Hamilelik bir kadına eşsiz duygular yaşatan çok özel bir dönemdir. 9 aylık bir sürede sizle beraber içinizde büyüyen, her anına tanıklık edebildiğiniz, kendi canınız kanınızla beslediğiniz bir canlıyı dünyaya getirirsiniz. Böylesi muhteşem bir olay beraberinde bir çok değişimi de getirir. Özellikle son 3 ay yaşanan değişikliklerin en çok olduğu zamandır. Yazımızda Gebelik döneminde sağlık için neler yapmalı? Gebeliğin son üç ayında hangi psikolojik değişiklikler görülür? Hamileliğin son üç ayında vücudumuzda neler olur? Gebeliğin son üç ayında annelerin ruh hali nasıl etkileniyor ve neler yapmak faydalı olabilir? Hamilelik psikolojisi yada gebelik psikolojisi nasıl düzeltilir? Hamilelikte son aylar nasıl geçirilmeli?  sorularının cevabını bulabileceksiniz.

Gebeliğin son üç ayında hangi psikolojik değişiklikler görülür?

Hamilelikte ilk başta dünyayı farklı algılamaya başlarsınız. Artık kendinize iyi bakmanızın bir sebebi de, hatta en önemli sebebi, bebeğinizdir. Bir koruma iç güdüsü insanın içini kaplar. Gelecek plan ve hedeflerinize yeni başlıklar eklemeye başlarsınız.

Ancak tüm bu yaşanan kişisel ve çevresel değişimler alışıldık olmadığından ilk başta karmaşık ve korkutucu gelebilir. Artık düşünülmesi gereken çok şey vardır: “Hamilelikte beni neler bekliyor, sağlıklı bir hamilelik için neler yapmam gerek, doğru bilgiyi nereden öğrenebilirim, klasik yöntemleri mi uygulasam yoksa modern yöntemleri mi tercih etsem, vücudumda nasıl değişimler olacak, acaba tek başıma tüm bu sorumlulukların altında kalkabilecek miyim?…”

İkinci veya sonraki doğumlar için durum biraz daha farklı olabilir. Artık ilkine göre daha tecrübelisinizdir. Bir çok sorunun cevabı daha önceki deneyimlerle edinilmiştir. Ancak her hamileliğin kendine özgü gereksinimleri olarabilir.

Öyle ki, ilk hamileliğiniz daha rahat geçmişken, ikinci hamileliğinizde kendinizi daha stresli hissedebilirsiniz. Haliyle tecrübeli oluşumuz bir taraftan bizi sürece daha hazılıklı hale getirirken bir taraftan da beklemediğimiz değişimler karşısında daha gergin olabiliriz.

Hamilelikte her haftanın hem bizim hem bebeğimiz için önemi çok büyüktür. Her geçen gün vücut değişim gösterir.

Örneğin; ilk aylarda hormonal değişimler görülür. Mide bulantısı, yorgunluk, uykuda bozulmalar olabildiği gibi yine hormonal değişimlere bağlı olarak ruh halinizde inişler çıkışlar olabilir. İkinci üç ayda, mide bulantıları biraz daha azalır.

Artık bebeğinizin hareketlerini hissetmeye başlarsınız. Bu hissiyat aynı zamanda anneye bebeğiyle iletişim kurabildiğini somut bir şekilde gösteren de bir işaret gibidir.

Son üç ay ise bir anne için zorlu fiziksel değişimlerin yanında tatlı bir heycanın da yaşandığı bir dönemdir.

Hamileliğin son üç ayında vücudumuzda neler olur?

• Bebeğin ağırlığının artmasıyla birlikte sırt ağrılarımız oluşmaya başlayabilir. Bu sebeple, yürürken veya otururken iyi bir duruş pozisyonunu korumak çok önemlidir. Örneğin, otururken sırtımıza küçük bir yastıkla destek vermek iyi bir yol olabilir. Aynı zamanda bir şey taşırken de dikkat etmemiz gerekir. Eğilmek yerine çömelmek daha iyi olacaktır.
• Bu dönemde, anne anlık nefes kesilmeleri yaşayabilir. Bunun sebebi, özellikle siz otururken, bebeğinizin ciğerlerinize baskı yapıyor olmasıdır. Bu hissiyat oldukça normaldir ve bu durum sizin veya bebeğinizin oksijensiz kaldığı anlamına gelmez.
• Bebeğinizin dürtme ve tekmeleme şeklindeki hareketlerini daha fazla hissetmeye başlarsınız. Hatta bu dönemde anneler, bebeklerinin ayağıyla mı, diz veya başıyla mı bu hareketleri yaptığının ayrımını fark etmeye başlayabilirler.
• Yine son üç ayda, bebeğin başının mesanenize baskı yapmasından dolayı daha sık idrara çıkma ihtiyacında bulunabilirsiniz. Özellikle güldüğünüzde, hapşırdığınızda veya öksürdüğünüzde bir miktar idrar kaçırmanız oldukça normaldir. Bu süreçte Pelvik Tabanı Sıkma egzersizlerini yapmak, bebeğiniz doğduktan sonra daha hızlı bir şekilde idrarınızı kontrol etmenize yardımcı olacaktır.
• Öte yandan uyku düzeninizde bozulmalar oluşabilir. Yatakta rahat hareket edememeye başlarsınız. Bunun için bacaklarınızın arasına yastık koymak size iyi gelecek bir yol olabilir.
• Sizinle birlikte bebeğiniz de rahat hareket edememeye başlar ve hareketlerinin azaldığını gözlemleyebilirsiniz. Bunun sebebi, bebeğimizin de vücudunun gelişmesi ve hareket etmek için yeterli alanı bulamamasıdır. Bununla birlikte bebeğinizin başının pelvik taban kaslarınıza doğru hareket ettiğini hissedebilirsiniz.
• Son olarakda artık doğuma hazırlık için yaklaşık 20-30 saniye süren Braxton Hicks kasılmaları adı verilen geçici kasılmalar yaşayabilirsiniz. Doktorunuzla paylaşmanız güzel olacaktır.

Gebeliğin son üç ayında hangi psikolojik değişiklikler görülür? | Gebelik döneminde hem fiziksel hemde ruhsal sağlığa dikkat etmek için uzmandan destek alınız

Gebeliğin son üç ayında annelerin ruh hali nasıl etkileniyor ve neler yapmak faydalı olabilir?

Son üç aylık dönemde anne, yukarıda bahsedilen tüm bu fiziksel değişimlerle birlikte karışık duygular hissetmeye başlar. Mutluluğu, hüznü, endişeyi, umudu, heyecanı hep birlikte yaşar. Kimi zaman kaygı ağır basarken kimi zamanda heyecan ön planda olabilir.

Vücudumuzdaki tüm bu değişimleri göz önünde bulundurduğumuzda bu oldukça normal karşılanmalıdır. Öte taraftan yaşadığımız bu duyguların yaşamsal boyutta önemli olduğunu da görürüz.

Örneğin, bir annenin yaşadığı korku ve kaygı bebeğini güvende tutması ve doğum sonrasında da bebeğini koruması için oldukça işlevsel olan duygulardır. O yüzden belli bir düzeyde bu duyguları yaşıyor olmanız oldukça anlaşılır bir durumdur.

Bu süreçte artık doğumun yaklaşmasıyla birlikte, doğum esnasında hissedebileceğiniz ağrı ve acıyla ilgili korkular da yaşayabilirsiniz. Bu noktada çevrenizdeki birinin tavsiyelerini almak yerine, doktorunuza danışmak ve aklınızdaki soruları sormak en iyisi olacaktır.

Yine bu dönemde belli bir düzeyde unutkanlık yaşayabilirsiniz. Bu çoğu zaman anneleri endişelendiren bir durum olabiliyor. Öyle ki, bazen annelerden: “Daha yarın ne yapacağımı hatırlayamaz iken çocuğuma nasıl bakacağım ben!”, “ Gerçekten iyi bir anne olabilecek miyim?”şeklinde cümleler duyabiliyoruz. Paniğe kapılmayın. Bu dönemde yaşadığınız unutkanlıklar oldukça normaldir ve doğumdan bir süre sonra geçecektir.

Ayrıca ara ara anne adayları ağlamaklı olabilir ve göz yaşları durdurmakta zorlanılabilir. Bu zamanlarda eşinizle bu duygularınızı paylaşmanızı tavsiye ederim. Aklınızdan geçen, sizi kaygılandıran düşünceleri ve o an ki yaşadığınız duyguları anlatmak çoğu zaman iyi gelecektir.

Bahsettiğimiz gibi bu dönemde fiziksel olarak belli hareketleri yapmak zor gelebilir ve öncesine göre hareket alanınız biraz daralmış olabilir. Eğer imkânınız varsa, bu süreyi bir fırsat olarak görmekte fayda var. Öyle ki, doğuma kadar ki zaman dilimini, size biraz soluklanmanız, dinlenmeniz ve enerji toplamanız için verilmiş olduğunu düşünebilirsiniz.

Böylelikle bu sürede; uyumak, ayaklarınızı uzatıp yatmak, hamilelikle ilgili veya ilginizi çeken başka konularda kitaplar okumak, yürüyüş yapmak, yoga, meditasyon gibi size ve bebeğinize iyi gelecek faaliyetlerde bulunmak (doktorunuzun da onayının olsa önemli), bebek alışverişinizin eksik kısımlarını tamamlamak ve çevrenizde sizinle beraber aynı süreci yaşayan arkadaşlarınız ile buluşmak iyi gelebilir. Hatta sizi doğum sonrasına hazırlaması açısından da çok verimli bir süreç olabilir.

Anne olmak çok özeldir. Tüm bu aşamaları yaşamakta bir o kadar kıymetlidir. Yukarıda bahsedilenleri dönem dönem yaşamış olabilir ve benzer baş etme yollarını siz de denemiş olabilirsiniz. Bu yöntemler bir süre size iyi gelmiş ve sizi rahatlatmış olabilir ya da artık bu yöntemlerin size eskisi kadar iyi gelmediğini fark etmiş olabilirsiniz.

Eğer kendinizi eskiye göre daha isteksiz, mutsuz hissediyorsanız, kaygılarınız daha arttıysa ve artık kendinizde baş etmek için gerekli enerjiyi hissedemiyorsanız bir uzmana danışmanızı tavsiye ederim.

Kaynaklar

• Klinik Psikolog Merve Yalçınay