Meksika mutfağındaki lüks karınca ezmesi: Çikatana Sosu | Nasıl yeniyor?
Dünya mutfaklarından bir çok ilginç yemeği sizlerle tanıştırmaya devam ediyoruz. Sizlere bu yazımızda yılda bir kez yapılan Meksika mutfağındaki lüks karınca ezmesi: Çikatana hakkında bilgi vereceğiz. günün birinde Meksika yemekleri yerseniz, çok özel bir sos olarak kullanan Çikatana ile karşılaşabilirsiniz. Şimdi sizlere Çikatana nasıl yapılıyor bilgi vermeye çalışacağız.
Meksika mutfağındaki lüks karınca ezmesi: Çikatana Sosu | Nasıl yeniyor?
Meksika’nın Oaxaca bölgesinde yaşayanlar her bahar geldiğinde dört gözle havayı izlemeye başlarlar. Bu insanlar yılda bir kez yaşanan ve 2 gün süren bir kanatlı karınca istilasını bekliyorlar. İnsanların korkuyla beklediklerini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Asırlardır süre gelen bir olay, bölgedeki fakirlerin umut kapısıydı. Fakat şimdilerde ise Lüks Resturanların menülerinde özel soslu yemek olarak anılıyor.
Çikatana aslında bu kanatlı karıncalara verilen isim. Her bahar ilk yağmurlardan sonra, kanatlı karıncalar yuvalarını terk ediyorlar. Sadece bu mevsimde uçan kanatlı karıncalar, uçmaya kalkarken, fazla yol alamadan, yere düşmeye başlıyorlar. Bakıldığı zaman sanki gökten karınca yağıyor. Yere dökülüyorlar, ardından sabırsızlıkla bekleyenler toplayıp adeta süpürüp poşetliyor ve sonra güzelce saç üzerinde kavuruyorlar.
Meksika’nın güneyinde kalan Oaxaca sakinleri, baharın ilk yağışı sonrası uçan ‘Çikatana’ adı verilen bu kanatlı karıncaların, sabah erken saatlerinde gökyüzünü adeta kızıl kahverengiye boyuyorlar. Gökyüzünü saran yüzbinlerce karıncanın kanat vızıltısı ile uyanıp, bekliyorlar. Sonrasında Şafak sökmeden önce herkes sokaklara çıkıp yere dökülen karıncaları süpürüyor. Karıncalar sadece iki gün boyunca bu bölgede uçuyor. Peki bu Cikatanalar neden değerli derseniz?
Bu karıncalar, bölgede sevilen bir ezme yapımında kullanılıyor.
Tortilla üzerine Çikatana soslu dürüme ne dersiniz?
Tortilla bizim lavaş dediğimiz türden undan yapılan bir yufka. Bölgenin aşçılarından Ricardo Arellano, tortillanın üzerine peynir koyup yada fasülye ezmesini serip üzerine Çikatana Karınca ezmesi sürüldüğünde harika bir lezzet olduğunu söylüyor.
Bizim çiğ köfteyi lavaşa yedirip üzerine acılı sosu sürüp yuvarladığımız dürümden daha mı lezzetli acaba? 🙂
Karınca yenir mi? demeyin.
Peki bu Çikatana Karıncalarını nasıl sos yapıyorlar? Dilerseniz ona geçelim.
Düşen karıncaları topladıktan sonra ilk iş saç üzerine iyice kavuruyorlar. Bizdeki gözleme yapılan sac gibi onlarda da düz saclar var. Bu sacların üzerine toplana kanatlı karıncaları bir güzel kavuruyorlar. Adete çıtır çıtır oluyor.
Sonra Avokado yaprağı ve Meksika biberini de aynı sac üzerine kavurduktan sonra. Kavurma işlemini yaparken palmiye yaprağından yapılmış özel bir fırçaları var. Bu fırçalar ile güzelce karıştırılıyor. Kendilerine has el taş havanlarının içine atıp, sarımsakla birlikte ezmeye başlıyorlar. Böylece Çikatana sosu oluveriyor.
Tortilla ise özellikle mısır unundan yapılmış olması gerekiyor. Sonra tortilla üzerinde servis yapılıyor. Tadı adeta tütsülenmiş peynire benziyor.
Meksika’nın sömürge döneminde, özellikle fakir halk asırlardır böcek yedikleri söylenir. Eskiden bu kadar soslu tarz yapılmıyor, sadece kavurup ezilip yendiği söyleyen aşçı Ricardo Arellano, şimdilerde zenginlerin lezzeti olarak tanımlıyor.
Eskiden protein ihtiyaçlarını bu şekilde gidermeye çalışan Anneler, karıncalardaki zengin proteinle çocuklarını beslemenin yolunu böyle bulmuşlar.
Artık Çikatana sosları fakirlerin mutfağını tabi ki süslemiyor. Belki yemiyorlar ama bunu yapıp satmaya başladılar. Bölgede düşen kanatlı karıncalar Çikatanaları, yarım kiloluk poşetlerde 50 dolara lüks restoranlara satılıyor. Fiyatın bu kadar yüksek olması ise sadece yılda bir kere toplanabilmesi tabi. İki gün harıl harıl çalışan bölge sakinleri, düşen karıncaları daha canlı iken poşetleyip hemen satmanın peşinde.
Meksika yemeklerinde farklı lezzetler arayan Zengin kişilere, bu tat çok farklı geliyor.
Böcekler geleceğin besin kaynağı!
Yanlış yazmadık. Çünkü Böceklerden elde edilen gramajına göre protein değeri, aynı gramajdaki sığır eti ile aynı değeri paylaşıyor. Birde böcek tüketimi çevre üzerindeki etkileri sığır etinden çok daha az. Bütün bunlar Birleşmiş Milletler’in böcekleri geleceğin gıdası olarak ilan etmesine neden oldu. Zengin kişiler bunun bilincinde olduğu için böcekli yemeklere güvenilir olarak bakıyorlar.
Yoksulların yemeği olarak sofralarına giren böcekler artık Meksika’da değişik yemek sunumlarında kullanılmaya da başladı.
Eğer bir gün Meksika’ya giderseniz yada Meksika yemekleri satan bir restoranda yemek yerseniz, kullandığınız sosların içeriğine bakmanızda fayda var.
Oaxaca’nın en lüks restoranlarında Kanatlı karıncaları canlı olarak poşette alma nedeni ise farklı tarzlar geliştirmeleri. Mesela bazı restoranlar sos yada ezme olarak kanatlı karıncaları tüketmiyor. Karıncanın kuyruk kısımlarını kullanıyorlar ve daha kremsi bir sos içinde böceğin içinden çıkan beyazımsı maddeyi sıkarak çıkartıyorlar.
Bazı restoranlar ise, kanatlı karıncaları ezip, tuzla karıştırıyorlar. Meksika’nın kendine has içkisi Mezcal’in yanında veriyorlar.
Başka bir restoranda ise karıncalardan yapılan mayonez, mısır üzerine sürülerek yeniyor.
Artık bunun bir geçici bir heves mi yada bir trend mi olarak Meksika yemek kültürün de kalıcı olarak görecek miyiz? Sorusunun yanıtının cevabını pek te araştırma gayreti içinde olmayacağız. Ama kesin olan her yıl Meksika’nın Oaxaca bölgesinde yaşayanlar bu kanatlı karıncaları toplamaktan asla vazgeçmeyecekler.
Böcekler yenir mi? Sorusuna artık fakirler değil zenginler cevaplıyor: Evet!