İstanbul °C
Koronavirüs salgını rüyaları nasıl etkiledi?
Karantinada uyku nasıl etkilenir? Koronavirüs salgını rüyaları nasıl etkiledi? Neden rüya görüyoruz? Stres rüyaları etkiliyor mu? Son zamanlarda neden tuhaf rüyalar görüyorum? sorusu neden arttı? REM uykusu nedir? Sorularının cevapları ve pandeminin etkileri için okumaya devam ediniz.
Koronavirüs salgını rüyaları nasıl etkiledi?
Beyin bilinçaltını düzenlemesi için kaliteli uyku ve uyku süresi çok önemlidir.
Bir YouGov anketi, rüyalarımızı her zamankinden daha fazla hatırladığımızı ortaya çıkardı. Peki bu, ne anlama geliyor? Nisan ayında 2.477 Amerikalının katıldığı YouGov anketine göre üç yetişkinden neredeyse biri artık rüyalarını daha fazla hatırlıyor. Bunlar sıradan rüyalar da değil: Google’da tuhaf ve garip rüyalarla ilgili yapılan aramalar da aniden yükseldi ve “Son zamanlarda neden tuhaf rüyalar görüyorum?” sorusunu soran kişilerin sayısı üç kat arttı.
Peki, acaba uykumuz sosyal tecrit yüzünden mi etkileniyor?
Uykunun birkaç aşaması bulunuyor. İlk önce, uykumuz geliyor. Beyin aktivitemiz yavaşlamaya başlıyor ve hızlıca önce hafif, sonra derin uykuya geçiyoruz. Bu üç aşama toplu olarak “hızlı olmayan göz hareketi” (REM olmayan} uyku olarak adlandırılıyor. Yaklaşık bir saatlik uykudan sonra, “hızlı göz hareketi” (REM) uykusuna geçiyoruz.
Hem REM uykusu hem de REM olmayan uykunun, beyin için hayati öneme sahip. Her ikisinde de ani kesintilerin özellikle ruh hali ve hafızayı etkilediği gözlendi. Gece uyurken bu bu ikisi arasında birkaç kez döngüye giriyoruz. Uyurken beynimizde neler olduğunu tam olarak anlamamış olsak da, şu ana kadar en iyi teorimiz, REM olmayan uykunun onarıcı olduğu ve nöronlarımızı canlandırdığı, REM uykusundayken ise beynimizin anıları pekiştirmeye odaklandığı şeklinde.
Neden rüya görüyoruz?
Neden rüya gördüğümüz hakkında önde gelen teori, rüya görmenin, beynimizin hafızalarımızı sıralayıp işlemesinin bir yan etkisi olduğu şeklinde. Bu nedenle REM uykusunu rüyalarla ilişkilendirme eğilimindeyiz. REM olmayan uykudayken rüya görüyor olsak bile, çalışmalarda bu rüyaları hatırlama olasılığımızın daha düşük olduğu ortaya çıkıyor.
Swansea Üniversitesi Uyku Laboratuvan direktörü, psikolog Prof. Mark Blagrove,”Bu teorinin sorunu, beynin yaptığı işlemlerin çoğunun bilinçli olmaya gerek olmadan yapabilmesi. Beynin anıları dosyalamak için rüya görmesine gerek yok” diyor. “Diğer teoriler, duygu seviyemizi değiştirirken rüya gördüğümüzü öne sürüyor. Bir diğer teori ise, rüya görürken, daha güvenli, simüle edilmiş bir ortamda hareket ederek, gelecekteki durumlar için aslında sanal gerçeklik tipi bir hazırlık tatbikatı yapıyor olduğumuz. Rüyaların aslında bir işlevi olmadığını savunanlar da var: Uyanık olduğumuzda hayal gücümüze sahip olacak şekilde evrimleştik ve bu durum, uyuduğumuzda da devam ediyor.”
Peki, koronavirüs salgını rüyalarımızı nasıl değiştirdi?
Blagrove, “İnsanların normalden daha fazla rüya gördüğünü biliyoruz” diye açıklıyor. “Görünüşe göre insanlar artık daha uzun süre uyuyor. Pek çok insan alarm kurmadan uyanıyor, bu nedenle gecenin son REM uykusu süresi muhtemelen normalden daha uzun hale geldi.”
Blagrove, sabah rutinlerimizin de daha rahat hale geldiğini» muhtemelen böylcce uyandığımızda rüyalar hakkında durup düşünmek için daha fazla zaman bulabildiğimizi söylüyor. Yine de, sadece rüyalarımızı daha fazla hatırlamakla kalmıyoruz. İnsanların artık olumlu ya da olumsuz anlamda daha yoğun rüyalar gördüklerini anlatıyor.
Swansea Üniversitesindeki deneyler, rüyalarımızda uyanık hayatımızda yaşadığımız duygusal deneyimleri duygusal olmayan deneyimlerden daha fazla gördüğümüzü gösteriyor. “Birçok insan için duygular bu dönemde daha yüksek olabilir. Sağlıklarını veya başkalarının sağlıklarım düşünenler, maaşlarını veya işlerini kaybetme konusunda endişelenenler veya belki de o anda tehlikeli bir i ş yapanlar var. Muhtemelen en hafif uyuyanlar, bu insanlar.”
Stres rüyaları etkiliyor mu?
Bir YouGov anketinde, sokağa çıkma yasaklarının ilk üç haftasında insanların yaşadıkları birincil duygunun stres olduğu ortaya çıktı. Endişelerimize kafa yorarken, stres altındayken, uykuya dalmamız daha uzun sürüyor. Blagrovc, Stresin daha fazla kâbus görmemize neden olduğu da görüldü” diyor. “Bu kabuslar genellikle belirgin bir stres kaynağı ile ilgili olmuyor, bunun yerine başka bir temaya sahip olabiliyor, ancak uyanık yaşamda deneyimlenen aynı olumsuz duyguyu taşıyor.”
Bununla birlikte, İngiltere’de evde çalışan ve halen maaş ödenen nüfusun yüzde 35’i keyifli bir uyku çekiyor olabilir. Blagrove, “Beraber olmayı sevdikleri insanlarla birliktelerse, daha olumlu rüyalar görebilirler” diye belirtiyor ve kendini de bu kategoriye koyuyor.
The New York Times’a konuşan Harvard Tıp Fakültesi psikologu Dr. Deirdre Barrett, uyumadan önce olumlu bir senaryo hayal ederek veya başucuna uyumadan önce göreceği görüntü olarak sevdiği birinin fotoğrafını veya konuyla ilgili başka nesneleri koyarak uykunun “programlanabileceğim” öne sürüyor.
Ancak Blagrovc, yatmadan önce basitçe “mutlu düşünceler düşünmenin” rüyaları değiştirebileceğine ikna olmadığını söylüyor. “Herkes uykudan önce endişeleri azaltmak gerekir diyor. Evet, bu onların rüyalarını etkileyebilir, ancak günün geri kalanında endişe içinde yaşıyorsanız, uykudan hemen önce bunu yok saymak için yapabileceğiniz çok az şey olabilir. Rüyalarınız, son zamanlarda hissettiğiniz duyguların arasında sizi en çok tüketenleri de seçebilir.”
Terapistlerin, insanları kâbuslarından kurtarmak için kullandıkları ana teknik, bu kâbusu küçük noktaları değiştirerek tekrar tekrar yeniden yaşatmak. Bu terapinin kötü rüyaları azalttığı kanıtlandı, ancak bu sadece daha önceden yaşanmış kötü deneyimlerle ilgili rüyalar için geçerli. Mevcut olanlar için değil.
Ayrıca bakınız
BENZER KONULAR
YORUMLAR
