Orhan Kemal Kimdir? Hayatı ve Biyografisi | Eserleri Nelerdir?

Orhan Kemal Kimdir? | Türk Oyun Yazarı | Türk Romancısı

Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü fakat Türk Edebiyatına altın harflerle geçen isim olarak anılan Orhan Kemal, 15 Eylül 1914 yılında Osmanlı Devleti zamanında Adana’da doğan, roman, oyun, hikaye,şiir yazan önemli bir edebiyatçıdır. 

En çok Romanları ile adını kazıyan Orhan Kemal, 1949’da yayınladığı Ekmak Kavgası öykü kitabı ile ismi Türkiye’de duyulmaya başladı.

Orhan Kemal Kimdir? | Hayatı | Biyografisi

Adana’nın Ceyhan ilçesinde doğan Orhan Kemal, babası Abdülkadir Kemali Bey,bir avukat annesi Azime Hanım ise öğretmendi. Doğduğunda babası Çanakkale Savaşında topçu teğmeni olarak görevdeydi.

1.Dünya Savaşında Adana, Fransız işgaline uğramasından dolayı, Niğde’ye ardından Konya’ya taşınmak zorunda kaldı. Babası Kuvay-ı Milliye güçlerine katılmış, Konya’da iken  Milli Mücadele’ye karşı gelişen ayaklanmalardan biri olan Delibaş İsyanını bastırmış. (İstanbul Hükümeti’yle yakın ilişki içinde olan Delibaş Mehmet, Ankara Hükümeti’ni tanımadığını ilan etmişti.) Babası isyanı bastırdıktan sonra TBMM’ye Kastamonu milletvekili olarak girdi ve Ankara’ya taşındı. 1923 Cumhuriyet kurulduktan sonra ise Adana’ya geri döndü. Çok kısa Çiftçiliğe başladılar ama babası Toksöz gazetesini çıkarmaya başladı.

O zamanlar ülke genelinde aşırı radikal dinci gruplarının yayın organları ve Şeyh Said ayaklanması gibi yapılanmalardan dolayı Devlet, 4 Mart 1925’te Türkiye Büyük Millet Meclisinde Takrir-i Sükûn Kanunu (Huzurun Sağlanması Yasası) kabul edildi.Pek çok gazete ile birlikte Toksöz de kapatıldı ve Abdülkadir Kemali Bey 1 sene kadar tutuklu kaldı.

1930’da Adana’da siyasi bir oluşum olarak Ahali Cumhuriyet Fırkası’nı kurdu ve Ahali adlı gazeteyi çıkardı. Babası gibi siyasetle ilgilenmedi Orhan Kemal. 1 sene sonra zaten babası ülkeyi terk etti ve ordan da Lübnan’a yerleşti. Lise’yi bırakan Orhan Kemal, babasının yanına gidince orta öğrenimini kendi isteğiyle yarıda bıraktı ve Beyrut’ta bulaşıkçılık ve matbaa işçiliği yaptı. Bir yıl sonra tek başına Türkiye’ye dönerek babaannesinin yanına yerleşti. Burada iş bularak çalışmaya başladı.

1933’te Adana’da Çırçır fabrikasında (Milli Mensucat) işçilik ve kâtiplik yaptı. Fabrika işçiliği ona ileri dönük tam bir fikir depoluğu yaptı.

1937’de aynı fabrikada bir işçi olan Nuriye ile evlendi. 1938’de ilk çocuğu dünyaya geldi. Kız bebeğin ismi ise Yıldız’dı.

Cezaevi Dönemi Başlıyor!

Fakat vatani görevi gelmişti. 1938’de Niğde’de askerliğini yaparken “Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okumak”, “yabancı rejimler lehinde propaganda ve isyana muharrik” suçundan 5 yıl hapis cezası aldı.

1940’ta hayatını değiştiren adamla tanıştı. Nazım Hikmet!

Bursa Cezaevi’nde tanıştığı Nazım Hikmet‘in toplumcu görüşlerini benimsedi ve kendisinden Fransızca, felsefe ve siyaset dersleri aldı. Şiir yazan Orhan Kemal’in roman ve öykü yazmaya dönüşmesi Nazım Hikmet’in yönlendirmesiyle oldu. lk öykülerini Bacaksız Orhan takma adıyla yayımladı.

İlk düzyazısı, “Baba Evi” romanının bir parçası olan “Balık” 1940’ta “Yeni Edebiyat” gazetesinde yayımlandı.

1942’de ve 1943’lerde, Orhan Kemal imzasıyla “Yürüyüş” ve “İkdam” gazeteleri ile “Yurt ve Dünya” dergisinde çıkan öyküleri izledi.

İlk kez 1943’te İkdam Gazetesi’nde “Asma Çubuğu” hikayesinde Orhan Kemal adını kullandı.

1943’te cezası bitti ve Adana’ya döndü. Toprak taşıma, TCDD’de Hamallık ve gündelik işlerde çalıştı.

1944’te doğan oğluna Nazım koydu.

1945’te kalan 35 günlük Askerlik hizmetini tamamladı. Asker dönüşü, sebze ve hallerde çalıştı, amemlik yaptı, geçim zorluğunu aşamadı. Bu arada kısa hikayeler yazıp, gazetelere gönderiyordu. Orhan Kemal ismi gittikçe halk tarafından sevilmeye başlamıştı.

1949’da babası öldü. Yeni bir çocuğu da bu yılda oldu ve ismini baba adı Kemali koydu.

Orhan Kemal Kimdir? | İstanbul’da Mısır Çarşısında çekilmiş eski bir fotoğrafı

İstanbul’a gidiliyor ve Orhan Kemal Büyüyor!

1950’de ailesiyle İstanbul’a yerleşti. Artık ölümüne kadar kitap ve makale yazacak, başka bir iş yapmayacaktı.

1957’de dördüncü çocuğu Işık doğdu.

1958’de yazdığı hikaye onun ilk genel ödülü almasını sağladı. Sait Faik Hikaye ödülü onundu.

Sinema filmleri için öykü hazırladı ama hep sansür yiyordu. Bu yüzden  İlhan F. Demir, Yıldız Okur gibi isimleri tercih etti.

1964’de “Devlet Kuşu“romanına dayanılarak uyarlanan İspinozlar oyunu İstanbul Şehir Tiyatroları’nda oynamaya başladı. İki buçuk ay sonra sebepsizce kaldırıldı.

Orhan Kemal Kimdir? | Halk onu çok sevdi

1966’da “hücre çalışması ve komünizm propagandası” yaptıkları gerekçesi ile iki arkadaşı ile birlikte tutuklandı. “Suç teşkil eden bir cihet bulunmadığı” yolundaki bilirkişi raporu üzerine bir ay sonra serbest bırakıldı.

1967’de hazırladığı “72. Koğuş “oyunu ile Ankara Sanatseverler Derneği tarafından en iyi oyun yazarı seçildi.

1969’da Türk Dil Kurumu Ödülü’nü aldı.

1969’da Sait Faik Hikaye ödülünü tekrar “Önce Ekmek” adlı kitabı ile aldı.

1970’de Bulgar Yazarlar Birliği’nin çağrısı üzerine Bulgaristan’a gitti.

Hasta olan Orhan Kemal, Sofya’da tedavi görmeye başladı.

2 Haziran 1970’te Sofya’da öldü.

Anısını yaşatmak için İstanbul Cihangir semtinde Orhan Kemal Müzesi açılmıştır. Ölümünden günümüze kadar her sene adına bir roman yarışması (Orhan Kemal Roman Armağanı) tertiplenmektedir.

Orhan Kemal Kimdir? | Halkın içinden gelmiş sessiz kahraman

Orhan Kemal’in Eserleri

Orhan Kemal Öyküleri

• Duygu (1948)
• Menevşe (1948)
• Ekmek Kavgası (1949): Kitap, “Ekmek Kavgası” adlı hikâye ile birlikte toplam 24 hikâye içerir.
• Sarhoşlar (1951)
• Çamaşırcının Kızı (1952)
• 72. Koğuş (1954)
• Grev (1954)
• Arka Sokak (1956)
• Kardeş Payı (1957): Kardeş Payı’ adlı öykü 1958 yılında ‘Sait Faik Hikaye Ödülü’nü almıştı.
• Babil Kulesi (1957)
• Dünya’da Harp Vardı (1963)
• Mahalle Kavgası (1963)
• İşsiz (1966)
• Önce Ekmek (1968):Orhan Kemal’in 1969 yılında hem Türk Dil Kurumu hem de Sait Faik Hikâye Ödüllerini kazanan kitabı 
• Küçükler ve Büyükler (1971)
• Yağmur Yüklü Bulutlar (1974)
• Kırmızı Küpeler (1974) 
• Oyuncu Kadın (1975)
• Grev (1975)
• Serseri Milyoner/İki Damla Gözyaşı (1976) 
• Arslan Tomson (1976)
• İnci’nin Maceraları (1979)

Orhan Kemal Romanları

• Baba Evi (1949)
• Avare Yıllar (1950)
• Murtaza (1952)
• Cemile (1952)
• Bereketli Topraklar Üzerinde (1954)
• Suçlu (1957)
• Devlet Kuşu (1958) 
• Vukuat Var (1958) 
• Dünya Evi (1958)
• Gavurun Kızı (1959)
• Küçücük(1960)
• El Kızı (1960)
• Hanımın Çiftliği (1961)
• Eskici ve Oğulları (1962- Eskici Dükkanı adıyla 1970)
• Gurbet Kuşları (1962)
• Sokakların Çocuğu (1963)
• Kanlı Topraklar (1963)
• Bir Filiz Vardı (1965)
• Müfettişler Müfettişi (1966) 
• Yalancı Dünya (1966)
• Evlerden Biri (1966)
• Arkadaş Islıkları (1968)
• Sokaklardan Bir Kız (1968) 
• Üç Kağıtçı (1969)
• Kötü Yol (1969)
  
• Kaçak (1970) 
• Tersine Dünya (1986)
• Dünya Dönüyor (1953)
• Neden Böyle (1956)
• Uçurum (2014)

Orhan Kemal Oyunları

• İspinozlar (1965)
• 72. Koğuş (1967)

Orhan Kemal Anı Eseri

• Nazım Hikmet’le Üç buçuk Yıl (1965)

Orhan Kemal İnceleme Eseri

• Senaryo Tekniği ve Senaryoculuğumuzla İlgili Notlar (1963) 

Orhan Kemal Röportaj Eserleri

• İstanbul’dan Çizgiler (ö.s.) 1971