Fazla kilolar beyindeki kan dolaşımına etki ediyor
Daha önceki bilimsel çalışmalarda fazla kilonun beyne zararı ile ilgili olup beynin erken yaşlanmasına neden olduğunu görmüştük. Şimdi ise yeni yapılan beyin araştırmaları Fazla kilolar beyindeki kan dolaşımına etki ediyor diyor. Ayrıntılarını yazımızda.
Fazla kilolar beyindeki kan dolaşımına etki ediyor
Beden sağlıklı değilse, zihinsel yeti de zarar görüyor. Araştırmalar, şişman gençlerin beyinlerindeki beyaz maddede bile ilk hasarların oluştuğunu ortaya koyuyor. Şişman yaşlılarda demans riski yüzde otuz daha yüksek. Ancak bunu spor ve hareketle önlemek mümkün. Çünkü spor zihinsel yeti kaybına karşı iyi geliyor ve orta yaşta bile düşünce yetisini güçlendiriyor.
Fakat fazla kilolar beyni nasıl ve niçin etkilediği kesin olarak bilinmiyordu. Kaliforniya’da Amen Kliniği’nden Daniel G.Amen ve ekibi tek foton emisyon tomografisi (SPECT) çektiren 17.000 kadın ve erkeğin beynindeki kan dolaşımını incelediler.
Bu işlemde katılımcılara hafif radyoaktif bir kontrast maddesi verildi. Bu maddenin dağılımı ise yayılan gamma ışınlarıyla takip edildi.
Tekrarlanan taramalarla uzmanlar beyin bölgelerine kanın ulaşıp ulaşmadığını ve dolaşımın ne kadar iyi gerçekleştiğini görebiliyorlar. Deneyler sırasında katılımcılar hem dinlenirken hem de konsantre olurken incelendiler.
Sonuca gelirsek, Katılımcıların beden kitle endeksi ve beyindeki kan dolaşımı arasında bir bağlantı buluntu. Kiloların fazlalığına bağlı olarak önemli beyin bölgelerine daha az kan gidiyor. Bu bağlantı hem dinlenirken hem de düşünmeyi gerektiren görevler sırasında geçerli.
Hafif bir şişmanlıkta bile kan dolaşımının azaldığı görüldü. Bu değişim özellikle de Alzheimer hastalığına yatkın beyin bölgelerinde daha belirgin. Bunların arasında temporal ve parietal loplar ve bellek için de önemli olan hipokampus ve öğrenmede katkısı bulunan Gyrus cinguli bölgesi de yer alıyor.
Yaş ve cinsiyete bağlı olmaksızın, beden kitle endeksinin artmasıyla birlikte bu bölgelerdeki kan dolaşımı da zayıflıyor. Araştırma, şişmanlığın Alzheimer için niçin risk oluşturduğunu gösteren fizyolojik bir açıklama olabilir.
Belli başlı beyin bölgelerine yeterince kan ulaşmadığında, uzun vadede beyin maddesi indirgeniyor ve işlevleri zayıflıyor. Bununla birlikte şişmanlığın kan dolaşımını, kronik iltihap süreçleriyle mi yoksa başka mekanizmalarla mı bozduğunun açıklanması gerekiyor. (Kaynak: Body weight has surprising, alarming impact on brain function, Science, 5.08.2020.)
Güncel sağlık haberleri için bizi sosyal medya hesaplarından takip ediniz.