İlk hesap makinesini Leonardo da Vinci’mi buldu? Pascal’mı buldu?

Tarihte fiziksel olarak ilk hesap makinesi Blaise Pascal bulmuştur. Pascal’dan daha önce yaşamış Wilhelm Schickard adında başka bir dahinin, Johannes Kepler’e  yazdığı mektuplarında toplama, çıkarma, bölme ve çarpma yapabilen mekanik bir cihazı yapacağını yazmıştır.Fakat ondan da daha önce yaşamış herkesin bildiği ünlü Ressam Leonardo da Vinci’nin çizdiği teknik resimlerde hesap makinesini detaylı olarak anlatmış ama fiziksel olarak bir makine olarak yapamamıştır. Yıllar sonra bu çizimleri aynen günümüze göre uygulayan Dr. Roberto A. Guatelli gerçektende çalışan bir hesap makinesini ortaya çıkardı. Sizce ilk hesap makinesini kim buldu?

İlk hesap makinesini Leonardo da Vinci’mi buldu? Pascal’mı buldu?

Tarihte ilk Hesap Makinesi Tasarım, kayıtlara göre bakıldığında şüphesiz Leonardo da Vinci tarafından yapılmıştır olduğu artık kesinleşmiştir. Leonardo da Vinci, ressam, mühendis, anatomist, mimar, heykeltıraş, müzisyen olan muhtemelen yaşadığımız zamanın bugüne kadar görebileceğimiz en yetenekli kişilerden biridir.

Leonardo da Vinci , mükemmel resimli notlar, çizimler ve tasarımlar hazırladığı (yaklaşık 13 bin orijinal sayfaların sadece yarısı), etkileyici ve yenilikçi olarak, onun sanatsal eser olarak, günümüze kadar gelmeyi başardı. Leonardo da Vinci ye ait 20 tane el yazılı not defteri diğer adıyla kodeksler hala sergilenmektedir. (Bu kodeksler toplam 6 bin sayfadan oluşuyor). Bu kodekslerden Codex Leicester  adındaki 36 sayfalık kodeksi 30.800.000 $’a  Bill Gates tarafından 1994 yılında satın alınmıştır.

Bizi şaşırtan kodeks ise Dr. Julius Piccus, (Boston Romans Dilleri Profesörü) tarafından bulundu. Madrid Milli Kütüphanesi’nde Orta Çağ İspanyol türküleri ve halk ozanları için yaptığı araştırmada, kayıp el yazma, kırmızı Fas deri ciltli Leonardo’nun kodeksini bulmuştur. Bu kodeksin buraya nasıl geldiğini araştırmış. 16.yy da  İtalyan heykeltraş Pompeo Leoni (1533-1608) koleksiyonunda bulunan kodekslerin birkaçını İspanyol Kralı 2.Felipe’e vermiş. Ancak Leoni ölümünden sonra İngiltere, Fransa, İtalya’ya gitti, son zamanlarında İspanya’da kalmıştır. Kalan koleksiyonunu da 1642 yılında Kral Felipe IV tarafından Madrid Kraliyet Kütüphanesine (sonradan Biblioteca Nacional) hibe edilmiştir. Bu koleksiyon içinde Leonardo da Vinci‘nin el yazması (yaklaşık 700 sayfa, mimarlık, geometri, müzik, mekanik, navigasyon ve haritalar gibi konularda) Madrid Yazmaları veya Codex Madrid I ve Codex Madrid II olarak bilinmektedir.

Okumadan Geçme: Leonardo da Vinci Kimdir? Hayatı, Biyografisi ve Teknik İcatları

İlk hesap makinesini Leonardo da Vinci’mi buldu? Pascal’mı buldu? | Codex Madrid( I.Kodeks ilginç kroki üst biridir) Sayfa 36

ilk Hesap Makinesi Tasarimi, Codex Madrid I içinde olup (büyüklüğü 21 ile 192 sayfa / 15 cm oluşan) mükemmel çizilmiş, dişliler ve buluşlar dolu  bir mekanik mühendislik harikalarının olduğu bir not defteridir.

Şekildeki çizimde, dişli çarklar  10 ile numaralandırılır ise küçük tekerleklere kadar 1 ile numaralanmıştır. Leonardo da Vinci, kodekslerindeki anlatım dili ters ve çok bilgilendirici değildi. Yazıları şifreli gibi olduğundan okuyucu tarafından tamamen anlaşılmayan bir dilde yazılmıştır.

Araştırmacı bir İtalyan mühendis Dr. Roberto A. Guatelli (1904-1993), Leonardo’nun çalışma kopyalarındaki makineleri inşa ederek aynı zamanda onun yazı dilinde de uzman oldu. 1930’ların sonlarına doğru resime aldığı aletleri hayata geçirdi. Leonardo’nun hesap makinesi tıkır tıkır çalışıyordu.

ABD’de Boston Bilgisayar Müzesinde sergilenmektedir.

ilk Hesap Makinesi Tasarimi, Leonardo da Vinci yapmıştır. Fakat hayata geçiremediği bu hesaplama aleti diğer bilginlere ön ayak olmuştur. İlk mekanik hesaplama makinesi tasarımını, çizimini yapan Leonardo da Vinci ilk bilgisayar öncülerindendir.

İlk hesap makinesini Leonardo da Vinci’mi buldu? Pascal’mı buldu? | Yıllar sonra replika yapılmış Leonardo’nun hesap makinesi

ilk Hesap Makinesini üreten adam: Blaise Pascal

ilk Hesap Makinesi, Wilhelm Schickard 1625 yıllarında mekanik olarak icat ettiği söylenmektedir. Düşüncede ilk hesap makinesi fakat fiziki olarak yapılmamış ve hesap yapmamış olarak düşündüğümüzde, resmi kayıtlarda da görünmediğinden muallakta kalmıştır. Fakat Fransız tarihinde kraldan üretim yetkisi ve satış iznini alan Fransız matematikçi, fizikçi ve teolog olarak adlandırılan Blaise Pascal icat ettiği Pascaline ile ilk mekanik hesaplama makinesi olarak bilinmektedir.

Schickard’ın elimizdeki kanıtı ise orjinal bir mektup kopyasıdır. Alman astronom ve matematikçi Wilhelm Schickard on beş yıldan beri yakın arkadaşı Johannes Kepler‘e yazdığı mektubunda (Kepler, Alman bilgin astronomi ve doğa filozofu, gezegenlerin eliptik yörüngede güneşin etrafında döndüğünü ispatladı), “hemen verilen numaralar otomatik olarak hesaplar; ekler, toplama, çıkarma, çarpma ve bölme yapıyor ” kelimeleri geçmekteydi.

Ne yazık ki, Wilhelm Schickard bu mekanik ilk hesaplama makinesi ile ilgili hiçbir orijinal yapım yoktur. Tıpkı Leonardo da Vinci gibi çalışma modelleri olmuştur. Daha sonrasında onun notlarından edilen bilgilere göre inşa edilmiştir ama çalışan model değildir.

Bu durumda ilk hesap makinesi kim buldu yada ilk hesap makinesi kim tarafından bulundu ve tarihsel sıralama yapalım dersek elimizde 3 değerli mucit var. Eğer tarih sıralamasına göre sıraya alırsak;

1. Birinci dahimiz Leonardo da Vinci .İlk Hesap makinesini tasarlamış çizmiş hatta nasıl hesap yapacağını anlatmış.Fakat bu çizdigi makine sadece resimlerde kalmıştır.Çalışabilirliği kanıtlanmamış ilk hesap makinesi örneklerindendir.
2. İkinci dahimiz,Wilhelm Schickard. İlk mekanik hesap makinesini tasarlamış, dört işlemi yapabildiğini elindeki notlardan bakarsak anlayabiliyoruz. Fakat bu tasarladığı ürün hakkında üretim aşamasına geçmemiş sadece kağıtta kalmış.
3. Üçüncü dahimiz, Blaise Pascal. İlk hesap makinesini mekanik olarak tasarlamış, çizmiş ve üretmiş. Hatta Kral 14.Louis’den de üretim izni almış. Pascaline (hesap makinesi atası) adındaki bilgisayar klavyesi uzunluğunda bu makineden 20 den fazla üretmiştir.

İlk hesap makinesini Leonardo da Vinci’mi buldu? Pascal’mı buldu? | Pascaline hesap makinesi