Neden çilek yemeliyim? Doğal ilaç Çileğin faydaları ve zararları nelerdir?
Bir çok bilimsel araştırmalarla doğal ilaçlar ve süper besinler grubunun içinde sayılabilecek bir meyve olan Çilek hakkında yazımızda daha önce duymadığınız bilgileri okuyacaksınız. Bu yazımızda Çilek nedir? Çileğin tarihçesi nedir? Neden çilek yemeliyim? Doğal ilaç Çileğin faydaları ve zararları nelerdir? Çilek nasıl tüketmeliyiz? Çilek alırken nelere dikkat etmeliyiz? Çilek nasıl saklanmalı? sorularına cevap vermeye çalışacağız.
Neden çilek yemeliyim? Doğal ilaç Çileğin faydaları ve zararları nelerdir?
Çilek hakkında bilinen en yaygın efsane ikiz çileği karşı cinsten biriyle paylaşırsanız, o kişiyle aşk yaşayacağınız anlamına gelmekte. Türkiye dışında bir çok ülkede böyle düşünenlerin yaygın olduğunu biliyor muydunuz?
Çilek nedir? Çileğin kısaca tarihçesi
Çilekler gülgiller ailesinin bir üyesi olup, dünyanın en popüler küçük ve yumuşak meyvesidir. Tohumunu dışarı taşıyan tek meyvedir diyebiliriz. Dünya genelinde 600 çeşidi bulunmaktadır.
Çileğin tarihçesine bakıldığında Ortaçağda Avrupa’da tıbbi amaçlar için kullanıldığı görülmektedir. 1714 yılında bir Fransız Mühendis Şili ve Peru’da çileklerin Avrupa’da yetişenlere göre daha büyük olduğunu gördü. Bu çilek türlerini Fransa’ya getirerek, çilekler yeni türle birleşerek, daha tatlı ve sulu olması gerçekleşmiştir.
Çilek üretiminde dünya çağında üreticilerinin başında Kanada, Fransa, ABD, İtalya, Avustralya, Japonya ve Yeni Zelanda gelmektedir.
Neden Çilek yemeliyim? Çileğin faydaları nelerdir?
Sekiz adet çilek bir portakaldan daha fazla C Vitamini içerdiğini biliyor muydunuz?
Folat, Potasyum ve Lif açısından zengin olan Çilek, fenoller ve antioksidanlar yönünden de zengindir. Kanser ve kalp hastalıklarıyla savaşan flavonoitler, antosiyaninler, elajik asitler, kuersetin, kateşin ve kaempferol bakımından hepsini birlikte barındıran ikinci zengin meyvedir.
New York’lu bir diş doktoru, çilek ve karbonatı birleştirerek oluşturulan macunun dişlere sürüldüğünde, doğal olarak diş beyazlatma işine yarayacağını söylemektedir. 5 dakika kadar dişlerde bekletilen bu macun, ağız çalkalındıktan sonra, diş macunu ile tekrar fırçalanması gerekmektedir.
Eski Romalılar küçük yumuşak meyveleri melankoli, bayılma, bütün enfeksiyonlar, ateş, boğaz enfeksiyonları, böbrek taşları, ağız kokusu, gut hastalığı ve kan, karaciğer ve dalak hastalıklarında kullandığı görülmektedir.
Harvard Üniversitesi bilim insanları çileğin bir çok kanser türünde koruyucu olduğu saptanmıştır. Kan kanseri hücreleri üzerinde çilek yapraklarının özü kullanılan araştırmada ciddi derecelerde kanserli hücrelerin yok olduğu gözlemlenmiştir. Bir hücre araştırmasında çilek özlerinin kolon ve göğüs kanseri hücrelerinin büyümesini önemli ölçülerde engelleyebileceği gözlemlenmiştir. Organik çileklerde diğerlerine göre yüksek antioksidan seviyesi sayesinde önemli ölçülerde daha etkili olduğu gözlemlenmiştir.
Çilek östrojen önleyici faaliyetlere sahip elajik asit açısından zengin olduğu için östrojenin yol açtığı kanserleri azaltmada rol oynayabileceği söylenebilir. Dondurularak kurutulmuş çilekler iki tür rahim ağzı kanserinin büyümesini önleyebiliyor.
Yemek borusu kanseri üzerinde yapılan bir araştırmada denek olarak kullanılan kanserli farelerin kurutulmuş çilek yenilerek, çileğin tümör oluşumunu ve tümör gelişimini durdurduğu tespit edilmişdir.
Antienflamatuar olarak Çilek enfeksiyonu ilerleten enzimlerin önünü keser.
Çilek obezite üzerinde araştırmalarda halen kullanılmakta. Özellikle kilo kontrolünde yani kilo korunmasında ciddi etkileri vardır.
Çilekte bulunan fotokimyasallar, nişastalı yemek yendikten sonra kan şekeri seviyesini azaltıp, tip 2 diyabeti kontrol ettiği gözlemlenmiştir.
Boston’daki Tufts Üniversitesi araştırmacıları çilek özünün farelerdeki algı kaybını azalattığı gözlemlenmiştir.
Çilek Kalp sağlığı açısından da çok etkili bir meyvedir. Sekiz hafta her gün günde sekiz tane çilek tüketmek kalp hastalıkların riskini arttıran homosistein azalttığı gözlemlenmiştir. Benzer araştırmada 4 hafta boyunca denenmiştir. Çilek tüketen bu kişilerin yüksek folat seviyeleri gözlemlenmiştir. Kalp dostu meyveler
Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, Çilek Antitromboz aktivitesini yükselten etkileri gözlemlenmiştir.
Çilek tüketerek elde edilebilecek diğer faydaları şöyle sıralayabiliriz;
- Bağışıklık sistemini destekleyen, güçlü antioksidan meyvelerdendir.
- Kansere karşı koruma sağlayan elajik asit maddesini içinde barındıran, antikanserojen bitkiler (kanseri önleyen yiyecekler) grubundadır diyebiliriz. Kanserojen maddeleri bloke eden elajik asit özellikle son zamanlarda etkileri üzerinde araştırmalar yapılmaktadır.
- İçerdiği lif yüksek olduğu için, 2. beynimiz ve bağışıklık sisteminin ana organlarından biri olan Bağırsakları çalıştırır. Yüksek lifli meyveler grubunda olan çilek, bu özelliği ile kabızlığı da önlemektedir.
- Kansızlığa karşı çok etkili olan Folik asit içermektedir. Folik asit kan hücrelerinin yapımında rol almaktadır. Kansızlığa iyi gelen yiyecekler grubundadır.
- Günlük ihtiyaç ve gerekli C Vitaminin daha fazlasını bir avuç çilek yiyerek karşılayabilirsiniz. 100 gram çilekte aynı miktardaki limona göre de daha fazla C vitamini barındırmaktadır. C Vitamini kuvvetli bir antioksidan olduğunu unutmamalı.
- 100 gram çilek 37 kalori olduğu için, fazla yense bile şişmanlatmaz. Düşük kalorili meyveler grubunda olan Çilek, aynı zamanda yüksek liflidir.
Çileğin Zararları nelerdir?
Çok fazla çilek yenmesi fazla C vitamini olmak ve yüksek lif tüketmek anlamına gelir. Bu yüzden bu fazlalıkların vücut tarafından atıldığı bilinmektedir. Görülen herhangi bir zararı yoktur. Fakat organik olmayan hormon deposu çilekleri tüketirken dikkat etmeli, bu tip meyveleri almamalıyız.
Çilek nasıl tüketmeliyiz? Çilek alırken nelere dikkat etmeliyiz? Çilek nasıl saklanmalı?
Çilek mevsimi geldiğinde bol bol tüketiniz. Ancak marketlerde ve pazarlarda yılın 12 ayı çilek sattıkları görülmektedir. Mevsimi dışında çilek üretimi için artık toprağa ihtiyaç olmadığını biliyor muydunuz? Seralarda plastik kovalarda, sıvı kimyasal maddeler ile çilek üretimi yapılabilmektedir. Bu yüzden aldığınız çileklerin toprak mahsülü olması gerektiğini unutmayınız.
Çilek alırken küçük boyutta olanları seçiniz çünkü hem daha organik hemde daha lezzetlidir.
Çilek alırken sert ve kuru olması gerektiğini kesinlikle unutmayın. Ezilmiş, küflenmiş ve suyu çıkmış çilekleri satıcılardan almayın. Zedelenmiş çileklerden uzak durun.
Çilek alırken rengine dikkat etmelidir. Yaprakları yeşil kendisi ise koyu kırmızı ve etli olmalıdır. Çileği burnunuza götürdüğünüzde kokusunu almalısınız.
Çilek tüketebileceğiniz kadar almalıdır. Kendi özel plastik ambalajlarında satılan çilekleri, buzdolabında cam kaplara koyup 2 günü geçmeyecek şekilde tüketiniz. Eğer çilekleri saklamak istiyorsanız, onları güzelce yıkayıp kuruladıktan sonra, kullanabileceğiniz sayılarda poşetleyip, derin dondurucuda saklayabilirsiniz.
Taze çilek yemeden önce onları iyice yıkamanız gerekmektedir. Musluğun altında yıkayacaksanız, çileklerin yapraklarını koparmayınız. Çünkü bu yapraklar suyun şiddeti ile tatlarında bozulmayı ve dokulardaki zedelenmeyi hafifletir.
Çilekleri dilimleyerek ister kahvaltılık müslide, evde yapılmış doğal ev yoğurdu ile karıştırarak meyveli yoğurt şeklinde ve salatalarınızın üzerine atabilirsiniz. Ya da smothie yaparak diğer meyvelerle de karıştırıp, harika bir içecek haline çevirebilirsiniz.