Çalışanlar neden yıllık izinlerinin hepsini kullanmıyorlar?

Dikkat ettiyseniz iş yerinde bir çok kişinin hak ettiği yıllık izinlerinden devamlı diğer yıla devreden günler kaldığını göreceksiniz. Tatile çıkmak, insanda olumlu etki ve bir nevi motivasyon kazandırma, iş stresi azaltma ve ruhsal yönden toparlanmasını sağlarken, Neden hak edilen izinler kullanılmıyor? Dünyada ve Türkiye’de ciddi anlamda çalışanların izinlerinin çoğunu kullanmadıkları hatta bazıları hiç yıllık izne bile çıkmıyor. Yazımızda uzmanlar yardımı ile bunun sebeplerine gireceğiz.

İzne çıkmak, insanın bedensel ve ruhsal yönden yenilemesi ve sağlık açısından önemini bilmemize rağmen neden izinler kullanılmaz?

ABD gibi süper güç olan bir ülkede yıllık izne çıkma sayısı o kadar az ki diğer ülkelerde de hemen hemen aynı izlenimler var. 2015’te bir anket çalışması yapılmış ve özellikle yönetici kısımdaki personellerin yüzde 70’ine yakını tatil planını hep diğer seneye devir ettiği görüldü. İşin ciddi boyuttaki ürkütücü sonucu ise gitmeyen kesimin yüzde 60’lara yakın sayısı ise tatil planının olmadığını belirtti.

Fakat diğer taraftan Avrupa ülkelerinden Avusturya, Almanya ve Fransa’da  çalışan kesim yılın neredeyse 1 ayını tatilde harcıyor.

Çalışanlar neden yıllık izinlerinin hepsini kullanmıyorlar? | Avrupalılar izne çıkmayı seviyorlar

Neden böyle olduğu ile ilgili 2. bir ankete sokuluyor. Tatile gitmeyenlerin en büyük korkusu iş kaybı, yerine kimseyi bırakamama, iş kaybetme korkusu, ben olmasam işler yürümez düşüncesi hakim.

Aslında uzmanlar tatile hiç gitmeyenlerin psikolojisinde, “ben olmassam işler yürür”  düşüncesini bile kabul etmiyorlar. Eğer tatile çıktığında işler yolunda giderse, kendisinin iş için önemsiz göründüğünü düşünüyorlar. Haliyle bu bir kaygıya dönüşüyor ve yerine başkasını bırakmayıp, kendini bir nevi korumaya alıyor.

İzinlerinin bir bölümünü kullanıp, bırakanların psikolojisi ise, işlerin yürümeyeceği. Yani “ben olmasam olmaz”!

Stanford İşletme Okulu iş davranışları hakkında bilirkişi Profesör Jeffrey Pfeffer, “ben olmasam olmaz”, “ben olmadan işler yürümez”, “ben olmasam işler aksar” gibi düşüncelerin psikolojik eğiliminin adı “kontrol yanılsaması” olduğunu söylüyor.

Avrupalı insanlar bu kaygıyı düşünmüyorlar. Onların düşüncelerinde “yaşamak için çalışmak” var. Fakat Amerikalılar bireysel başarıya önem verdikleri için “çalışmak için yaşıyorlar”, bu yüzden kendi işlerini bırakacak kişilerinde denklik kuramıyorlar ve istemiyorlar.

Çalışanlar neden yıllık izinlerinin hepsini kullanmıyorlar? | Tatil planı yapmayanların bir çoğu psikolojik sebepler

Türkiye’de ise bu durum biraz farklı

Ülkemizde izinler, iş yerinde kaç sene çalıştığınla orantılıdır. Mesela bir iş yerinde 5 sene çalışmadan önce, sene de 2 hafta izniniz var. Eğer 5 sene ile 15 sene arasında iseniz 3 hafta, 15 sene üstü 4 hafta.

Maddiyat tatil planının yapılmasında çok etkin bir faktör. Diğer taraftan işleri kime bırakacağım psikolojisi Avrupa mantığı ile aynı olmaya yavaş yavaş başladığı düşünülüyor. Çünkü artık 4 günlük resmi tatil de bile giderek artan yurt içi turist verilerini dikkate alırsak, nerede geçirelim, nerelere gidelim düşüncesi hakim.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2016 yılı verilerine göre kayıtlı yani sigortalı ücretli çalışan 13 milyon kişinin yaklaşık 5 milyonu asgari ücretli olarak çalışmaktadır.

Tatil anlayışı asgari ücretli çalışanların haricinde artık ülkemizde değiştiğine inanıyoruz.

Çalışanlar neden yıllık izinlerinin hepsini kullanmıyorlar? | İzne çıkmak insanı yeniler