Çocuklarda otizm yaşı kaçtır? Erken otizm tanısı neden önemli?
Otizm nedir? Otizm yaşı kaçtır? Otizm belirtileri? Otizm tanısı ve Otizm nedeni nelerdir? Neden erken otizm tanısı önemli?
Çocuklarda otizm yaşı kaçtır? Erken otizm tanısı neden önemli?
Otizm, çocuklarda üç yaşından önceleri başlayıp ve yaşamı boyunca etkili olan, sosyalleşme ve iletişim kurmaya zarar veren, sınırlı ve tekrarlı davranışlara neden olan beynin gelişimine engel olan bir beyin hastalığıdır.
Otizm, Asperger sendromu gibi ağır bir otistik spektrum bozukluğu değildir. Otizm nedeni ise genetik yani kalıtımsal kökenli olduğu biliniyor fakat kalıtsal olarak gelişimi karmaşık bir durumdur.
Otizm nedenleri arasında çocukluk zamanında aşılardan kaynaklı olduğu da söylenmektedir. Fakat bilimsel olarak kanıtlanamamıştır. Otizm doğum sırasında sakatlıklardan da olduğu ile ilgili birçok olay görülmüştür.
1980 yıllarından sonra dünya genelinde otizm vakaları artmaya başlamıştır. Bu nedenden dolayı otizm tanısı çok kesin nedenleri hala araştırışmaktadır.
Standart işitme testiyle, erken otizm tanısı
Araştırmalara göre çocukların üçte ikisinde otistik gelişim bozuklukları görülüyor. Otistik çocuklar, çoğunlukla sosyal etkileşim sorunları yaşıyor, uya- rımlara aşırı duyarlılar ve en kötü durumlarda ise zihinsel sorunlar yaşıyorlar.
Dikkat çekici davranışlar genelde 2 ila 3 yaşlarında belirginleştiği için otizm genelde geç teşhis ediliyor; bu da tedaviyi zorlaştırıyor. Bilim insanları bu yüzden otizmin erken tanısını mümkün kılacak yöntemler arıyorlar. Örneğin gözbebeğindeki refleks değişimi ve beyin sıvısının hacmindeki dikkat çekici değişimler ilk belirtiler.
Harvard Üniversitesi’nden Oren Miron ve ekibi şimdi erken tanı için daha basit bir yol buldular. Araştırma çerçevesinde yenidoğanlarda uygulanan standart işitme testlerinin sonuçları değerlendirildi. Bu testte bebeğin başına elektrotlar yerleştirildikten sonra beyin sapının seslere karşı gösterdiği reaksiyon kaydediliyor.
Araştırmacılar Florida’da 140.000 yenidoğanla gerçekleştirilen test sonuçlarını değerlendiler. Bu çocukların 321’inde okul öncesinde otizm teşhisi konmuş. Miron ve ekibi bu yüzden bu çocuklarda, doğumdan hemen sonra beyin sapı reaksiyonunda farklılıklar olup olmadığını kontrol etmiş.
Gerçekten de bu çocuklarda beyin sapı akustik uyarımlara biraz gecikmeli tepki vermiş ve beyin dalgalarında da faz kaymaları söz konusu. Anomali türleri daha önce okul çağındaki otist çocuklarda ölçülenlerle örtüşüyor.
Sonuçlar yenidoğanlarda, doğuştan var olan otizme işaret eden nörofizyolojik belirtiler gösterdiğini açıklıyor diyor araştırmacılar. Bu da otizmi daha erken bir evrede tedavi etmenin yollarını açıyor.
Henüz klinik aşamaya gelinmemiş olsa da bilim insanları işitme testinin otizmin erken tanısında kullanılabileceğini düşünüyorlar.(Prolonged Auditory Brainstrem Response in Universal Hearing Screening of Newborns with Autism Spectrum Disorder, Autism Research, 2.11.2020.)
Otizm hakkında geniş bilgi için aşağıdaki linki tıklayınız.