Dünyada bilinen adıyla Dementia yada Demans, Türkçe anlamı ile Bunama ilerleyen yaşlarda cinsiyet ayrımı olmaksızın Beyin fonksiyonlarının artık işlevlerini kaybetmesi ile günlük yaşamı tehlikeye sokan bir hastalıktır. Yazımızda Bunama (Demans) nedir? Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunama (Demans) Hastalığı neden ve nasıl oluşur? Belirtileri nedir? hangi yaşlarda başlar? Bunama (Demans) hastalığının ileri seviyesi Alzheimer nedir? Bunama (Demans) Hastalarına nasıl bakılmalı? Tedavisi var mı? Bunama (Demans) Hastalarının günlük yaşamlarında nasıl yardımcı olunmalı? Sorularına uzmanlardan aldığımız bilgilerle cevap vermeye çalışacağız.

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı

Bunama (Demans) Nedir? Bunama Nasıl anlaşılır?

Bunama (Demans), insanlarda entelektüel ve sosyal yeteneklerinin, günlük fonksiyonlarını etkileyecek şekilde ilerleyici bir kaybıdır. Hastalık doğası gereği ilerleyici özelliktedir.

Demanslı bir kişide, hafıza, düşünme, mantık yürütme, yer ve zaman tayini, okuduğunu anlama, konuşma, günlük basit işleri yapma gibi işlevlerde bozukluklar görülür. Bu sorun aslında günlük yaşamında tehlikeli bir duruma gelmesine neden olur. En basitinden yeme içme, giyinme, tuvalete gitme, kişisel temizlik bile bir bakıcı olmadan yapılamaz hale gelir.

Her yaşı ilerleyen kişide Bunama (Demans) görülmeyebilir. Aslında beyin fonksiyonları yaşlandıkça yavaş yavaş düşer. Normal bir yaşlı kimse fiziksel sorunları olmadığı takdirde günlük rutin işlerini kendi başına yapabilme becerisi vardır. Bazen isimleri hatırlayamaması, kişileri tanıyamaması yada geçmişte bir şeyler hatırlayamaması yada unutkanlık yapmaları onların  Bunama (Demans) hastası olduğu anlamına gelmez.

Basit bir örnek verelim. Mesela yaşlı birisi pasta yapmış ama size ikram yapmayı unutmuş, sonrasında da hatırlamış ise bu bir bunama değildir. Ama yaptığı pastayı hiç yapmamış gibi davranıyorsa işte o zaman ciddi bir sorun var demektir. Unutkanlık eğer yaşlı kimselerde artışa geçerse o zaman ciddi bir Sağlık desteği almak için doktora gidilmelidir.

Yapılan araştırmalarda Bunama (Demans) özellikle 65 yaşını geçen kişilerin ortalama yüzde 15’inde görüldüğü gözlemlenmiştir. Bunama genelde yaş artımı ile doğru orantılı olup, 80 yaşından sonra her 2 kişinin birinde görüldüğü de aşikardır.

İlgili Link: Bunama (Demans) nedir? Alzheimer nedir? Belirtileri ve Korunma yolları

Bunama Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Bunama (Demans) hastalığının kesin teşhisi ancak otopsi yapılarak beyin dokusunun mikroskop altında incelenmesiyle konur. Bu, rutinde kullanılamayacak bir yöntemdir. Uzun yıllar devam eden araştırmalar sonucunda geliştirilen bir takım testler ve klinik muayene ile hastalığın tanısı konabilir.

Demans araştırması sırasında hastanın tiroid fonksiyon testleri, sifiliz, B12 vitamin düzeyi vb. bazı değerleri araştırılmalı, gerekli hallerde beyin görüntüleme yöntemleri (tomografi-BT ya da manyetik rezonans-MR) de incelenmelidir. Bu testler, demans bulgularını taklit eden tedavi edilebilir hastalıkların dışlanması için gereklidir.

Bunama (Demans) kimler olabilir? Yaş ve cinsiyet farkı var mı?

• Yaşlılar: Bunama (Demans) gençlerde nadir nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu tip duruma erken bunama denmektedir. Bunama (Demans)  genellikle yaşlılara ait bir hastalıktır.
• Kadınlar: Kadınların ortalama yaşam süresi erkeklerden uzun olduğu için demans açısından risk grubundadırlar.
• Az Eğitimli Kişiler: Yapılan araştırmalar aynı yaş grubunda eğitimsiz kişilerde eğitimlilere göre daha fazla demans görüldüğünü ortaya koymaktadır. Bunun nedeni ise Beyini meşgul edecek işlerle meşgul olmamalarıdır diyebiliriz. Mesela az kitap okunması, spor aktivitelerinin yapılmaması, yeni bir dil öğrenme ve yeni yerler keşfetme, öğrenme gibi.
• Vasküler Risk Faktörleri Bulunan Orta Yaşlı Kişiler: Vasküler risk faktörleri dendiğinde ilk akla gelen hipertansiyon ve diyabet gibi sağlık sorunlarıdır. Orta yaşlarda hipertansiyon ve/veya diyabetin varlığı demans gelişme olasılığını artırmaktadır.
• Demanslı Aile Geçmişine Sahip Olanlar: Pek çok olguda genlerin hastalık gelişimine yatkınlıkta önemli rol oynadığı bilinmektedir.
• Kafa Travması Geçirenler: Bilinç kaybına neden olan kafa travması öyküsü olanlarda demans görülme sıklığı daha fazladır.

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı | 80 yaşından sonra her 2 kişiden birinde görülebilir

Bunamanın aşamaları nelerdir?

Bunama Hastalığı 4 aşamada ilerler. Bu aşamaları listeleyelim.

1. Hafif derecede;

• Unutkanlık (özellikle yakın döneme ait hafıza problemleri),
• Konuşurken doğru kelimeleri bulamama,
• Okuduklarını anlamada zorlanma,
• Zaman kavramında bozukluk,
• Mantık yürütme ve karar vermede zorluklar,
• İş ve sosyal aktivitelerde düzensizlik,
• Hobi ve aktivitelere ilgi kaybı yaşanır.

2. Orta derecede;

• Unutkanlık daha belirgin hal alır,
• Hasta işlerini yapabilmesine rağmen, yanında kimsenin kontrol etmemesi durumunda kötü sonuçlar doğurabilir,
• Hijyenik bakımını sürdüremez, giyimi düzensizleşir,
• İşini ve aile sorumluluklarını ihmal etmeye başlar,
• Dışarıda kaybolabilir veya bulunduğu yeri karıştırabilir,
• Anormal davranışlar başlayabilir.

3. Ağır derecede; 

• Yakınlarını dahi tanıyamaz hale gelir,
• Ev içinde yolunu bulamaz,
• Günlük basit işleri yapamaz,
• Konuşmaları anlaşılmaz olur,
• Mesane ve barsak inkontinası başlar,
• Devamlı bir bakıcıya ihtiyaç vardır.

4. Son aşama;

• Hastanın tüm vücut fonksiyonları etkilenir,
• Tümüyle yatağa bağımlı hale gelir,
• Genellikle bir enfeksiyon ile hasta kaybedilir.

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı | Bunama hastalarının sevdiği hobileri yapmasını devam ettirin

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarına nasıl bakılmalı?

Bunama (Demans) Hastalığı devamlı ilerler. Bunama (Demans) Hastasına bakan kişiler ise bu durumda daha da işleri zorlaşacaktır. Çok sevdiğiniz kişinin gün geçtikçe tüm becerilerini kaybetmesi ve giderek tuhaf davranışlar yapması Depresyon yada Anksiyete sorunlarını da beraberinde getirecektir. Kızgın ve öfke durumu hastaya gereğinden fazla şiddet bile gösterme durumları ortaya çıkabilir. Sonrasında yaşanan pişmanlık sizi sorunlu bir hale getirebilir.

Baktığınız Bunama (Demans) hastası özel hayatınızı da etkileyecek, bazen aile içi sorunlara da dönüşmektedir. Eğer bakmakta olduğunuz bir Demans hastası var ise hayatınızda yapılacak işleri bir başka kişilere taksim etmeniz gerekmekte.

Bu zorlu bakım sürecinde, en sevdiğiniz bu kişileri birilerine emanet etmeniz gerekebilir. Dinlenmek adına birkaç gün bile uzaklaşabilecek durumda olduğunuzda psikolojik olarak en azından dinlenmiş olunabilir. Bu yüzden güvenilir kişilere yapılacakların listesi hazırlanarak bırakılabilir.

Bunama hastalığının ileri seviyesi olan Alzheimer hastalığına sahip kişilerin günlük yapılan en basitinden yemek yeme bile çok zor gelmektedir. İlaç tedavisinin yanında doktordan alınacak öneriler hayatı biraz daha kolaylaştıracaktır.

Bu konuda uzmanlar Bunama yada Alzheimer Hastalarına yardım ederken, yapacağı işlerde onun yerine tüm işleri yapılmamasını söylemektedir. Bu tip zamanda ise eve yoğun misafir gelmesi, gürültülü ortamlardan hastayı uzak tutmalıdır.

Evde kaza oluşturabilecek zemin yada nesnelere karşı önlem alınmalı. Sallanan eşyalar sabitlenip, zeminin kaygan olmaması için kuru tutulması sağlanmalı, evde dolaşımı engelleyecek eşyalar kaldırılmalıdır.

Hastanın evden dışarı çıkmaması için kesinlikle dış kapıların kilitli olması da gerekmektedir.

Odada görme keskinliğini bozan, gölge oluşturan eşyalar kaldırılıp, ışıklandırmanın loşluğu engellenmelidir.

Hastanın sevdiği özel eşyaları (mesela saat, kolye, tesbih, çanta, parfüm ) yanında tutulmasına izin verilebilir. Hatta bir anılarını taze tutması için de Albümler ve Fotoğraflıklar göz önünde bulunmalıdır.

Eğer geçmişte yaptığı hobileri var ise hem engellenmemelidir hemde ön ayak olunmalıdır. Mesela bahçe işleri, kolleksiyon toplama ve bakım, Resim çizme, Film izleme, fazla yorulmamak şartı ile spor branşları gibi özel uğraşlarına izin verilerek, gözetim altında tutulmalıdır.

Ayrıca Bakınız: Gazlı ve şekerli içecekler erken bunamaya neden oluyor! Asitli içeceklerin zararları

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı | Bunama hastalarının anılarını canlı tutun

---

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları ile nasıl konuşmalı?

• Basit, anlaşılır, sade ve kısa cümleler ile Bunama (Demans) hastaları ile konuşulmalıdır.
• Konuşurken gözlerine bakıp, sanki o yokmuş gibi orda davranılmamalı.
• Bunama (Demans) hastaları ile konuşurken, dikkatini çekecek TV yada Radyo gibi cihazların sesleri yüksek olmamalı, gürültülü ortamların seviyelerini en düşüğe indirilmelidir.
• Bunama (Demans) hastaları ile her zaman aynı ses tonu ile konuşulmalıdır. Konuşurken dikkatini çekmeli, öyle cümleye başlanmalı.
• Eğer konuşmaya başlarsa, onun sözleri bitmeden konuşmamalı. Yanıt verdiğinde bir süre beklenmelidir.
• Eğer Bunama (Demans) hastaları Ayakta konuşuyorsa, ayağa kalmalı , oturuyorsa onla aynı seviye yüksekliğe inilmelidir.
• Cümle kurmaya başlarsa takıldığı, hatırlayamadığı kelimeleri, uygun dille söylenmelidir.

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarının banyosu nasıl yapılmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları için kişisel bakım ve hijyen maalesef çok düşük seviyelerdedir. Vücut temizliği için Banyo yapmayı unuttukları için neden yapıldığı hakkında bilgi sahibi değildir. Bazı hastalarda ise suyu gördüklerinde korku başladıkları da görülmüştür.

Hastaları Banyoya alıştırmak için yapılması gerekenleri listeleyelim.

• Her defasında uygun dille neden banyo yapılması gerektiği hatırlatılmalıdır. Gerekliliği açıklanmalıdır. Bunu Banyo yaparken de söylenmesi gerekmektedir.
• Banyo saatini onun en rahat olduğu zamana göre ayarlanıp, banyo saatini günlere ve saatlere göre sabitleyin.
• Banyonun içi oda sıcaklığında ayarlanmalıdır. 23 derece gayet normaldir.
• Banyoya giderken tüm gerekli malzemeler hazır olmalı, sonradan eksikleri almak onu tehlikeli bir duruma sokar.
• Suyun sıcaklığı ılık olmalı, el ile kontrol edilip, hastayı rahatsız edecek derecede olmamalıdır.
• Eğer çıplak yıkanmayı istemiyorsa, iç çamaşırları ile yıkanmasına izin verilmelidir.
• Yıkama işlemini ayakta olmayı istiyorsa zemindeki kaygan malzemeler alınmalıdır.
• Özellikle göz yakmayan bebek şampuanı kullanılması önerilir.
• Banyo sonrası, oda sıcaklığına dikkat edilmelidir. Saçları kurutmayı unutmamalıdır.

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı | Bunama hastalarının en iyi tedavisi sevgi ve şefkattir

Bunama (Demans) hastaları nasıl giyindirilmeli?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları için giysi seçimi, çıkarma ve giyinme çok sorunludur. Özellikle giysi sıralamasını karıştırıp, düğmeler ve fermuarlar en sorun çıkartan problemlerdir.

Peki nasıl giydirmeli?

• Soyunma ve giyinme işlemleri için, belli saatlerde alışkanlık haline getirmelisiniz. Mesela pijamaları çıkarma ve giyme saatleri belli olmalıdır.
• Hastaları kendi çabanızla giyindirmek yerine onları kendi kendine giyinebilmelerini desteklemeli, yardımcı olmalı.
• Giysileri giyim sırasına göre dizip, onun sırayla giyinmesi teşvik edilebilir.
• Giyinme esnasında bir çocuğa davranır gibi, konuşarak ne yaptığı hakkında bilgi verin. (Mesela çoraplar ayağa gibi)
• Kıyafet seçimi yaparken sıkan, kaşındıran, plastik malzemeden yapılanlar tercih edilmemeli, yumuşak ve yün kumaşlar seçilmeli.
• Düğme ve fermuar hasta için sorun ise, yerine Cırt-cırt diye tabir ettiğimiz Velkro bantlar tercih edilebilir.

Bunama (Demans) hastaları nasıl yemek yemeli?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları için sağlıklı beslenme çok kritiktir. Fakat bu hastalık iştah bozucu ve unutulan yemek öğünleri ile çok zorlu bir süreçte geçmektedir. Yemek yediğini hatırlayamayan devamlı yiyen hastaların yanında, gün boyu yemekten kesilen bir çok hasta da bulunmaktadır.

Çatal, bıçak hatta kaşık kullanma zorluğu çeken hastalara bakarken çok dikkat edilmelidir. bu konuda neler yapılabilir listeleyelim.

• Yemek yenecek yerin gürültülü olmamalı, sakin bir ortam olmasına özen gösterilmelidir. Etrafta hastanın dikkatini dağıtacak olmamalı.
• Yemekler küçük porsiyonlar halinde, doktorun vereceği menüler seçilmelidir. Yemeklerin iyi çiğnenmesi için telkinlerde bulunmalı, hazmı zorlaştıran yemekler seçilmemeli.
• Yemekleri daha çok kaşıkla yenecek rahatlıkta servis edilmelidir. Sofrada hastaya elle yenebilen yiyecekler sağlanmalı. Örneğin kahvaltıda peynirler küçük parçalara bölünüp, salatalıklar söğüş yapılıp, elle tutacak şekilde kesilebilir.
• Sulu yemeklerin derin tabaklarda servis edilmesi gerekir.
• Eğer hasta yavaş yemek yiyorsa zorlanmamalı, yemek süresi geniş tutulmalı.
• Ana öğünler asla geçilmemeli, ara öğünlerde doktorun listelediği harici atıştırmalar verilmemelidir.
• Ağız ve diş sağlığına dikkat edip, diş fırçalamayı her yemek sonrası nazik bir dille teşvik edilmelidir.
• Su verilirken kırılmaz bardaklar tercih edilip, dolu bardak yerine az miktarlarda su servis edilmelidir.

Bunama (Demans) nasıl anlaşılır? Bunamanın aşamaları ve Hasta Bakımı | Bunama hastaları depresyona girebilir

Bunama (Demans) hastalarında İnkontinans / İdrar Kaçırma için ne yapmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları için İnkontinans / İdrar Kaçırma yoğun görülür. Hasta yakınlarını da zorlayan en ciddi problemlerden biridir.

Hasta tuvalet ihtiyacını anlayamaz yada fark edemez. Hatta bazı hastalarda tuvalete giden yolu bile unuttuğu gözlenmiştir. Aynı zamanda Bağırsak ve Mesane kontrolsüzlüğünde de kaçırmalar olabilir.

Hasta yakını bu durumda neler yapabilir listeleyelim.

• Eğer bağırsak sorunu olmayan hastalara 3 saat arayla tuvalete gitmesi gerektiği hatırlatılmalıdır.
• Uyku zamanından en az 2 saat öncesinde herhangi sıvı alımı kısıtlanmalıdır.
• Hastanın kaçırmaları muhakkak ki olacaktır. Bu konuda sinirlere hakim olunmalı, öfkelenmeyi belli etmemek gerekir. Bu hastaya bakan kişilerin en sıkıntı çektiği durumlardan biridir. Diğer taraftan hasta içinde zor bir durum. Böyle bir durumda o da sıkıntıya girmektedir. O anda ona bağırmak verebileceğiniz en kötü zararlardan biridir.
• Aynı zamanda hastanın kaçırma ile ilgili sorunun giydiği pantolon yada elbise olabilir olacağını da unutmamak gerekir. İyi bir dille sorularak bunun üstesinden gelinebilir.
• Mesane sorunları yada bağırsak sorunları yaşayan hastalarda Doktora bilgi verilmeli, gerekirse Hasta bezleri ile koruma sağlanabilir.
• Unutulmaması gereken nokta ise altına kaçıran hastanın hemen temizlenme işlemleri yapılmalıdır. Aksi takdirde oluşacak başka deri lezyonları da görülebilir.

Bunama (Demans) hastalarında uyku problemleri için neler yapmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastaları için en sıkıntılı sorunlardan biride uykusuzluktur. Hastaya bakan kişinin zaten stresli yaşamının yanında dinlenmesi gerektiği gecesi adeta gündüzden daha zor geçmektedir.

Uyku Problemleri yaşayan bir hasta için yapılması gerekenleri listeleyelim.

• Havanın kararması ile uyku sorunu çeken hastalarda huzursuzluk başlar. Bunu önlemek için hava kararmaya başladıktan sonra ev aydınlatılmaya başlanmalıdır.
• Yatma saatlerini kaçırmamalı ve uyku saati geldiğinde yavaş yavaş yatma hazırlıklarına geçilmelidir.
• Yatağa götürülen hastanın kesinlikle tuvalet ihtiyacı olup olmadığı sorulmalıdır.
• Hastanın yatak odası sessiz ve gece lambası ile loş bir ortam sağlanmalıdır. Karanlık bir oda bu tip hastalarda korku hissine kapılmasına, yatak odasına alışamamasına neden olur.
• Gündüz uyuklamasının önüne geçilmeli ki gece uykusuz kalmamalı.
• Akşam saatlerinde kafein içerikli içecekler içirilmemeli, doktor kontrolünde Sarı Kantaron yada Melissa Çayı gibi sakinleştirici bitki çayları bir fincanı geçmeyecek şekilde yatmadan bir kaç saat öncesinden verilebilir.
• Yatağa götürdükten sonra uyku haline kadar yanında kalınabilir.

Bunama (Demans) hastalarının Halüsinasyon ve Delüzyon sorunu için ne yapmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarında gerçekte var olmayan sesler, kokular, nesneler görmek yani Halüsinasyon ve Delüzyon hadiseleri sıklıkla rastlanır. 

Bu durumda neler yapmalı?

• Halüsinasyon ve Delüzyon sorunları öncelikle doktora gerçekleşme sıklıkları ile rapor halinde bildirilmeli. Hastada bazen görme bozukluklarından kaynaklanan sorunlar sizi yanlış yönlendirebilir.
• Halüsinasyon gören hastalara ne gördükleri hakkında konuşup, ona güven ortamı sağlayın. Bazen sağlam insanların da korkuya kapıldıktan sonra bu tip Halüsinasyon gördüğünü unutmayın.
• Halüsinasyon sorunu olan hastanın, kaldığı odayı değiştirmek işe yarayabilir. Eğer size güven duyup, ona inandığınız belli ederseniz, bu sorunun üstesinden gelebilecektir.
• Evde aynalardan kaynaklanan göz yanılmaları olabilir. Bu yüzden ayna sayısını en az seviye ye indirin.
• Televizyonda şiddet içeren filmlerden ve programlardan uzak tutun.
• Doğru yada gerçek olmayan inanışlar hakkında kesinlikle tartışmaya girmeyin. Delüzyon yani Sanrılar hastanın kendini koruma amaçlı davranışlar yapmasına neden olabilir. Buda stresi arttırır.

Bunama (Demans) hastalarının başıboş etrafta gezmemeleri için neler yapmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarının olası başından geçebilecek sorunlardan biridir. Evden çıkıp, amaçsızca dolaşmak tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden neler yapmalı onları listeleyelim.

• Hasta yalnız başına bir yere gidilmesi asla müsaade edilmemeli. Refakat edilmelidir.
• Akşam saatlerinden sonra dış kapı kesinlikle kilitlenmeli, anahtar üstünde bırakılmamalıdır.
• Olası bir durum için üzerinde taşıyabileceği bir kimlik bilgi kartı ve üzerinde acil durumda ulaşabilecek telefon numaraları yazılmalıdır.
• Hasta kaybolduğunda etraftaki kişiler bilgilendirilmeli, polise başvurulmalıdır.
• Hastalık kaynaklı bir sorun olduğu için, hasta bulunursa ona kızılmamalıdır.

Bunama (Demans) hastalarının ev içinde güvenli olması için neler yapmalı?

Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarının öncelikle ev içinde güvenliği sağlanmalıdır. Alacağınız tedbirler başına gelebilecek tehlikeleri de engelleyebilir.

Evdeki Güvenlik için yapılması gerekenleri listeleyelim.

• Hastanın alışık olduğu yaşam alanını değiştirmeyin. Olası bir oda değişikliğine gidiliyorsa, eskisine benzeyen eşya dizilimini yapın.
• İç Kapıların ve pencerelerin güvenli olup olmadıklarını kontrol edin. İç kapıların anahtarlarını üzerinde bırakmayın.
• Kendine ait WC’sinin kilitli olmaması gerekmekte, çünkü kendini kitleyip sonra açamadığı takdirde panik yaşayıp, kendine zarar verebilir.
• Temizlik ürünlerinin, deterjan ve kimyasalların onun ulaşabileceği bir yerde olmamasına dikkat edin.
• Evde yürüme alanının düzlüğü sağlanmalı, yolu engelleyen nesneler kaldırılmalıdır.
• Mutfağa girmesini engellemeli, fırın ve ocaktan uzak tutmalıdır.
• Elektirik prizleri çocuk korumalı olanlarla değiştirilmelidir.

Bunama (Demans) hastalarında Depresyon ve Anksiyete sorunlarında ne yapmalı?

Depresyon ve Anksiyete, Bunama (Demans) ve Alzheimer hastalarında sıklıkla görülmektedir. Hastanın günlük yaşamını ciddi bir sorun haline getirir. Özgüveninin kaybolmasını, zihinsel aktivitileri daha da yavaşlatması, uyku bozulması, yeme problemlerini de beraberinde getirir.

Yapılması gereken ise Doktor kontrolünde, yapılacak tedavi ile bunun üstesinden gelinebilir. Hasta yakını yada bakan kişinin durumu kontrol edip, raporlaması gerekmektedir.

Kaynak: Alzheimer Vakfı