Kan Şekeri Nedir? Kan Şekeri Neden Düşer?

Çoğumuz öğle yemeği yedikten 2 saat sonra acıkmaya başlar. Genelde ilk söylenen “Kan şekeri düştü” olacaktır. Bilimsel olarak açlığın kan şekeri ile nasıl bir bağlantısı olabilir. Yoksa yaşanan gizli açlık yada yalancı açlık mı? Soruların cevabını almak için önce kan şekerinin ne olduğunu öğreneceğiz.

Kan Şekeri Nedir? Kan Şekeri Neden Düşer?

“Kan Şekerim düştü! galiba “ cümlesini günde kaç kere duyuyorsunuz?

Yemek yense de yenmese de hafif bir boşlukta olma durumunu hisseden kişiler, bunun nedeninin kan şekerinin düşmesine bağlar. Halk arasında bir anda oluşan hafif halsizlik durumu yada bitkinliğin sebebi budur.

Peki sizce de durum böyle mi?

Kan Şekeri hakkında bilimsel olarak topladığımız bilgileri sizlerle paylaşacağız.

Kan Şekeri Nedir?

Kan Şekeri, Vücuttaki hücrelerin enerji dönüşümünde kullandığı Karbonhidratların, yapı taşlarından biri olan Glukozun oluşturduğu bir şeker grubudur. Diğer şekerlerden fruktoz ve galaktoz vücutta kullanılabilmeleri için Karaciğer’de glukoza çevrilir.

Karbonhidratlar ağızdan alınan besinlerin sindirim sisteminde dolaşıp, en son bağırsaklardan emilir. Karbonhidratların lif dışındaki kısımları basit şekerler yani Fruktoz ve Galaktoz adındaki Monosakkaritlere dönüşür.

Kanda dolaşan monosakkaritler fazla olduğu zaman, bunu kontrol eden İnsülin hormonu salgılanır ve normal seviyeye dönüşmesini sağlar. Bağırsaklardan emilen glukozun çoğunluğu karaciğerde glikojene çevrilir ve depolanır.

Aslında sadece Karbonhidratlar değil Proteinlerin Kan şekerini etkiler. Ama karbonhidratlar kadar etkili değildir.

Normal bir insanda, açlık anında Kan Şekeri değeri  70 ve 100 mg/dL (3.9 ve 5.5 mmol/L) arası olması gerekmektedir. Yedikten sonra Kan Şekerini yükseltme hızını etkileyen yiyecekleri, 1981’de Kanada’da Dr. Jenkins tarafından hazırlanan “Glisemik İndeks” ile sıralanmıştır. Glisemik İndeks‘e göre en iyi karbonhidratlar, en az Kan şekerini yükseltir yada yavaş yavaş sindirime katılır.

İlgili Link: Glisemik İndeks nedir? Glisemik Yük Nedir? Bazı Gıdaların Glisemik İndeks ve Yük Değerleri Nelerdir?

Karbonhidratları basit ve kompleks diye 2’ye ayırt etmektense, Glisemik İndeks’e göre düzenlemek gerçekten çok mantıklıydı.

Kan Şekeri Neden Düşer?

Vücutta karbonhidrat alımı eksildiği zaman ortaya çıkan bir durumdur. Aşırı iş, ağır iş, ağır spor, uzun süre aç kalma durumunda, eğer karbonhidrat yani Glikozun olmayışı kan şekeri oranını azaltır.

Peki bir koruma yok mu? Eşsiz tasarım sahibi insan için bunun için bir yedekleme ünitesi var.

Glukagon adındaki pankreas tarafından salgılanan bir hormon devreye giriyor. Glukagon hormonu, karaciğere gider ve oradan depolanmış glikojenle etkileşime girerek kandaki şekeri normal seviyelere çekmeye çalışır.

Ne kadar ilginç değil mi?

Kan Şekerinin Düştüğü nasıl anlaşılır?

Fakat İnsan vücudu için zararlı maddeler ile Karaciğer’in fonksiyonları bozulduğunda bu işlevi yapamaz. İşte ondan sonra terleme, hızlı nabız atma, titremeler, birdenbire acıkma, yorgunluk, mide bulantısı, Baş ağrısı, kekeleme ve baygınlık hissi, yüzde donuk ifade, vücut soğuk, nemli ve soluktur.

Çok tehlikeli durum başlamıştır. Eğer bu işaretler görülmeye başlayıpta en çok 2 saate kadar müdahale edilmezse kişinin ölümü gerçekleşebilir. Çünkü kan şekerinin düşmesi, beyne enerji gitmemesini tetikler. Beyinde hasarlar başlar. Hasar beyin kanamasına doğru gider.

Bu durumla karşılaşılırsa hemen bilinç testi yapılır, eğer bilinci açıksa ağızdan şekerli içeceklerden ne varsa hemen verilir, kusma yoksa kesme şeker, bal, reçel, pekmez de verilebilir. Hemen acil servis 112 aranmalıdır.

Kan Şekeri Neden Yükselir?

Glisemik İndeks’e göre kalitesiz karbonhidratların çokça alımı ile kan şekeri yükselmeye başlar. Karaciğer zaten kendi deposunu doldurmuşsa ne olacak? İşte emniyet subabı İnsülin hormonu devreye giriyor.

Pankreas tarafından salgılanan İnsülin hormonu aslında ne yapar biliyor musunuz?

İnsülin hormonu, Kas doku hücrelerinin şekeri kabul etmesini sağlar. Kaslar gelen glikozu kendi enerji kaynaklarında kullanır. Kas hücreleri de tamam artık bu kadar glikoz yeter derse, o zaman İnsülin fazlalığı yağ dokusunda depolanmasını sağlar.

İnsülin hormonu eğer devamlı yüksek ise, enerji olarak yağ yakmayı bekleyemezsiniz. Peki alınan yağlar ne olacak? Tabi ki göbek, basen, kalça, bacak gibi bölgelerde yağ dokusu olarak depolanır.

Kan Şekerinin Yükseldiği nasıl anlaşılır?

Yükseldiğinde sindirim şikayetleri başlar. Zaten kilo alma ve yağlanma ile kısa sürelerde belli etmeye başlar. Fakat kötüsü Karaciğer ve Pankreas bozukluğudur. Bu yüzden Glisemik İndeks’i iyi kontrol etmeli ve Diyabet hastalığına kapılmamak için, Sağlıklı ve Dengeli Beslenmeye geçmeniz gerekmektedir.

Ayrıca bakınız

• Yüksek kan şekeri ve yüksek insülin hormonunun bilinmeyen 9 zararı