Mastit nedir? Mastit nasıl anlaşılır? Nedenleri ve tedavi yolları
Meme apsesinin tıptaki adına mastit denilmektedir. Mastit yani meme apsesi yalnızca kadınlarda görülmektedir. Bu yazımızda sizler için mastit yani meme apsesinin ne olduğunu Mastit nedir? Mastit nasıl anlaşılır? Mastitin belirtileri nelerdir? Mastit neden olur? Mastit nasıl tedavi edilir? Emzirme sorunları nelerdir? Mastit doğal yollarla nasıl iyileşir? sorularının cevabını vermeye çalışacağız.
Mastit Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yolları Nelerdir?Emzirme Sorunları Nelerdir?
Tıp dilinde mastit olarak tabir edilen hastalık, aslında meme apsesidir. Mastit, genel olarak hormonal açıdan aktif olan 18 ila 50 yaş aralığındaki kadınlarda görülmektedir.
Mastit denilen meme apsesi sorunu, ya bebeğin doğması ve kadının emzirmeye başlaması ile ortaya çıkar. Ya da bebeğin sütten kesilmesi sırasında ortaya çıkmaktadır.
Meme ucunda bulunan çatlaklar ile birlikte mikroplar içeri girer. Ve memede şişmeye neden olur. Bu sebeple meme başı temizliğinin düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Bu temizliğin düzenli yapılmadığı zamanlarda ise meme apsesi ortaya çıkar.
Ayrıca meme içerisinde tıkalı olan bir süt kanalı var ise bu da apse yapmasına davetiye çıkaracaktır.
Emzirme dönemi haricinde, sigara kullanımı olan kadınlarda, meme başındaki apseler yayılarak memede olmasına sebep olmaktadır. Tüberküloz ya da verem gibi hastalıklar da meme başını tutarak, içeride apse yapmasına sebep olmaktadır.
Eğer vücutta tekrarlayan meme apseleri mevcut ise bununla beraber bağışıklık sistemi rahatlıkları görülebilmektedir. Bunun yanında AIDS veya şeker hastalığı gibi bağışıklık sistemini daha da zayıflatan hastalıklar olduğunda meme apsesi daha da sık görülebilir.
Meme apsesinin belirtileri nelerdir?
Meme apsesindeki belirtiler gayet gözle görülür şekildedir.
Memede şişlik, kızarıklık, ağrı ve hassasiyet mevcuttur.
Eğer meme üzerinde apse oluşmuş ise meme üzeri parlak ve kırmızı bir şekilde görünmektedir. Meme, ellendiğinde kitle gibi ele gelmektedir.
Bununla birlikte halsizlik ve çarpıntı da hastalığa aynı anda eşlik etmektedir. Meme çatlağından içeriye girerek apse oluşturan mikroplar, kana karışır ise tüm vücudu da kaplayabilmektedir.
Eğer apseler müzminleşmiş hale gelir ise; akıntılara neden olmaktadır. Meme apsesinin belirlenmesinde en önemli rol; yapılan kan tahlilinde beyaz kan hücresinin yükselmiş olmasıdır.
Apsenin mutlaka ve mutlaka ultrason ile kontrol edilmesi gerekmektedir. Meme apsesini kanserden ayırt edebilmek için MR ya da biyopsi yapılmalıdır.
Meme apsesi tedavi yöntemleri nelerdir?
Genel olarak meme apsesi tedavisi, doktor kontrolünde antibiyotik ile tedavi edilmektedir. 10 ila 14 gün süresince antibiyotik kullanımı ile hastalık geçici olacaktır.
Antibiyotik kullanımına başladıktan kısa bir süre sonra meme apsesi düzelebilir. Ancak rahatladım diye ilaçlar kesinlikle bırakılmamalı ve devam edilmelidir. Çünkü ilacın erkenden bırakılması, meme apsesinin yeniden tekrarlamasına sebep olabilir.
Uygun olan antibiyotiğe doktorunuz tarafından karar verilmektedir. Eğer meme üzerinde apse gelişmeye devam ediyor ise; ameliyat yöntemi ile müdahale edilerek apse boşaltılır. Ancak antibiyotik kullanımına devam edilmelidir.
Genelde ciltte ağız yapmış olan apseler, kolaylıkla iyileşmemektedir. Bu sebeple cerrahi müdahale yapılarak, süt kanallarının çıkarılması gerekebilir.
Aynı şekilde tekrar yapan meme apselerinde de süt kanalları ameliyat yöntemi ile çıkarılmaktadır. Gittiğiniz doktor tarafından da hafif bir ağrı kesici önerilebilir.
Eğer meme apsesi durumu, bebek emzirme döneminde denk gelmişse; mutlaka bebek emzirilmeye devam edilmelidir. Gerekli görülür ise süt kanalları boşaltılmalıdır. Hastalığın tedavisinin antibiyotik ile olduğunu söylemiştik.
Eğer emzirme döneminde meme apsesi oluştu ise antibiyotik kullanımı; hem çocuk hastalıkları doktoruna hem de kadın hastalıkları doktoru bilgisi dahilinde kullanılmalıdır. Eğer doktorunuz bu tip bir öneride bulunur ise emzirme konusunda danışmanlık ta alınabilir.
Meme apsesinde yaşam tarzındaki değişiklikler nelerdir?
İlk etapta kesinlikle emzirme başlamadan önce anne adaylarının bilinçlendirilmesi ve konuya hakim olmaları sağlanmalıdır. Bebeğiniz acıktığında, sıkça ve uzun süreli olarak emzirilmelidir. Eğer mümkün ise bebekle birlikte yatarak, sık sık emzirilmesi sağlanmalıdır. Emzirmeden hemen önce memenin süt ile dolarak, aşırı şişme yapması engellenmelidir. Bebek emzirilirken; önce bir memedeki sütün tamamen bitmesi sağlanmalı ve sonrasında diğer memeye geçilmelidir.
Bebeğinizi her emzirmeden sonra farklı pozisyonlarda emzirmeye geçirmelisiniz. Bebeğin, emme işlemini yapıp yapmadığı gözlenerek kontrol edilmelidir. Memenin bir kısmında süt boşaltımında sorun yaşanıyor ise; pompa yardımı ile ya da sıcak bir havlu ile kompres yapılmalıdır. Ilıkça bir duş almak ta buna yardımcı olabilmektedir. En önemlisi ise kesinlikle rahat, yumuşak ve destekleyici sutyen giyilmelidir. Eğer memede iltihap var ise; elle sağılmalı ya da pompa yardımı ile sağılmalıdır. Emzirme sırasında memenin yalnızca ucu değil bir kısmı da bebeğin ağzında olmalıdır. Hem kısa süreler ile hem de sık olarak emmelidir.
Emzirme sonuna gelindiğinde ise; meme uçları birkaç damla süt ile ıslatılmalı ve kuruması sağlanmalıdır. Ve en önemlisi de yeniden emzirmeye geçildiğinde sancı az olan memeden başlanmalıdır. Emzirmeye geçilirken meme, bebeğin ağzına uygun yöntem ile konulmalı ve aynı teknik ile çekilmelidir. Emzirme sırasında bebeğin pozisyonun sıkça değiştirilmesine dikkat edilmelidir. Anne ise memenin farklı noktalarına basınç sağlanmalıdır. Meme uçlarında bulunan çatlaklara bitkisel yağ sürülebilmektedir. Ayrıca çatlakların üzerine portakal ya da limon sıkılabilir. Bu yöntem biraz ağrılı olabilir ancak iyileşmeyi son derece hızlandıracaktır.
Bunun haricindeki meme ucu çatlakları ve ağrılarının sebebi ise monilia enfeksiyonu olarak bilinmektedir. Bu da çocuktaki monilyazis sebebi iledir. Tedavisi yapılırken ise; bebekteki enfeksiyon noktaları ortadan kaldırılmalıdır. Ancak yine de meme uçlarının karbonatlı su ile temizlenmesini ve kuru tutulması sağlanmalıdır. Bu tedavinin yanı sıra nistasin içermekte olan prepatlar kullanılmaktadır.
Eğer memelerde şişkinlik mevcut ise; bebeğin emzirme pozisyonu sürekli olarak değiştirilmelidir. Gerektiğinde pompa ya da el yardımı ile boşaltılmalıdır. Sütün akımını arttırabilmek adına da emzirme öncesinde sıcak, diğer emzirme ile arada geçen sürede de soğuk tatbik uygulanmalıdır. Bu uygulama ile birlikte şişliği indirmek mümkün olacaktır.
Mastit (meme apsesi) için hangi bitkisel takviyeler önerilir?
1. Hayıt Meyvesi
Bu meyveden günlük olarak 30 ila 40 mg alınması önerilmektedir.
Hazırlanışı ise bir çay kaşığı hayıt meyvesi ezilmelidir. Daha sonra kaynatılmış olan suyun içerisine konulmalıdır. Yaklaşık 15 dakika kadar bekledikten sonra günde 2 fincan olarak içilmelidir.
2. Beyaz Lahana Lapası
Meme apsesi, yara, yanık ve böcek ısırıkları gibi durumlarda şişliği azaltmak ve oradaki dokuyu yumuşatmak adına lahana yaprakları kullanılmaktadır.
Lahana yaprakları direkt olarak meme uçlarına konulacağı gibi lapa haline getirilerek, meme uçlarına sürülür. Ve pamuklu bir bez ile örtülmesi sağlanır. 1 ila 12 saat aralığında bez ile sürekli kompres uygulanması önerilmektedir.
3. Acı Karpuz
Meme apsesi, dizanteri, astım, öksürük, bronşit, hazımsızlık ve mide, bağırsak rahatsızlıklarında şiddetle tavsiye edilen bir üründür. Hazırlanışı ise şu şekildedir.
Acı karpuz kökünden bir tatlı kaşığını alarak, kaynamakta olan bir bardak su içerisine konulur. 10 dakika kadar demlenmeye bırakılır. Sonrasında ise bir beze yedirilerek, memeye sürülür. Ve 20 dakika tutulduktan sonra memeyi de nemli bir bezle silmek gerekmektedir.
4. Meme Çatlağı Kremi
Bu kremler tropikal bir antiseptiklerdir. Cilt ve mukozal yaralarda kullanılmaktadır. Bunun yanında Rezorsin denilen krem; beyaz ve kristal bir maddeden oluşmaktadır. Ve değişik bir kokuya sahiptir.
Işık ve havanın etkisi ile de rengi kırmızıya dönüşmektedir. Yakıcı bir tadı bulunmaktadır.
5. Morina Balığı Karaciğer Yağı
Bu ise D ve A vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Ve ağırlıklı bir şekilde morina balığının taze karaciğerinden elde edilmektedir.
Balık yağı içermekte olan bu tip krem ya da takviyeler, ülserleşmiş olan yüzeyler için kullanılmaktadır.
6. Peru Balsamı
Antiseptik bir ürün olan peru balsamı aynı zamanda yara iyileştirici olarak ta bilinmektedir. Ayrıca baklagiller familyasındandır.
Bir havan içerisinde tartmış olduğunuz, krem ürünleri balık yağı ile birlikte yumuşatılmaktadır. Ardından da vazelin ilave edilir. Ve homojen hale gelene kadar sürekli karıştırılır.
Farklı bir havan içerisinde de peru balsamı ve lanolini birlikte karıştırmalısınız. Son olarak iki havanda yapmış olduğunuz karışımları birleştirmelisiniz. Sonrasında da çatlak ve ağrı olan yerlere sürebilirsiniz.
Dipnot olarak şunu unutmamak gereklidir ki; peru balsamı direkt olarak vazelin ile karıştırılmamalıdır.
Ayrıca bakınız
- Yenidoğan döneminde rastlanan en sık hastalıklar nelerdir?
- Bebeklerin emzirme süreleri nasıl belirlenir?