımızda ideal baba olmanın yollarına girerken, aslında baba olan birinde yeni filizlenen duyguları gördüğünüzde biraz şaşıracaksınız.
Aslında babanın sorumlulukları, anneye göre daha hassas. Çocuk yetiştirmede annenin ne kadar görevi varsa, babanın görevleri de bir o kadar çoktur.
Virginia Üniversitesi’nden sosyolog W. Brad Wilcox’a göre babanın etkisi çocuğun yaşamının özellikle şimdi yazacağımız noktalarda etki ediyor.
Babanın çocuğu ile nasıl oynadığı belirleyicidir. İtiş-kakışa dayalı vurdulu kırdılı oyun tarzı çocuğa vücudunu nasıl kullanacağını ve duygularını nasıl kontrol edeceğini öğretir.
Babalar gerek evde, gerekse oyun alanlarında çocuklarını daha fazla risk almaya teşvik ederler. Bu da çocukları uzun vadede arzularının peşinden gitmeye hazırlar.
Toplumsal cinsiyet eşitliğine inanan babaların kızları mesleki tercihlerinde daha başarılı bir performans sergiler. 2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre babanın cinsiyet ayrımına bakış açısı kız çocukları annelerinden daha fazla etkiliyor.
Babayla kurulan güçlü bağlar çocukları toplumsal tehlikelere karşı da korur.
Wilcox, ilgili babaların çocuklarının cinsel saldırılara karşı kendilerini daha iyi koruduklarını söylüyor.
İlgili bir baba çocuklarının cinsel davranışlarını da etkiler. Bu çocuklar ilk cinsel tecrübelerini daha ileri yaşlarda yaşıyor.
Bu arada Wilcox anne ve babanın çocuklarına uyguladığı disiplin farklılığına da dikkat çekiyor. Babalar genellikle çocuklarına daha sıkı bir disiplin uygular.
Anne de disiplinlidir, ancak anne çocuklarıyla daha uzun geçirdiği için bu disiplin pazarlığa tabidir ve esnektir.
Wilcox hangi disiplin tarzının daha iyi olduğunu söylemiyor ama çocuğun bu iki tarza da gereksinim duyduğunu ileri sürüyor.
Bir çocuk babasının beynini nasıl değiştirir?
Bir erkeğin baba olduğunda beyninde meydana gelen temel değişiklikleri ayrı ayrı inceleyelim.
Babanın beyni anneninkiyle benze hale gelir. Çocuğun bakımını üstlenmek, erkeğin beyninde annelerde görülen bilişsel ve duygusal örüntülerin oluşmasına yol açar.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde 27 Mayıs 2014’te yayımlanan bir makaleye göre çocuk bakımıyla ilgili beyin ağları kadın ve erkekte ortaktır.
Erkeklerin de hormonlarında değişiklik meydana gelir. Bebek sahibi olan erkeklerin östrojen, oksitosin, prolaktin ve glukokortikoid hormonlarında artış görülür. Testosteron düzeyinde ise düşüş belirgindir.
Bilim insanlarına göre bunun evrimsel nedeni, erkek saldırganlığında düşüş yaratarak bebekle daha fazla ilgilenmesini sağlamaktır.
Babanın beyninde yeni sinir hücreleri oluşur. Bebeğin doğumu ile birlikte babanın beynindeki sinir hücrelerindeki artış en azından sıçanlarda ki gibi, bilim insanlarına göre çevresel koşulların zenginleşmesinden kaynaklanır.
Başka bir deyişle bebek babanın yaşamına yeni bir boyut katar.
Babalar çocuklarının sesine karşı daha duyarlı hale gelir. Bugüne dek genel kanı, annelerin bebeklerinin sesine daha duyarlı olduğu yönündeydi. Ancak araştırmalar, babaların da en az anneler kadar çocuklarının ağlama sesini tanıyabildiğini gösteriyor.
Psikologlar, son on yıllara dek çocuğun gelişimini etkileyen en önemli ilişkinin anne –çocuk arasındaki bağ olduğuna inanıyordu.
Babaların rolü göz ardı ediliyor ve araştırmalar yalnızca babasız büyüyen çocukların psikolojik
sorunlarına odaklanıyordu. Oysa artık biliniyor ki bedenen ve ruhen sağlıklı bir bireyin ardında büyük
bir çoğunlukla ilgili baba vardır.
Çocuk baba psikolojisi konusunda ne kadar etkense, baba da çocuk psikolojisinde o kadar etkilidir.