Havyar yararlı mı zararlı mı? Neden havyar pahallı?
Havyar denildiğinde, yüksek gelir sahip kişilerin mutfaklarında vazgeçilmez bir gıda olduğu aklımıza gelir. Çünkü gerçekten havyar pahallı ama bir o kadar da sağlıklı ve lezzetli. Havyarın yararları, havyarın besin analizi ve havyar hakkında daha önce duymadığınız bilgiler için okumaya devam edin.
Havyar yararlı mı zararlı mı? Neden havyar pahallı?
Yüksek gelir gruplarının tercihi olan, sağlıklı hayvansal besinler listesinde bulunan havyar aslında hem çok lezzetli, hem de çok sağlıklı bir yiyecek. Ne var ki az miktarlarda tüketilen havyar epey pahalı. Pek çok hastalığı önlediği gibi akıl ve ruh sağlığını da koruyor.
Havyarın tadına hiç baktınız mı?
Nadir bulunan bu pahalı yiyecek, genellikle yüksek gelirlilerin masasında yer bulabiliyor. Çoğunlukla ilk tadanların itici bulduğu havyar ancak birkaç denemeden sonra beğenilebilir. Tuzlu balık tadındaki havyar az miktarlarda tüketilir.
Havyarın kaynağı dişi balıklardır. Balığın yumurtalıkları yumurtaları toplamak için çıkartılır. Son geliştirilen bir yöntemde yumurtalarını çıkartmak için hayvanı öldürmek gerekmez.
Yumurtalar tuz ile işlemden geçirildikten sonra konserve edilir. Çabuk bozulduğu için buzdolabında saklanması gerekir. Pastörize edilen havyarın tadının değiştiği ve değerini yitirdiği söyleniyor. Konserve açılmadığı sürece buzdolabında bulunması gerekmez.
Havyarın besin analizi
Çoğu yiyecek gibi aşırıya kaçmadan tüketildiğinde havyar mineral ve vitamin açısından çok zengin bir içeriğe sahiptir.
- Havyarda yüksek oranda protein, kalsiyum ve fosfor bulunur.
- Günlük demir ihtiyacının %10’unu karşılayan havyar aynı zamanda göz ardı edilemeyecek miktarda selenyum ve magnezyum da içerir.
- B2, B6, B12 ve C vitaminlerini de içeren havyarda bol miktarda A ve D vitaminleri bulunur.
- Kalp hastalıklarına karşı etkili olan ve depresyona karşı da faydalı olduğu söylenen omega-3 yağlı asitlerinden yüksek oranda içerir.
- İçerisinde arjinin, histidin, lisin, izolesin ve metiyonin amino asitlerinden bulunur. Fakat havyarın sodyum ve kolesterol seviyesi de yüksek olduğundan bu ikisine dikkat etmesi gereken kişilerin havyar tüketimini sınırlamaları önerilir (önerilen servis miktarı 30-50 gram arasındadır).
Havyarın besin miktarı
Yaklaşık 15 mg havyarda:
- Kalori: 40 mg
- Kalsiyum: 45 mg
- Folik asit: 8 mcg
- Demir: 1,9 mg
- Magnezyum: 47 mg
- Fosfor: 57 mg
- Potasyum: 29 mg
- Selenyum: 10,5 mcg
- Çİnko: 0,2 mg
- Pantotenik asit: 0,6 mg
- Omega-3 yağlı asitleri: 1085 mg
- Omega-6 yağlı asitleri: 13 mg
- Protein: 24,3 mg
- A Vitamini: 146 IU
- B2 Vitamini: 3,5 mcg
- B6 Vitamini: 0,1 mcg
- B12 Vitamini: 3,5 mcg
- D Vitamini: 37 IU
- E Vitamini: 0,3 mg
- K Vitamini: 0,1 mcg
- Doymuş yağ: 0,6g
- Çoklu doymamış yağ: 0,7 g
- Tekli doymamış yağ: 1,2 g
- Kolesterol: 93 mg
- Sodyum: 238 mg
- Toplam karbonhidrat: 0,6 g
Havyarın yararları
Havyar sağlıklı hayvansal besinler listesinde olma sebebi içindeki besin ögelerinin zenginliğidir. Önemli bir antioksidan olduğu bilinen ve hücre gelişimine destek olan A vitamini havyarda yüksek oranda bulunur. A vitamini, hücreleri kanser gibi hastalıklara karşı da korur. Aynı zamanda göz sağlığını korur ve yaşlanma belirtilerini geciktirir
Havyar, Bağışıklık sistemini de güçlendirir.
Havyarda, antikorların oluşumuna yardımcı olan E vitamininden yüksek miktarda bulunur. E vitamini aynı zamanda hücre zarlarının parçalanmasını önler.
İçerisinde yüksek oranda bulunan D vitamini, magnezyum ve selenyum dolaşıma ve bağışıklık sistemine katkıda bulunmanın yanı sıra sinir sistemi için de faydalıdır. Aynı zamanda kalp hastalıklarına karşı da koruma sağlarlar.
Potasyum tansiyonu düşürmenin yanı sıra stresi de azaltır. Potasyumun bir başka faydası da böbrek taşı üretiminin azalmasına yardımcı olmasıdır.
Havyar, içerisinde yüksek oranda bulunan asetilkolin içeriği sayesinde bir önceki akşam çok fazla alkol tüketen kişilerin ertesi gün yaşayacakları etkiyi azaltmada da faydası vardır. Asetilkolin aynı zamanda hafızanın işleyişinde de önemli bir rol oynar.
Omega-3 yağlı asitleri göz sağlığı, bilişsel fonksiyon, bağışıklık sistemi ve kardiyovasküler sistem gibi birçok konuda yarar sağlar. Aynı zamanda kolon, meme ve prostat kanseri gibi bazı kanser türlerine yakalanma riskini de azaltır. Omega-3 yağlı asitlerinin kalp ve beyinde pıhtı oluşumuna karşı koruma sağlamasının yanı sıra Alzheimer hastalığında ortaya çıkan bellek karışıklığını durdurduğu söyleniyor.
Son yıllarda bazı araştırmalarda bu yağlı asitlerin depresyona karşı faydalı olduğu da görüldü.
Demir içeriği yüksek olan havyar düşük demir içeriğine sahip beslenme düzenlerini dengeler. Vücuda zindelik kazandırır.
Aynı zamanda alyuvar hücrelerinin üretiminde yardımcı olarak virüs ve bakteri enfeksiyonlarıyla mücadeleyi güçlendirir.
Havyarda bulunan arjinin kan dolaşımını artırır. Aynı zamanda Fransızlara göre havyar bir afrodizyaktır.
Havyarda bulunan çinko bağışıklığı güçlendiren en güçlü mineraldir ve akyuvar hücrelerinin üretiminde önemli bir rol oynar.
Bir yemek kaşığı havyar bir günlük B12 ihtiyacınızın tamamını karşılar. B12 vitamini sinir sistemini güçlendirir; cilt, tırnak ve saç sağlığını korur.
Havyarın bilinmeyen ilginç özellikleri
İlk olarak Rus ve İranlı balıkçılar tarafından toplanmıştır.
Havyar ticareti için 26’dan fazla mersin balığı türü kullanılmaktadır. Fiziksel özellikleri sayesinde hangi havyarın pahalı hangisinin ucuz olduğunu anlayabilirsiniz.
Daha yaşlı, büyük ve açık renkli olan yumurtalar daha pahalıdır.
Ucuz havyarlarda keskin bir balık tadı olmaz, aynı zamanda renkleri daha koyudur. Çoğu insan havyarın tadına alışmak için önce ucuz havyarları tüketmeye başlar.
Bilinen en pahalı havyar Almas havyarıdır. İran’daki mersin balığından elde edilir ve kilosu 35.000 dolara satılmıştır.
Havyar meze olarak tüketilmeye başladığında Ruslar havyarı patatesin üzerine koyup yemeyi tercih ediyorlardı.