Paludaryum nedir? Paludaryum nasıl oluşur? Paludaryum nasıl yapılır?
Ülkemizde pek duyulmayan, farklı ve çok eğlendirici hobilerden biri olan Paludaryum hakkında bilgiler hazırladık. Yazımızda Paludaryum nedir? Paludaryum nelerden oluşur? Paludaryum nasıl yapılır? Paludaryum yapmak için neler yapmak lazım? Paludaryum ve Teraryum arasındaki fark nedir? Vivaryum nedir? sorularının cevabını vermeye çalışacağız. Ayrıca Paludaryum fotoğraflarını da yazımızda bulabileceksiniz.
Paludaryum nedir? Paludaryum nasıl yapılır?
Paludaryum (Paludarium), karasal ve sucul alanları içine alan, doğal ortamı taklit edecek düzeyde bir ekosistem oluşturarak, sanki su kenarındaymış havasına sahip, akvaryum ve teraryumunun özelliklerini barındıran kontrol edilebilen yapay bir çevredir. Su alanı ve karasal alanın büyüklüğü tercihe göre değişmektedir. Genel olarak bakıldığında en düşük oran yüzde 30’luk su ortamı olabilir.
Paludaryum (Paludarium); kelime anlamı olarak Latince Palu (bataklık, sazlık, su kenarı) ve arium (saklama, tutma, bakma amacı güden kapalı kap veya ortam için kullanılan bir tamlama) kelimelerinin birleşimidir. Nasıl ki akvaryum (aqua-rium) su dolu bir kabı ifade ediyorsa paludaryum da bir su kenarını yani içerisinde hem sucul hem de karasal ögeler barındıran bir ortamı (kabı) ifade eder.
Paludaryum (Paludarium) ile Teraryum arasındaki fark göreceli olarak tespit edilebilir. Teraryumun içinde sucul alan olmaz ama karasal alanı Paludaryum gibidir. Daha çok onun Teraryum cam ve plastik maddelerden oluşan yapay bitkiler barındırır. Sürüngenler ve böcek beslemeyi seven kişilere hitap eder.
Vivaryum ise tıbbi yada biyolojik araştırmalar için kullanılan yapay yaşam kapalı ortamdır.
Paludaryum (Paludarium) içinde gömülü akvaryum görebilirsiniz. Akvaryumdaki gibi derin bir su alanı bulunan Paludaryum (Paludarium) görünüş açısından bir çok farklı hayvan aynı ortamda kombine edilebiliyor.
Paludaryumun Kısımları nelerdir?
Paludaryumu meydana getiren bu sucul ve karasal kısımlara ayrıntılarına girerek gelin bir göz atalım.
1. Sucul Kısım
Aynı akvaryumda olduğu gibi su dolu kısmı, yani suyun içindeki kısmı ifade eder. Balıklar, omurgasızlar, amfibi hayvanlar, sucul ve amfibi bitkiler gibi canlılardan oluşabilir. Yine akvaryumlarda olduğu gibi ortamında kum, soil, çeşitli taşlar ve ağaç kökleri bulunabilir ve suya bir filtrasyon ile hareket ve temizlik kazandırılması gerekir. Ayrıca ihtiyaca göre ısıtıcı, hava motoru gibi ekipmanların kullanımı söz konusu olabilmektedir. Bakımı akvaryuma çok benzer (ancak genellikle çok daha kolaydır). Balıklara yem verirsiniz, belli aralıklarla belli miktarlarda su değişimi yaparsınız, bitki varlığına bağlı olarak gübreleme, budama vb. yaparsınız.
2. Karasal Kısım
Bu kısım suyun dışında kalan, daha yüksekteki bölümdür. Canlı olarak amfibi ve karasal hayvanlar ile su dışı (karasal) bitkiler kullanılır. Karasal toprak (torf, saksı toprağı vb.), dallar ve taşlar ise ortamı oluşturur. Bu kısımda ekipman olarak eğer ihtiyaç varsa hava akışı için bir fan kullanılabilir (her tarafı camla kapalı sistemlerde). Ayrıca yine ihtiyaca bağlı olarak bir nemlilik ölçer (higrometre) ile sis (buhar) oluşturucu bir makine kullanımı söz konusu olabilir. Bakımı ise buradaki canlıların beslenmesi (yem ve gübreleme) ile bitki budama, düzeltme ve temizlik gibi konulardan oluşur.
Paludayumda Işıklandırma nasıl yapılmalı?
Sucul ve karasal kısımların kendilerine has ekipman ihtiyaçları dışında her iki kısmında ihtiyacı olan yegane konu ışıklandırmadır. Görsel zevkler gereği paludaryumlarda sucul kısım genellikle daha az tutulup karasal kısma daha fazla yer verilir. Dolayısıyla ışıklandırma da daha çok karasal kısmın ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Bu tür paludaryumlar ayrıca bir ışıklandırma ekipmanı kullanılmaksızın doğrudan sadece sabah veya akşam güneşi alan veya hiç doğrudan güneş almayan ancak aydınlık ortamlara kurulabilirler.
Eğer ortamda böyle bir gün ışığı imkanı yoksa veya görsellik için ek bir aydınlatma ihtiyacı varsa ayrıca bir aydınlatma armatürü veya lamba kullanımı söz konusu olabilir. Lamba kullanımında en doğru seçimler bir bitkili low-tech akvaryuma lamba tercih eder gibi yapılacak seçimler olmakla birlikte beyaz (soğuk beyaz) ve gün ışığı (sıcak beyaz) renkte lambalar (ve bunların kombinasyonları) ile genellikle yeterli bir ışıklandırma sağlanabilmektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz sucul ve karasal kısımlar ile ilgili paludaryumlarda genel anlamda tercih edilen iki sistem bulunmaktadır. Bunları da “Birleşik” ve “Ayrık” sistemler olarak adlandırabiliriz. Eğer bir paludaryum kuracaksanız bu sistemleri artıları ve eksileri ile bilmeniz ve sistem tercihinizi yaptıktan sonra kurulumu buna göre yapmanız gerekmektedir.
1. Birleşik Sistem
Benim en çok tercih ettiğim sistem olup fotoğraflarda gördüğünüz, evimde bulunan paludaryumun da sahip olduğu sistemdir. Adından da anlaşılacağı üzere bu sistemde sucul ve karasal kısım bir takım yollarla birbirine bağlıdır. Bu yollardan en önemlisi sudur. En basit anlatımla bu sistemde sucul kısımdaki su aynı zamanda karasal kısımdaki toprağı nemlendirir ve karasal bitkileri besler. Bu sistemin avantaj ve dezavantajlarına yazının ikinci bölümünde yer vereceğim.
2. Ayrık Sistem
Bu sistem de tahmin edebileceğiniz üzere sucul ve karasal kısımlar bitişik gibi görünseler de bir takım yapısal tercihler ile birbirinden ayrılmıştır. Bakımları ve takipleri ayrı ayrı yapılır.
Kaynaklar ve Dış Bağlantılar
- Mustafa Erdoğar | Evcilce
- Kendi Paludaryumunu Yap!