Grip ve Covid-19’u nasıl birbirinden ayırabiliriz?
Grip ve Covid-19’u nasıl birbirinden ayırabiliriz? Grip ve COVID-19’un ortak semptomları nelerdir? Covid-19 belirtileri ve Gribin belirtileri nelerdir? Grip ve COVID-19’u benzerliklerini ve farklılıklarını nasıl belirleyebiliriz? Covid-19 aşısı, Zatürre aşısı, Grip aşısı ne kadar etkili? Grip ve Covid-19’un Tedavisi ve İlaçları işe yarıyor mu? sorularınının cevabı için okumaya devam ediniz.
Grip ve Covid-19’u nasıl birbirinden ayırabiliriz?
Grip ve Covid-19 solunum yollarına etki eden farklı virüslerden dolayı oluşan hastalıklar olduğu biliniyor. Kuzey yarım küre de Grip ayları ve grip olgularının başlanması Kasım ayı bitimi de Mart, Nisan aylarınının sonuna kadar sürebilmektedir. Bu nedenle bu dönemlerde Gribin semptomları ve Covid-19 semptomları yada belirtileri birbirine benzeyen bu hastalıkları sıkça görebiliriz.
Hatta aynı kişide her iki virüsün aynı anda enfeksiyona yol açma ihtimali de bulunmaktadır. COVID-19 hastalığının virüsü olarak bilinen yeni tip koronavirüs SARS CoV-2, Grib hastalığının virüsü ise influenza virüsüdür. Her iki hastalık birbirine benzer semptomlarının olduğu ve birbirinden ayırt etmek zor olabilir. Her ne kadar COVID-19 konusunda bir çok bilinmeyen özellik olsa da Grip ve COVID-19’u benzerliklerini ve farklılıklarını şu şekilde özetleyebiliriz
1. Grip ve Covid-19’u ortak semptomları ve bulgular
Grip ve COVID-19’un ortak semptomlarına baktığımızda en çok görünenler, Ateş, yorgunluk, boğaz ağrısı, öksürük, solunum sıkıntısı, burun akıntısı, eklem ağrısı, kas ağrısı, baş ağrısı olduğu, ek olarak özellikle çocuklarda mide bulantısı ve kusma.
Grip ve Covid-19’un farklılıkları olarak, COVID-19’da gripten farklı olarak tat ve koklama duyusu kaybı görülebilir. Gripte, Zatürre (viral pnömoni) daha az görülür.
2. Grip ve Covid-19’un Kuluçka süresi ve hastalık süresi
Grip hastalığında virüsün kuluçka süresi ortalama 2 gün iken COVID-19 hastalığındaki virüsün kulaçka süresi 5-6 gündür. COVID-19’da kuluçka süresi 14 güne kadar uzayabilmektedir. Gribin belirtileri ve bulguları genellikle 3-4 günden 1 haftaya kadar süreçte tamamen geçerken, COVID-19 hastalığında bulgular 3 haftaya kadar uzayabilmektedir.
3. Grip ve Covid-19’un Bulaştırıcılık Süresi
Influenzada hastalık belirtileri ortaya çıkmadan 1 gün önce kişiler virüsü bulaştırabilmektedirler. COVID-19 hastalık sürecinde ise bu sürenin 2 gün olduğu tahmin edilmektedir. Hastalığın belirtileri ortaya çıktıktan sonra grip hastası en az 3-4 gün, en fazla ise 7 güne kadar virüs bulaştırabilmesi mümkündür. COVID-19 hastası ise ilk belirti başladıktan sonra 10-14 gün virüsü bulaştırmaktadır.
4. Grip ve Covid-19’un Bulaşma Yolu
Grip ve Covid-19 hastalıklarının insanlar arasında bulaşması için yakın temasın 2 metreden az olması gerekmekte ve bu temas içinde öksürük, hapşırma yada elle tokalaşma gibi yollarla ilerler. Hatta virüsler bulundukları yüzeye yapışarak belli süreler oralarda yaşayarak, insanlara buluaşabilir.
Grip ve Covid-19, Her iki hastalıkta da asemptomatik (hiçbir belirti gelişmeyen) olarak hastalığı geçiren kişiler bulaştırıcı olabilmektedir. COVID-19 etkeni olan SARS CoV-2, influenza virüsüne göre daha bulaştırıcıdır.
5. Grip ve Covid-19’un Risk Grupları
Her iki hastalığı belli kişiler ağır geçirmektedir. Bu kişiler; yaşlılar, kronik hastalığı olanlar (Diyabet hastalığı, kalp hastalığı olanlar, kanser hastaları, romatizmal hastalığı olanlar), aşırı kilolu kişiler, hamileler. COVID-19 hastalığı özellikler erkeklerde daha ağır seyretmektedir.
6. Grip ve Covid-19’un Çocuklara etkisi
COVID-19, çocuklarda daha hafif etkileri ile atlatmakta olduğunu daha önceki yazılarımızda da anlatmıştık. Fakat grip hastalığında ise çocuk genç diye bir ayrım yapmamaktadır. Özellikle koronavirüs çocuklar ile taşınarak, yetişkin ve yaşlılara dağılmaktadır.
7. Grip ve Covid-19’un Tanısı
Her iki hastalığın tanısında da moleküler bazlı tanı yöntemleri kullanılmaktadır. Ancak bu tanı yöntemlerinin duyarlılığı COVID-19’da %50’lerdedir ve bu nedenle testin negatif olarak sonuçlanması hastalığın olmadığını göstermez. Bu nedenle akciğer tomografisi de tanı koymak için kullanılabilir.Kendine özgü bazı tipik tomografi bulguları vardır.
Grip için tomografi ile bulgu tahmini mümkün değil. Grip hastalığında erken teşhis zamanında akciğer tomografisinde herşey normal gözükebilir. Gripte tanı belirtilarin, bulgularla ve moleküler bazlı tanı yöntemleriyle bulunabilir.
8. Grip ve Covid-19’un Tedavisi
Grip ve Covid-19 hastaları eğer ağır şekilde geçiriyorsa hastanede yatmaktan başka çare yoktur. Bu hastalıklara destek olarak anti-viral tedavilerde vardır. Grip şüphesi eğer ortaya çıkarsa uzmanlar anti-viraller ile tedaviye başlatırlar.
COVID-19 tedavisinde etkili bir anti-viral henüz bulunmamaktadır. Corona-19 için Remdesivir adındaki ilacın hastanedeki yatış süresini azalttığı bilinmekte.
Grip için ise, Favipiravir adında ilaç Japonya’da kullanılmaktadır. COVID-19’da da Favipiravir bazı ülkelerde kullanılmaktadır. COVID-19’da etkisi halen tartışılan bir ilaç olsa da, her iki enfeksiyon için kullanımı ilginç bir deneyim olacaktır.
9. Grip ve Covid-19 Aşıları
İnsanları gripten korunması için onay almış çok sayıda Grip aşısı bulunmaktadır. Bu aşılar her yıl güncellenmektedir. Mecburen her sene yeniden vurulmalıdır.
2020 yılı sonlarına doğru Rusya dahil bir çok ülke Covid-19 aşısı için patent başvurusu yaptılar. Bu aşıların üretimi Dünya Sağlık Örgütü’ne göre tüm dünyaya yetmeyeceği söylemine göre, 2021 yılı ortalarında sonuçlar beklenir ve 2022’ye kadarda tüm dünyaya aşı dağılır. Yani 2021 kış Grip ve Covid-19 için etkili geçebilir.
Fakat 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olan tüm kişilere Zatürre aşıları yapılabilir. Zatürre hastalığındaki Streptococcus pneumoniae’ye karşı koruyucu olan bu aşılar, Sağlık Bakanlığınca da onaylanmaktadır.
10. Grip ve Covid-19 Aşıları Korunma.
Temel önlemler Grip ve Covid-19 için her iki hastalıkta da benzerdir. Sosyal mesafe korunması, Maske kullanım ve el hijyeninin sağlanması ile korunmada dikkate alınması gereken temel yöntemlerdir.
Sonuç olarak iki enfeksiyonu ayırdetmek kolay değildir. COVID-19’dan korunmak için toplumda uygulanan yöntemlerin gripten korunmaya katkı sunacağı ve grip hasta sayısının geçmiş yıllara göre daha az olacağı tahmin edilmektedir.
Covid-19’un etkili bir tedavisi ve tescillenmiş bir aşısı olmaması nedeniyle Covid-19’dan korunmak büyük önem taşımaktadır. Güvenli sosyal mesafenin sağlanması, yakın temas olasılığınsa maske kullanılması ve el hijyenine uyumun artırılması ile her iki hastalıktan da korunabiliriz.
Tedavi ve korunma yöntemlerinin benzerliği nedeniyle Grip ve Covid-19 hastalıklarla mücadele daha mantıklı bir şekilde ilerleyebilir.