Basur (Hemoroid) Nedir? Korunma Ve Tedavi Yolları Nelerdir?
Basur (Hemoroid) Nedir? Korunma Ve Tedavi Yolları Nelerdir?
Yanlış ve düzensiz beslenme insanlar üzerinde kabızlık meydana getirmektedir. Sürekli kabızlık durumu da zaman içerisinde hemoroide yol açmaktadır. Neredeyse toplumun büyük çoğunluğunda görülen hemoroid hastalığından korunmak mümkündür. Bu yazımızda; halk arasında basur olarak bilinen bu hastalıktan korunmanın yolları ve tedavisini aktarmaya çalışacağız. Günümüzde daha da sık karşılaştığımız basur yani hemoroid nedir? Hemoroid hastalığının belirtileri nelerdir? Hemoroid hastalığından korunma yolları nelerdir? Hemoroid hastalığı nasıl tedavi edilir?
Hemoroid Nedir?
Hemoroid; beslenme programıyla kontrol edilebilen bir hastalıktır. Genelde hemoroid hastalığının çözümü için cerrahi müdahale gerekmektedir. Basur hastalığı makat bölgesinde gerçekleşmektedir. Makat bölgesinde bulunan toplardamarlar varis gibi genişlemektedir. Birincil ve ikincil basurlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
1. Birincil basur:
Toplumda daha sık görülmektedir. Makat bölgesinde bulunan toplardamar ağının gerçek hastalığıdır. Anüs bölgesinde bulunmaktadır. Genellikle 25 ile 30 yaşları arasında görülmektedir.
2. İkincil basurlar:
Kapıtoplardamarı düzeyindeki kan akışının engellenmesi sonucu gelişmektedir. Bazı hastalıklar basura neden olabilmektedir. Mesela, siroz hastalığı ikincil basura neden olabilir. Hemoroid hastalığına genelde toplardamar iltihapları ve toplardamar bozuklukları neden olmaktadır. Hemoroid hastalığının oluşmasını tetikleyen bazı faktörler bulunmaktadır. Fazla alkol tüketimi, baharatlı ve acı yiyecekler almak, aşırı yemek yemek ve üst üste meydana gelen gebelik durumu basur hastalığına neden olabilir. Makat bölgesine zarar verebilecek bisiklet ve binicilik gibi sporlarla uğraşmak basur oluşumuna hız vermektedir. Basur da dış ve iç hemoroid olarak ikiye ayrılmaktadır.
Dış basur:
Dış basur hastalığı anüs bölgesinin kapanmasını sağlayan kasın altındaki toplardamardaki genişlemeyle meydana gelmektedir.
İç Basur:
İç basur ise anüs bölgesinin kapanmasını sağlayan kasın üstündeki toplardamarın genişlemesi sonucu meydana gelmektedir. Ancak iç ve dış basurlar birlikte de gerçekleşebilir. Ancak hastada sadece bir basur türü bulunuyorsa bu tür genellikle dış basurdur. İç basurun en önemli göstermesi mukoza sarkması ve mukoza boğulmasıdır. İç basur aşağı doğru sarkarak makattan sarkma eğiliminde bulunmaktadır. Kanama yaparak kansızlık ve iltihaplanmaya neden olur.
Hemoroidin Belirtileri Nelerdir?
Hemoroidin bilinen başlıca sebeplerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
- Düzensiz tuvalet alışkanlığı
- Obezite-şişmanlık
- Genetik yatkınlık
- Hareketsiz yaşam
- Beslenme düzenindeki yanlışlar
- Anal cinsel ilişki
- Hamilelik
- Yaşlanma
Genel olarak beslenme düzenindeki yanlışlar asıl sebep olmaktadır. Ancak ailevi yatkınlık da hemoroide yol açan önemli bir etkendir. Araştırmalar anne ve babasında hemoroid görülen kişilerin, diğer insanlara oranla bu hastalığa yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Sürekli katı gıdalar tüketilmesi bağırsakların düzenli çalışmasını engellediğinden kabızlığa, bu da zamanla hemoroide yol açmaktadır. Ayrıca acılı ve baharatlı yiyeceklerin çok tüketilmesi, dışkılama esnasında yapılan ıkınmalar da makat çevresinde tahrişe yol açtığından hemoride sebep olmaktadır.
Hemoroidin belirtilerinden, hastalığa sahip olup olmadığınızı gözlemleyebilirsiniz. Öncelikle basurun en önemli belirtisi makat bölgesinde görülen kanamadır. Genel olarak bu ilk belirtidir. Ve uzman hekime başvurulması gerekmektedir. Basurun diğer bir belirtisi, iltihaplanmadır. O da genişlemiş toplardamarda meydana gelmektedir. Basur memeleri, iltihaplanmış olduğundan genişler ve şişerler. Hastaya da oldukça ağrı vermektedir. Dışkılanma olayında da hastaya ağrı yapmaktadır. Basur hastalarının kanamaları az bile olsa, her dışkılama olduğunda gerçekleşeceğinden dolayı, hastada kansızlık başlayacaktır.
Ayrıca birçok insan anal-rektal bölge etrafında meydana gelen herhangi bir semptomu yanlış bir şekilde “hemoroid” olarak ifade etmekte ve semptomların önemli nedenleri gözden kaçırılabilmektedir. Hemoroidin gerçek sebebi hala bilinmemekte, özellikle kabızlık olmak üzere intra-abdominal basıncı arttıran çok sayıda faktörün hemoroidin gelişmesinde rol oynadığına inanılmaktadır.
Hemoroidden Korunmanın Yolları Nelerdir?
Hemoroide yakalanmamak istiyorsanız, ya da eğer varsa hastalığınızın ilerlemesini önlemek veya nüksetmesini engellemek istiyorsanız, yapmanız gereken ilk iş beslenmenizi düzene sokmaktır. Unutmayalım ki, beslenme her hastalıkta önemli rol oynamaktadır. Hemoroidin özellikle sindirim sistemi ve dışkılama ile ilgili bir hastalık olduğunu düşününce de beslenmenin payı oldukça büyümektedir.
Öncelikle her gün meyve, sebze, kepekli tahıllar ve baklagiller gibi bol lifli gıdalar tüketmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz. Lifli gıdalar mideye hem tokluk hissi verir, hem de sindirimi kolaylaştırmaktadır. Dışkının yumuşak olmasını sağladığından dışkılama esnasında ıkınmaya da sebep olmaz. Mutlaka yapmanız gereken diğer bir şey ise bol sıvı tüketmektir.
Günde en az 2 litre su içmeye çalışın. Bu oran doğal olarak kişiye göre de değişmektedir. Her insan vücudunuzun yeterli miktarda su aldığını veya suya ihtiyacı olup olmadığını kendisi anlayabilmektedir. Bunu anlamanın çok basit bir yöntemi var. İdrarınızın rengi açık sarı, ya da yeterince berrak değilse o gün yeterince su içmemişsiniz demektir. Ayrıca aşırı miktarlarda kafeinli içeceklerin tüketimi de bağırsak hareketlerini bozacağından hemoroide yol açan diğer bir faktördür.
Hemoroidi önlemenin olmazsa olmaz diğer bir şartı da düzenli egzersiz ve spor yapmaktır. Ancak buradaki egzersiz kavramı, spor salonlarında saatlerce yapılan yorucu hareketler ya da saatlerce yorgunluktan bitkin olmak değildir. Günlük yapacağınız yarım saatlik hafif tempolu bir yürüyüş, ya da evde kendi imkanlarınızla yaptığınız küçük egzersizler yeterli olacaktır.
Basur(Hemoroid) Nedir? Korunma Ve Tedavi Yolları Nelerdir? – Anüs Üzerindeki Şişme
Hemoroid hastalığının hareketsiz ve şişman vücutları sevdiği unutulmamalıdır. Bunun yanında var olan bir hemoroidiniz varsa günlük makat egzersizi yapmalısınız. “Peki nedir bu makat egzersizi” dediğinizi duyar gibiyiz. Şöyle ki; günde en az 20 dakika makat sfinkter kasınıza egzersiz yaptırın. Yani tekrar tekrar kasma gevşeme hareketi yaptırmalısınız. Bu hareketi her gün yapabilirsiniz. Hareket ile birlikte o bölgedeki dokuların ve kasların güçlenmesini sağlarsınız.
Bunun yanında tuvalette uzun süre oturmaktan kaçının. Ikınmalar yapmayın, bu hareketiniz o bölgedeki dokuya basınç yapmaktadır. Tuvalet ihtiyacınızı asla ertelememelisiniz. Sık sık ve düzenli tuvalete gitmelisiniz. Tuvalet kağıdı alırken de yumuşak dokulu olanları seçmeye özen göstermelisiniz.
Hemoroidin Tedavi Yolları Nelerdir?
Tedavi yöntemleri, hemoroidin evrelerine göre değişiklik göstermektedir. Bazı hastalar birinci derece hemoroiddir. Yani herhangi bir kanaması mevcut değildir. Kanama olmayıp, yalnızca ağrılar mevcut ise o zaman bağırsak egzersizleri, ilaç tedavisi ya da lifli gıdalar tüketerek hemoroidin tedavi edilmesi mümkün olacaktır.
Önlemler alarak hastalıktan kurtulmanız elbette mümkündür. İlk etapta hastaya uzman hekim tarafından düzenli bir dışkılama önerilmektedir. Yani dışkının bağırsakta kalma süresinin kısaltılması önemli rol oynamaktadır. Basur hastalarının dikkat etmesi gereken en önemli etken beslenmedir. Hastanın kesinlikle aşırı yemek yemesi engellenmelidir. Fazla yemek her zaman sindirim kanallarına zarar vermektedir. Basur hastalarının alkol, hardal ve kahve gibi ürünlerden uzak durması gerekmektedir.
Ayrıca basur hastası olan birinde eğer kabızlık problemi de varsa, vazelin ya da lanolin yağı ile bu sorun çözülmektedir. Buna ek olarak sıcak oturma banyoları da basur hastalarına çok iyi gelmektedir. Basur hastalığında kurtulmanın diğer bir yolu da yaşama tarzınızı değiştirmek olacaktır. Hareketsiz bir şekilde günlerimizi geçiriyor isek, artık hareketlenmeniz gerekecektir. Bundan başka hemoroidin bir de cerrahi yöntem ile tedavisi mümkündür.
Eğer hemoroid ilerlemişse, yani her dışkıda kanamalar ve şiddetli ağrılara yol açıyor ise, aynı zamanda da tedavilere cevap vermiyorsa o zaman cerrahi yönteme başvurulmaktadır. Cerrahi tedavisi de 4 ana başlıkta altında toplanmaktadır.
- Klasik Cerrahi Tedavi
- Band Ligasyon
- İnfared Koagülasyon (Işın Tedavisi)
- Skleroterapi
Cerrahi müdahalelerden sonra hastanede yatma süreniz ortalama 1 gün şeklindedir. Ameliyattan sonra da dışkılamada kanama ve ağrı olması normal bir süreçtir. Buna istinaden dünya üzerinde de ülkemizde de en çok tercih edilen hemoroid tedavi yöntemi band ligasyondur. Bu yöntem ise iç hemoroid memesinin tabanına lastik bir band yerleştirilerek yapılmaktadır. Bu sayede hemoroide giden kan akımının engellenmesi sağlanır. Hemoroid, kan dolaşımı kesildikten birkaç gün sonra da dışkılama yaparken kendiliğinden düşmektedir.