Beyin tümörü nasıl anlaşılır? Beyin tümörünün ilk belirtileri
En yürekli insanın bile çok korktuğu bir tanıdır beyin tümörü tanısı. Ancak belirtilerle ilgili bilgi sahibi olmak, erken teşhis sayesinde durumun seyrini değiştirebilir. Erken teşhis için de Beyin tümörü nasıl anlaşılır? Beyin tümörünün ilk belirtileri sorularının dünyaca ünlü Mayo Klinik’in semptom listesini okumanız kesinlikle gerekir.
Beyin tümörü nasıl anlaşılır? Beyin tümörünün ilk belirtileri
Dünyanın sayılı beyin uzmanlarının merkezlerinden biri olan Mayo Klinik diyor ki: Baş ağrısı, görme bozuklukları, nöbet geçirme, güç kaybı, mobilitede değişiklik ve konuşma bozuklukları bulunmaktadır. Yavaş büyüyen bir tümör durumunda belirtiler yavaş gelişip fark edilmeyebilir veya başka rahatsızlıklarla ilişkili olabilir.
Sağlık durumunda aşamalı görülecek bir kötüleşme, hastanın doktora başvurmasına sebep olan tek şikayet olabilir. Uzmanlar beyin tümörünün belirtileri yada nasıl anlaşılır? sorularının cevabı için bir liste hazırlandı.
1. Baş ağrısı
Baş ağrısı bir şeylerin yolunda gitmediğine dair ilk belirti olabilir. Hassas dokuya sahip beyin, koruma amacıyla sert kafatası ile çevrilidir ve genişleyecek alana sahip değildir. Baş ağrıları tümör büyüdükçe artan basıncın habercisi olabilir.
Normalde baş ağrısı yaşamayan bir hastada bir anda yeni baş ağrıları oluşması bir hekime danışmayı gerekli kılabilir; ağrının başlangıcı, sıklığı, derecesi ve yerini anlatmak gerekebilir. Baş ağrıları uykudan kalkınca yoğun olup gün içerisinde azalabilir.
Baş ağrısı yaşayan çoğu insanın beyin tümörü yoktur ancak tümörü olan kişilerin yaklaşık %20’sinde baş ağrısı ilk belirtiler arasında gelir, %60’ında ise hastalık seyri içerisinde baş ağrısı olacaktır. Beynin kendisi ağrı hissedemez. Ön lobdaki bir tümör, ağrıya hassas damarları ve beyin etrafındaki dokuları etkileyerek ağrıya neden olur.
Kafa içerisindeki basıncın artması ile de ağrı oluşabilir. Ön lob tümörleri kaynaklı baş ağrıları hafif veya ‘zonklama’ denilen şekilde olabilir, zamanla derecesi artabilir. Ağrı genelde sabah daha yoğun olup pozisyon değişikliklerinde, öksürme veya zorlanma durumlarında kötüleşebilir. Beraberinde mide bulantısı veya kusma olabilir.
2. Hareket kabiliyeti- Mobilite
Yürüme zorlukları beyindeki basıncın bir sonucu olarak ilk ortaya çıkan belirtilerden biri olabilir. Tökezleme, duraksama, topallama ve düşmeler semptomatik olabilir. Günlük bir işi yaparken koordinasyon eksikliği olursa hekime başvurulabilir.
Mayo Klinik’e göre, bu semptomlar zamanla oluşup bir süre önemsenmeyebilir veya tümörün türü, boyutu, büyüme hızı ve yerine bağlı olarak bir anda meydana gelebilir.
3. Nöbet geçirme
Daha önce nöbet geçirmemiş bir hastada nöbet görülmesi gelişmekte olan bir beyin tümörünün belirtisi olabilir. Nöbet geçirme, tümörün ya da sıvının beyin üzerinde yaptığı baskıdan kaynaklanabilir. Baskı, beyne ve beyinden giden sinir atımını bozabilir.
Sinir atımları, elektrik uyarıcı gibi olup her tür vücut aktivitesi ve fonksiyonu için gereklidir, bozulduğunda da hastalık belirtilerine sebep olur.
Beyinde anormal elektriksel aktivite episodu olarak tanımlanan nöbet (havale) bazı kişilerde ön lob tümörlerinin ilk ortaya çıkan belirtisidir. Farklı tür nöbetler görülebilir. Ön lob bedenin ters tarafının hareketini yönettiği için bu bölgeyi içeren bir nöbet genelde ters taraftaki kol veya bacağın kasılmasına sebep olabilir. Buna kısmi / fokal nöbet denir.
Eğer anormal aktivite yayılırsa grand maldenilen büyük nöbet görülebilir. Bunda vücudun her iki tarafında da kasılma olur ve bilinç kaybı meydana gelir.
4. Görme bozuklukları
Bulanık görme ve çift görme beyinde artan basıncın etkisi olabilir. Ani görme kaybı, çevresel görüş azalması veya kaybı ve olağandışı göz hareketleri semptomatik olabilir.
Göz bebeği, ışığa ve karanlığa küçülüp büyüyerek tepki verir. Bu tepki azalabilir veya olmayabilir.
5. Güç kaybı veya Uyuşma
Bir uzuvdaki güç kaybı nedeniyle günlük yaşam faaliyetlerini getirememe, beyin tümörü belirtisi olabilir. Uyuşma veya karıncalanma hissi tek taraflı olabilir ya da sadece kollarda veya sadece bacaklarda da olabilir.
Güç kaybı ve uyuşma belirtileri aynı zamanda ciddi yorgunluk da içerebilir ve inme olmadığının ayırt edilmesi için bir hekimin değerlendirme yapması gerekir.
6. Konuşma Bozuklukları
Konuşma ile ilgili kekeleme, geveleme ve tökezleme beyin tümörü belirtisi olabilir. Belirtiler etkilenen beyin bölgesini yansıtabilir. Bu semptomlar ayn zamanda bir inmenin belirtilerine benzeyebilir, dolayısı ile hekim değerlendirmesi gerektirir.
7. Ön (frontal) lob beyin tümörü belirtileri
2015 yılında Amerika’da 68.470 kişinin beyin tümörü teşhisi alacağı tahmin edilmiştir.
Pek çok farklı beyin tümörü çeşidi vardır; bunlar beyindeki hücrelerden veya etrafındaki dokulardan kaynaklanır. Bazıları beynin en büyük kısmı olan serebrumda oluşur.
Serebrumun lob adı verilen 4 bölümü vardır. Bu lobların her biri farklı fonksiyonlara sahiptir. Ön lob tümörleri baş ağrısına, nöbetlere, düşünce, ruhsal durum ve kişilik değişikliklerine, konuşma bozukluklarına ve güç kaybına neden olabilir.
8. Beyin Fonksiyonunda Değişiklik
Ön lob birçok farklı fonksiyonu yönetir. Tümörün büyüklüğü ve yerine göre farklı etkiler görülebilir. Eğer hareket bölgesi etkilenirse bedenin ters tarafında güçsüzlük olabilir.
Konuşma veya koku almada değişiklikler görülebilir. Ön lob, düşünme, karar verme, plan yapma ve duygular konusunda önemli rol oynar. Bunlardan biri etkilendiğinde hastanın kişiliğinde bazı değişiklikler görülebilir. Kişi daha duygusuz olabilir, utanma duygusu azalabilir veya dengesiz ruh hali görülebilir. Duygusal belirtiler nedeniyle tümör bulunmadan önce kişiler hatalı psikiyatrik tanılar alabilmektedir.
Hatırlama dahil düşünme problemleri hafiften ağıra doğru seyredebilir. Ağır olduğunda demans gibi yanlış teşhisler ortaya çıkabilir.
9. Yüksek İntrakraniyel Basınç
Ön lob tümörleri kafatası içerisinde yani intrakraniyel denilen basınca sebep olabilir. Kafatası içerisindeki alan sınırlı olduğundan kafatasının içeriğinde herhangi bir artış basıncı artırır.
Tümör büyüdükçe yer kapladığından zamanla intrakraniyel basınç da artar. Büyük bir tümör, aynı zamanda beynin etrafında dolanan sıvının akışını da engelleyerek kafatası içinde fazla sıvı birikmesine sebep olabilir. Baş ağrısına ek olarak mide bulantısı, kusma, yorgunluk, çift veya bulanık görme ve denge ya da yürüme sorunları ortaya çıkabilir.
Ne zaman doktora gitmeli?
Eğer kusma, mide bulantısı, çift görme, yorgunluk, denge veya hareket sorunu yaşıyorsanız acilen bir hekime başvurun. Aynı şekilde ilk defa nöbet geçirmeniz durumunda da hemen doktorunuza danışın. Eğer kötüleşen baş ağrılarınız var ise, bunlar özellikle sabah veya öksürürken ya da zorlanırken artan türde bir ağrı ise, veya beyin fonksiyonlarında değişiklik işaretçisi belirtileriniz var ise acilen hekiminizden yardım alın.
Beyin tümörü tedavisi uzmanlarca 2 farklı yolla yapılmakta. Birincisi eğer çok ilerlemiş ise direkt beyin ameliyatı, eğer çok derinlerde olmayıp ve yeni başlamış ise Gamma Knife ile ameliyatsız çözümler giderek başarı sayısı artmaktadır.
Ayrıca bakınız
- Beyin kendi kendini yenileyebilir mi?
- Vücut öldüğünde beyin canlı kalırsa ne olur?
- Gamma Knife Nedir? Gamma Knife Neden ve Nasıl Kullanılır?
Kaynaklar
- Mayo Clinic: Brain Tumors
- University of Pittsburgh: Symptoms of Brain Tumors
- Rush University Medical Center
- American Cancer Society: Signs and Symptoms of Adult Brain and Spinal Cord Tumor