Hafıza ve zekayı geliştiren süper gıda Biberiyenin faydaları nelerdir?
Türkiye’de özellikle Akdeniz Bölgesinde rahatlıkla yetişebilen fakat değeri bilinmeyen süper gıdalardan Biberiyenin faydalarını okuduğunuzda belki de hayretle karşılayacaksınız. Tıbbi olarak araştırmalara konu olmuş Biberiye aslında bilinçli olarak yetiştirilip, ülkenin belini büken ilaç maliyetinin düşürülmesinde, ülke olarak para kazanabilecek çok değerli bitkilerden biridir. Size bu yazımızda Biberiye nedir? Biberiyenin tarihçesi ve hikayesi nedir? Neden Biberiye yemeliyiz? Biberiye neden süper gıda? Biberiye nerede yetişir? Hafıza ve zekayı geliştiren süper gıda Biberiyenin faydaları nelerdir? Biberiye antimikrobiyal bir bitki midir? Biberiye kansere karşı etkili midir? Biberiye akciğeri nasıl korur? Biberiye bakterilerin vücutta çoğalmasını engeller mi? Biberiye Bunama ve Alzheimer hastaları için şifa olabilir mi? Biberiyenin zararları nelerdir? Biberiye nasıl tüketilmeli? Biberiye nasıl saklanmalı? sorularının cevabını bu yazımızda rahatlıkla bulabileceksiniz. Biberiye hakkında yapılmış bilimsel çalışmalardan bahsedeceğiz ve yazımızın sonunda size Zihinsel kapasiteyi arttıran, unutkanlık sorunu çekenler için Biberiye çayı tarifi de vereceğiz.
Hafıza ve zekayı geliştiren süper gıda Biberiyenin faydaları nelerdir?
Süper gıdalar tanım olarak fonksiyonel çalışabilen ve vücutta önemli işleri çok yönlü etki edebilen, doğal ilaç statüsünde, kısaca hayat kurtaran bitkilere denmektedir.
Bir çok yazı dizimizde süper gıdalardan örnekler vermekteyiz. Bu yazımızda sizlere hala gerçek statüde değeri verilmeyen bir süper gıda olan Biberiyeden bahsedeceğiz. Yazımızı okuyup bitirdiğiniz de Biberiye ile ilgili gerçek bilgilere sahip olup, hayatınıza bu bitkiyi sokmanız için neden aramanıza gerek kalmayacak.
Biberiye özellikle Antalya bölgesinde, Antalya gibi turizm ilimizde, çalı bitkisi yani çitlerde sıradan bir şekilde süs amacıyla kullanıldığını gören Avrupalı turistler, ağzı açık bir şekilde kala kalıyorlar. Çünkü Avrupa’da bu bitki çok değerli ve ucuz fiyatlara da satılmıyor.
Antalya’nın harika verimli topraklarında, nemli iklimi seven Biberiye öylece sıradan bir şekilde büyüyor ve yayılıyor.
Biberiye konusunda zerzenişimizi bitiriyoruz ve Biberiye hakkında yazacağımız harika bilgileri sizlere arz edelim.
Biberiye Nedir?
Ballıbabagiller familyasına ait, her zaman yeşil kalan, iğneleri andıran yapraklara sahip, kolayca yetişebilen bir bitkidir. Hem yemeklik hemde süs bitkisi olarak bir çok çeşidi vardır. Biberiyenin en çok ticari üretilen, “Toscana mavisi”, “Miss Jessup”, “Baharat adası” çeşitleri bulunmaktadır. Deniz kenarlarını seven Biberiye, Nemli ortamlarda yetişen bir bitkidir. Zaten Biberiyenin bilindik adı Latince Rosmariunus yani “deniz şebnemi” anlamındadır. İngilizce’de ise Meryem’in gülü anlamında Rosemary olarak kullanılmaktadır.
Biberiye (Rosmariunus officinalis) sadece yemeklerde kullanılmaz, onun antibakteriyel özelliğinden dolayı, Temizlik sektörü, kozmetik sektörü ve ilaç sektöründe kullanılmaktadır.
Özellikle en çok satılan ürünü, Biberiye yağıdır ki çok değerli bir yağdır. Çünkü 45 kilo biberiye çiçeği toplayıp, soğuk pres yapıp, sadece 2 kilo çıkmaktadır.
Biberiyenin tarihçesi ve ticari olarak nerelerde üretilir?
Biberiyenin anavatanı Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerdir. Tarihteki kayıtlara bakıldığında Biberiye, aşkın ve sadakatın sembolü olarak görülmektedir. Akdeniz uygarlıklarında, evlilik merasimlerinde, gelin tacı biberiyeden yapılmaktaydı. Hatta misafirlere de biberiye dalı verilirdi. Hristiyan kültüründe ise Biberiyenin cenaze törenlerinde ve dini ayinlerde kullanıldığı da görülmektedir.
İspanyollar Amerika kıtasını keşfettiklerinde, Biberiye tohumlarını sonraki gidişlerinde götürdüler. Her süper gıdanın üretildiği yerlere bakıldığında, gördüğümüz tek ortak ülke ABD’dir. Hatta Kaliforniya eyaletidir. Şu anda Biberiye (Rosemary ) konusunda dünya pazarın da Kaliforniya ön sıradadır. Anavatanı olan ülkelerden Fransa ve İspanya, ABD’yi takip etmektedir. Aslında Türkiye’nin ciddi bir şekilde ön sırada olması gerekmektedir.
Neden Biberiyeyi hayatımıza sokmalıyız? Biberiyenin faydaları
İlginç bir bitki olan Biberiye, içindeki polifenolik bileşikler, oksitlenme ve bakteriyel gelişimi önlemektedir. Antioksidan olması onu gerçekten bir süper gıda yapmaktadır.
Özellikle Biberiyeden elde edilen çay, baş ağrısını dindirmek için sık sık önerilmektedir. Biberiye kokusu, insan da uyarıcı ve canlandırıcı etkisi vardır.
Hava temizleyici bitkiler sınıfına giren Biberiye, Fransa’da bir çok hastanede biberiye yakılması gelenektir. Özellikle ardıç ile birlikte yakılarak, havayı temizleme ve hava yolu ile bulaşan enfeksiyonları öldürdüğü için bu yapılmaktadır. Hatta hasta odalarında bile vazolarda Biberiye bitkisi görülmektedir.
Aynı zamanda Biberiye, güvelerin giysileri yememesi için, sık sık biberiye toz poşetleri, giysi dolaplarına asılmaktadır.
Antmikrobiyal bitki Biberiye
İçindeki fitokimyasallar onun, mikropları öldürücü, bakterilerin üremesini engelleyici özellikler sunmaktadır.
Ciltte oluşan enfeksiyonlar için biberiye özlü doğal sabunlar çok etkilidir. Eğer devamlı uçuk dudaklarınızda çıkıyorsa haricen, biberiye yağı kullanabilirsiniz. (Kaynak 1)
E. Coli (Eşerihiya koli) bakterisine karşı ciddi şekilde Biberiye yağının etkisi olduğu, besinlerdeki bazı bakteriyel gelişimin meydana gelmesini de bloke ettiği ispatlanmıştır.
Biberiye Hafıza için harika bir bitki
Yazımızın aşağısındaki kaynaklar kısmında, biberiye hakkında yapılmış bilimsel araştırmaları sunmaktayız. Hafızayı güçlendiren bitkiler, unutkanlığı gideren bitkiler ve zeka geliştiren bitkiler sınıfına bilimsel olarak sokabileceğimiz Biberiye, hafızayı ve zekanın artmasını, zihinsel faaliyetlerde üst seviyelerde odaklanma sorunlarını giderdiği, unutkanlık seviyelerini de aşağı doğru çektiği görülmüştür. (Kaynak 2)
Hatta Alzheimer ve Demans (Bunama) hastalığında, iyi bir bitkisel çözüm olarak da biberiye kullanıldığı bilimsel olarak da tespit edilmiştir. (Kaynak 3,4)
Okumadan Geçme: İnsan hafızasının sınırı var mı? Hafıza (Bellek) kapasitesi nasıl artar?
Biberiye Kanseri önler mi?
Biberiye özlerinin, Gama ışınları yani radyasyona maruz kalmış insanların kanında koruyucu etkisi görülmüştür. Özellikle Cilt kanseri oluşumu, UV ışınlarının etkisini düşünürsek, bu konuda etkili olduğu söylenebilir.
Biberiyenin içindeki güçlü antimutajenler bazı kanser türlerinde etkili olabileceği araştırılmaktadır. bununla ilgili yapılan deneysel çalışmada, farelerde 15 hafta biberiye özüyle beslenerek, kanserli hücre sayılarında düşüş, popillom boyutunun azaldığı da gözlemlenmiştir.
Bir başka araştırmada ise Kan kanseri olan insanlarda, Biberiyenin içindeki ana polifenol antioksidan karnosik asit, D vitamini ile birleşerek, kanserli hücrelerin artışını bloke ettiği gözlemlenmiştir.
Biberiye Akciğeri nasıl korur?
Yapılan bir araştırmada, deney fareleri egzoz gazına maruz bırakılmış. Akciğerinde sorun oluşan farelerin bir kısmına biberiye özü ile tedavi sürecine sokulmuş. Tedaviye girenlerin girmeyenlere göre Akciğer enfeksiyonlarında ciddi oranlarda iyileşme görülmüştür.
Biberiye Zayıflatır mı?
Bir çok ticari ürün Biberiyenin zayıflatıcı etkisi olduğunu söyleyip, hap yada çay şeklinde satılmaktadır. Zayıflamak isteyenler genelde beslenme alışkanlıklarını değiştirdiklerinde strese girer. Bu durumda biberiye çayı içilerek, beyne rahat ol! mesajı verilebilir. Antidepresan gibi rahatlatır. Kötü bakterilerin yerleşmesini önlemesi, toksinlerden arınmak için de Biberiye çayı içilebilir. (günde en fazla 4 fincan)
Biberiyenin zararları
Biberiyenin vereceği zararlar ile ilgili herhangi bir tıbbi bilgi bulunmamaktadır. Hamile ve emziren kadınların önlem açısından bu bitkiyi kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Biberiye nasıl seçilmeli ve nasıl alınmalı? Biberiye nasıl kullanılır?
Biberiye taze, kuru yada toz halinde bulunabilir. Taze olarak alınması daha iyidir. Çünkü kuru olarak alındığında, doğal aromasını yitirir. Biberiye yağı ise güvenilir markalardan alınmalıdır. Tüketebileceğiniz kadar taze alınız, kuru biberiyeleri cam kavanoz içinde oda sıcaklığında saklayabilirsiniz.
Dilerseniz taze biberiyeleri bir vazo içinde, evinizde hava temizleyici olarak da kullanabilirsiniz.
Akdeniz mutfağında biberiye, taze ve kuru olarak yemeklerde kullanılır. Özellikle sebze yemeklerinde, pilavlarda, fırın tavuk yada balıklarda ve çorbalarda çeşni olarak kullanılmaktadır.
Taze biberiyeyi salatalarınıza atmayı ihmal etmeyin. Kuru biberiyeyi, otlu omletleriniz de kullanabilirsiniz.
Biberiye sadece baharat olarak değil çay olarak da tüketilebilir. Mesela bir yağ yakıcı çay için yeşil çay, limon ile içebilirsiniz. Funda yaprağı, mate, yeşil çay, kiraz sapları, limon ile beraber biberiye çayı metabolizmanızı hızlandıracaktır.
Zihinsel gelişimi arttıran ve unutkanlığı azaltan Biberiye çayı nasıl yapılır?
Biberiye çayı tarifi için önce malzemeler;
- 1 tatlı kaşığı biberiye
- 1 tatlı kaşığı yeşil çay
- 1 çubuk tarçın
- 1,5 su bardağı temiz su
Biberiye çayı nasıl yapılır?
Bir kabın içine suyu atın ve kaynatın. Başka bir demliğin içine yukarıdaki malzemelerin hepsini atın ve üzerine kaynar suyu dökün. ağzını kapatın ve 10 dakika demlenmesine izin verin. Günde bu çaydan 4 fincan içebilirsiniz.
Kaynaklar ve Dış Bağlantılar
- An evidence-based systematic review of rosemary by the Natural Standart, Diet Supp, 2010 dec;7: 351-413.
- The effects of lavender and rosemary essential oils on test-taking anxiety among graduate nursing students. Holist nurs Pract. 2009 mar-Apr;23:88-93.
- Short-term study on the effects of rosemary on cognitive function in an eldery population. Med Food, 2012 Jan;15:10-7.
- Aromas of rosemary and lavender essential oils differentially effect cognition and mood in healthy adults. İnt J Neurosci, 2003 jan;113:15-38.