Besin deposu elma neden her gün yemeli?

Genellikle “mucizevi besin” ya da “besin deposu” olarak değerlendirilen elma, gerçekten de bir insanın yiyebileceği en sağlıklı meyvelerden biri. Herkesin sevdiği ama ne yazık ki yeterince tüketmediği bu lezzetli meyve, tam bir C vitamini ve lif deposu. En büyük üstünlüğü, çok düşük kalorili olması, yağ ve kolesterol içermemesi. Fakat diğer taraftan dikkat edilmesi gerekenleri yapmazsak elmanın bazı zararları yok değil. Bu yazımızda besin deposu elmanın hem yararlarını hem de elma kabuğu ve elma çekirdeğinin tüketilmemesi ile ilgili bilgileri topladık.

Elma giren eve neden doktor girmez? Mucizevi besin deposu: Elma

Elma, antioksidan olarak işlev gören polifenol bakımından da çok zengin. Bu bileşen elmanın hem etli kısmında hem de kabuğunda bulunuyor.Besin deposu

Yani daha fazla polifenol almak için elmayı kabuğuyla tüketmeniz öneriliyor.

Bütün bu faydalar göz önünde bulundurulduğunda elmanın astım ve Alzheimer hastalığına iyi geldiği, kilo kontrolü, kemik sağlığı, akciğer fonksiyonu ve sindirim sisteminin korunması açısından da önemli olduğu söylenebilir.

Elmanın yararları nelerdir?

Besin deposu elmanın özellikle kabuğu C vitamini ve lif açısından zengindir.

Elma özellikle yüksek lifli meyveler içinde sayılarak, onu diğerlerinden ayıran özellik ise içindeki lif çözülmez olduğundan suyu emmez. Bu da bağırsaklarda hacim oluşturur; besinlerin sindirim sisteminde hızlı ilerlemesine yardım eder. Sindirime yardımcı olan çözülmez lifin yanı sıra elmada pektin gibi çözülebilir lif de bulunur.

Bu besin, kolesterolün kan damarlarında birikmesini önleyerek aynı zamanda ateroskleroz ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına da yardımcı olur.

Florida Devlet Üniversitesi’nden beslenme uzmanı Bahram H. Arjmandi, 2011 tarihli bir araştırmada altı ay boyunca her gün yaklaşık 75 gram elma kurusu yiyen kadınların kötü kolesterol seviyesinde %23 oranında düşüş gerçekleştiğini belirtiyor.

Ayrıca söz konusu katılımcıların iyi kolesterol seviyesinde % 4 oranında artış gözlemlenmişti.

Trends in Food Science & Technology dergisinde yayınlanan 2017 tarihli bir araştırmaya göre bu bileşenler aynı zamanda yüksek tansiyon hastalarında tansiyonunun düşmesine de yardımcı olabiliyor.

38.000’den fazla kadının denek olarak katıldığı bir araştırmada, elmanın yüksek lif ve polifenal içeriği sayesinde tip 2 diyabet riskinin azaldığı görülmüştü.

Elmanın zararları nelerdir?

Çok fazla elma yemenin normalde herhangi bir yan etkisi olmasa da fazla tüketilen her besin gibi elma da kilo aldırıyor.

Ayrıca elma asidik bir besin olduğundan suyu diş minesine zarar verebiliyor. 2011 yılında Journal of Dentistry dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre elma tüketmek dişlere, karbonatlı içeceklerden daha çok zarar veriyor.

Ancak Londra’daki King’s College Dişçilik Enstitüsü’nde prostodonti uzmanı David Bartlett, önemli olanın ne yediğimizin değil onu nasıl yediğimizin önemli olduğuna dikkat çekiyor.

Örneğin elmanın yavaş yenmesi içerisindeki asidin diş minenize zarar vermesine sebep olabiliyor. Bartlett aynı zamanda asitli yiyeceklerin gün içerisinde atıştırmalık olarak sürekli tüketilmemesini, yalnızca yemeklerde yemenin daha güvenli olduğunu belirtiyor.

Yani gün içinde bir elma yiyorsanız, onun gün içinde parça parça değil, tek bir öğünde tüketmeniz gerekiyor. Dişçiler elmayı ısırarak değil dilimleyerek ve arka dişlerinizle çiğneyerek yemenizi öneriyor.

Aynı zamanda elma yedikten sonra dişlerinizi asitten ve şekerden arındırmak için ağzınızı çalkalamalısınız.

Elma kabuğunda böcek ilacı var mı? Elma kabuğu zehirli mi?

Organik olarak sertifikalandırılmadığı sürece çoğu elmanın üzerinde böcek ilacı bulunacaktır.

2018 yılında, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Environmental Working Group, elmaların %98’inin kabuğu üzerinde böcek ilacı kalıntıları olduğunu belirledi.

Ancak örgüt uzmanları meyve ve sebzenin sağladığı yararların, böcek ilacının yol açtığı risklerden daha fazla olduğunu öne sürüyor.

Elmayı iyice yıkamak ve kabuğunu iyice ovalamak elbette üzerindeki böcek ilacı kalıntılarının geçmesine yardımcı
oluyor. Yıkama işlemini elinizle ya da meyve yıkama fırçalarıyla yapabilirsiniz.

Ancak taze meyve ve sebzelerin yıkanmasında kimyasal ürünlerin kullanılması Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından önerilmiyor.

Elma çekirdeği zehirli midir?

Elma çekirdeğinde amigdalin de denilen bir kimyasal bileşen bulunur. Bu bileşen, sindirim enzimleriyle temasa geçtiğinde çok güçlü bir zehir olan siyanür bileşenini salgılayabilir.

Elma çekirdekleri bütün olarak sindirim sisteminden sorunsuzca geçebilirken çekirdeği yutmadan önce çiğnerseniz, zehir açığa çıkar. Vücut ufak dozda siyanürü tolere edebildiğinden bir ya da iki çekirdek sorun yaratmasa da, çocukların çok fazla sayıda çekirdeği çiğnemesi ya da yutması durumunda acilen tıbbi yardım alması öneriliyor.

Beslenme uzmanı John Fry’a göre yetişkin biri ancak vücut kilosu başına yaklaşık 1 miligram siyanür alırsa ölüyor. Bir kilo elma çekirdeğinde 700 mg siyanür bulunduğundan, 70 kilo bir yetişkinin yaşamını yitirmesi için 100 gram kadar elma çekirdeği yutmuş olması gerekiyor, bu da 143 çekirdeğe denk geliyor.

Yani ancak 18 elmayı çekirdeğiyle birlikte tüketirseniz zehirlenme tehlikesi yaşarsınız.

Türkiye’de 500 elma çeşidi var

Elma bugünkü Kazakistan’ın dağlık bölgelerinde ortaya çıkmıştı. İlk elma ağaçları 18-20 metre uzunluğa erişebiliyor ve kırmızı, yeşil, sarı ve mor renkli, yaklaşık 10 cm çapında meyveler veriyordu.

Elma İ.Ö 500 yıllarından önce tüketilmeye başlamıştı.

Ticaret yolları elmanın yetiştiği bölgelerden geçerken, tüccarlar elmaları yemiş ve yol boyunca çekirdeklerini yaymışlardır.

Doğal olarak bu çekirdekler diğer yerel çekirdeklerle melezleme yapmış ve Asya ve Avrupa boyunca binlerce farlı tipte elma ağacı yetişmiştir. Zamanla elma Amerika kıtalarına ve Yeni Zelanda’ya kadar yayılmıştır.

Bugün 7 binden fazla elma çeşidi vardır.

Türkiye’de elma çeşitleri nelerdir?

Dünya üzerinde elmanın yaklaşık 7500 çeşidi vardır. Ülkemizde ise 500-600 çeşit bulunur. Her bir elma çeşidinin rengi tadı ve aroması farklıdır.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’a göre dünyada üretilen elmanın yaklaşık yüzde 3’ü olan 2,9 milyon tonunu Türkiye karşılıyor.

Son yıllarda elmada çeşit sayısının giderek azaldığına dikkati çeken Bayraktar, “Ülkemizde üretilen elmanın yüzde 39’unu starking, yüzde 25.7’sini golden, yüzde 7.9’unu Amasya, yüzde 4.6’sını grannysmith çeşidi elmalar oluşturuyor. Diğer çeşitlerin oranı ise yüzde 22,8 düzeyinde kalıyor” bilgisini verdi.

Elma üretim miktarı açısından 3. sırada yer alan ülkemiz elma ve türevleri ihracatında arzu edilen seviyelerde değildir.

Elma üretim alanı açısından ülkemizin gerisinde kalan ABD, taze elma ihracatında ülkemizden 26 kat fazla satıyor.

Ayrıca Bakınız

• Neden elma yemeliyiz? Elmanın faydaları ve zararları nelerdir?
• Elma çekirdekleri zehirli mi? Elma kabuğundaki tarım ilacı zararlı mı?

Dış Bağlantılar

• FDA tarafından yayımlanan vitamin kartı |  Vitamins and Minerals Chart