Bugüne kadar belki çok karşılaşmadığınız uçkun ile sizleri tanıştırmak istiyoruz. Daha önce yememiş olabilirsiniz. Bu yazıdan sonra haftada en az bir kere denemek isteyeceksiniz. Sizler için derlediğimiz bu yazımızda, Uçkun (Reun Ribes) nedir? Uçkunun faydaları nelerdir? Uçkun doğu bölgesinin muzu ve diğer adıyla ışgın yanlış tüketilirse insana ne gibi zararlar verebilir?  Uçkun (reun ribes) nerelerde yetişir?  sorularının cevaplarını bulacaksınız.

Uçkun (Reun Ribes) nedir? Uçkunun faydaları ve zararları nelerdir?

Günümüzde uçkun çok sık olarak tüketilmemektedir. Ancak sık tüketilmese de oldukça yararlı olduğunu söylemekte fayda vardır. Uçkunun bilimsel açıdan da birçok derde çare olduğu bilinmektedir. Uçkun halk tabiri ile ışkın olarak ta bilinmektedir. Uçkun bir bitkidir ve doğal bir ilaç olduğu bilinmektedir. Uçkun bitkisinin bilimsel adına ise “Reun Ribes” adı verilmiştir. Uçkun bitkisi; özellikle kanser tedavisi için büyük rol oynamaktadır. Uçkun bitkisi; hücrelerin gelişmesi ve yenilenmesi konusunda oldukça önemli bir role sahiptir. Uçkun bitkisinin; içerisinde birçok kimyasal maddeyi de barındırdığı bilinmektedir. Uçkun (Reun Ribes) bitkisi; birçok hastalığın tedavisi için kullanılmaktadır.

Ülkemizin Doğu Anadolu Bölgesinde, uçkun bitkisine, yayla muzu olarak ta tabir etmektedirler. Uçkun bitkisi C vitamini bakımından da oldukça zengindir. Uçkun bitkisi içerisinde; A, B1, B2, K ve E vitaminlerini de yüksek miktarda barındırmaktadır. (Sayfanın alt kısmında bu vitaminlerle ilgili yazdığımız diğer yazı linklerine ulaşabilirsiniz.)

Uçkun bitkisi yani Reun Ribes bitkisinin, kuzukulağı familyasından geldiği bilinmektedir. Uçkun bitkisi, genellikle Mayıs ve Haziran ayları içerisinde yetiştirilmekte olup; Türkiye’nin doğu kesimlerinde oldukça sık yetiştirilmektedir. Ülkemizin doğusuna bakıldığı zaman, özellikle de Erzurum bölgesinde uçkun bitkisinin oldukça fazla yetiştirildiği görülmektedir. Uçkun bitkisi 1000 ila 4000 metre yükseklikte yetiştirilmektedir. Uçkun bitkisinin boyu ise 40 ila 150 cm. arasında değişmektedir. Uçkun bitkisi için Türkiye’de yetişen ilk yabani ve ravent türü olduğu rahatlıkla söylenebilmektedir. Uçkun, Anadolu’daki ismi ile ışgın, kendi türleri ile melezleşebilir ve rüzgar tarafında tozlaşabilir.

Uçkun bitkisi, genelde taze olarak tüketilmektedir. Uçkun bitkisinin tadı, kiviye oldukça yakındır. Uçkun bitkisinin yetişmekte olduğu yörelerde de meyve olarak tüketildiğini söylemek, kesinlikle mümkün olacaktır. Uçkun bitkisi, geniş ve kaba yapraklara sahiptir. Yetiştirilen yörelerde; uçkun bitkisinin içerisinden çıkan çiçekler koparılarak temizlenmektedir. Uçkun, genellikle de karların erimesi sonucunda ortaya çıkan bir bitki olma özelliğini kazanmıştır. Uçkun, hem sert bir yapıya sahip olup hem de otsu bir bitki özelliğindedir. Bilimsel adı ile “Reun Ribes” denilen bu bitkinin yaprakları, adeta bir filin kulağına benzemektedir. Uçkun bitkisinin arasından çıkan çiçekler ise sarı ve beyaz renktedir. Aynı bitkinin meyvesinin ise geniş ve kırmızıya dönük yaprakları ve kahverenginde kanatları bulunmaktadır. Uçkunun meyvesi üç köşeli bir şekle sahiptir.

Uçkun (Reun Ribes) nedir? Uçkunun faydaları ve zararları nelerdir? | Ona doğunun muzu diyorlar

Uçkun (Işgın) Nedir? Uçkun Bitkisi Nerelerde Yetişir?

Uçkun otu olarak tabir edilen “Reun Ribes”, kuzukulağı familyasından gelmekte olan bir bitkidir. Özellikle Nisan sonunda toplanmaya başlanan bitki Mayıs ve Haziran aylarında daha da elverişlidir. Uçkun otunun yetiştirilmesinde ortalama 1000 ila 4000 metreye kadar ulaşan dağlık alanlar tercih edilmektedir. Uçkun otu ülkemizde birçok ilde yetiştirilmektedir. Özellikle doğu kesimlerinde ve başta Erzurum olmak üzere Bingöl, Muş, Sivas ve Malatya yörelerinde yetiştirilmektedir. Ayrıca bitkinin yetiştirilme evresi Afyon iline kadar da uzanmaktadır. Erzurum ilimiz, uçkun otunun yetiştirilmesi ve toplanması alanında öncü olarak rol almaktadır.

Uçkun yani halk tabiri ile ışgın otu; kendi türleri ile melezleşen ve rüzgar tarafında tozlaşan bir bitkidir. Uçkun otu bitkisi, yalnızca taze olarak tüketilmektedir. Uçkun otunun sahip olduğu ekşimsi tadı, onu kiviye benzetmektedir. Yapraklarının fil kulağına benzer yapıda olduğunundan bahsetmiştik. Fil kulağına benzeyen bu yaprakların ise zehirli olduğu bilinmektedir. Uçkun otu bitkisinin kullanılmakta olan kısımları, kökü ve gövdesidir. Uçkun otunun çiçeklerinin kokusu da oldukça güzeldir. Uçkun, bazı alkolsüz ya da alkollü içeceklerin yapılmasında da kullanılmaktadır.

Uçkun (Reun Ribes) nedir? Uçkunun faydaları ve zararları nelerdir? | Doğu Anadolu bölgesindeki yaylalarda ona yayla muzu denmektedir

Uçkun Otu Bitkisinin Faydaları Nelerdir?

Yukarıda bahsi geçen uçkun, Reun Ribes ya da bir diğer adı ile ışgın otunun birçok faydası bulunmaktadır. Özellikle lösemi kanserinin önüne geçilmesi ve tedavisinde oldukça faydalıdır. Uçkun otu, içerisinde barındırmış olduğu polifenol bakımından oldukça zengindir. Bu sebeple de büyük önem taşımaktadır. Uçkun bitkisinin; mideyi ve sindirimi rahatlatan özelliği de bulunmaktadır. Bunun yanında kusma halini de önlemektedir. Uçkun otu bitkisinin; şeker ve tansiyon hastalıklarına deva olduğu bilinmektedir.

Ekstra olarak afrodizyak özelliğine de sahip bir bitkidir. Uçkun otu bitkisinin, nefes darlığı, astım, ishal, soğuk algınlığı ve kabız gidermek gibi alanlarda da oldukça başarılı olduğunu söylemek mümkün olacaktır. Bunlardan başka; ateşli hastalıklar, grip, böbrek rahatsızlığı, uykusuzluk, stres ve yorgunluk gibi etmenler karşısında da büyük yararı dokunduğu bilinmektedir. Tüm bunların yanında da kan şekerini düzene sokar ve iştah açma özelliğine sahip olan bir bitkidir. İnsanın kendisini dinç ve zinde hissetmesine de yardımcı olmaktadır.

Uçkun otu bitkisinin faydaları saymakla bitmemektedir. Hamilelik sırasında oluşmuş olan lekelerin geçmesinde de oldukça fayda sağlamaktadır. Uçkun bitkisinin kabukları, lekeli bölgeye sürülerek vücuttaki lekelerden kurtulmak mümkündür. Uçkun bitkisinin, kolesterolü düşürmeye de son derece fayda sağladığı bilinmektedir. Özellikle kalp rahatsızlıklarının oluşmasını engellemektedir. Yüzünüzdeki kırışıklıklara iyi gelmesinin yanında cildinizi de yenilemektedir. Bağışıklık sisteminizi de güçlendiren bitki, oldukça sağlıklı bir bünyeye sahip olmanıza olanak sağlamaktadır.

Uçkun otu bitkisi, salatalarda veya yemek sonralarında meyve olarak tüketilebilir. Kaynatılarak içilmesi durumunda da birçok hastalığın tedavisine yardımcı olur. Genellikle çiğ olarak tüketilir ancak pişirilerek de yenebilmektedir. Bu mucizevi uçkun otu bitkisi, oldukça düşük fiyatlara satılmaktadır. Tıbbi ilaçların yapımında da uçkun otu bitkisinin kullanıldığı unutulmamalıdır.

Uçkun (Reun Ribes) nedir? Uçkunun faydaları ve zararları nelerdir? | Semt pazarlarında bu bitkiyi görebilirsiniz

Uçkun Otu bitkisi Halk arasında hangi hastalıklarda kullanılır?

Uçkun otu bitkisinin yetişmekte olduğu yörelerde, halk tıbbında kullanımı son derece yaygındır. Hem ekşi hem de mayhoş bir tada sahip olan uçkun otu mideyi güçlendirmektedir. Bitkinin kökleri tanen bakımından zengin olduğu için ishal ve kabızı önlemektedir. Tanen, proteinleri çökertmekte olan ve kabız etkilidir. Çiğ hali ile kabuğu soyulmuş şekilde ve özellikle Bitlis civarlarında sindirimi rahatlatmak açısından, yemeklerden sonra yenilmektedir. Bitlis, Van ve Erzurum gibi illerde ise bitkinin kökü, basur tedavisi için kullanılmaktadır. Erzurum yöresinde, boşaltım sistemi organlarının tedavisinde de kullanılmaktadır.

Kars yöresinde, uçkunun sapı çiğ olarak yenmektedir. Ayrıca bitkinin kökü de diyabet hastalığı için kullanılmaktadır. Yine Kars yöresinde, kolesterol ve mide hastalıkları için kullanılmaktadır. Uçkun otu bitkisinin kökü, Tunceli bölgesinde diyabet hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Cizre tarafında ise uçkun otu bitkisinin kökü, şeker hastalığının tedavisi amacı ile kaynatılarak içilmektedir. Bitkinin gövde kısmı da mide hastalıklarını ve yüksek tansiyon hastalığını tedavi etmek amacı ile kullanılmaktadır.

İran’da ise sarılığı gidermek ve kanı temizlemek için kullanılmaktadır. Uçkun otu bitkisinin kökü, Bingöl bölgesinde öğütülerek, yoğurda katılmakta ve yüzdeki sivilce ya da lekeler üzerine sürülmektedir. Son olarak Elazığ bölgesinde, bitkinin kökü kaynatılarak hayvanları şap hastalığından korumak amacı ile içirilmektedir.

Uçkun bitkisinin tıbbi sakıncaları nelerdir?

Her şeyin fazlası zararlı olduğu gibi uçkun otu bitkisinin aşırı tüketilmesi de sağlığa zararlıdır. Akutun sonuçlarına göre; böbrek yetmezliğinin en önemli sebeplerinden birisi rabdomiyoliz vakalarıdır. Bu tür travmalara sebep olan şey; çeşitli birtakım toksinlerdir. Genel olarak mantar zehirlenmesi, karbonmonoksit ya da etanol gibi olgular bulunmasına karşılık, bitki kökenli toksinler de rabdomiyolize sebebiyet vermektedir. Uçkun otu bitkisinin fazla tüketimi, böbrek yetmezliğine sebep olmaktadır. Son olarak Amerikan Pediatri Akademisi‘nin açıkladığı rapora göre; uçkun diğer adı ile ışgın otu, çocukların kesinlikle tüketiminden uzak durması gereken 30 yiyecek arasında yerini almıştır.

Uçkunun zararları nelerdir?

Uçkun (Işgın) yanlış tüketildiğinde ne kadar zararlı olduğunu yazdığımız makaleyi, alt linkten ulaşabilirsiniz.

İlgili link: Işgın, Mürver ve Patates yanlış tüketilirse insanları zehirleyip öldürebiliyor!

Ayrıca Bakınız

• A Vitamini Nedir? Faydaları Nelerdir? A Vitamini Kaynakları ve Eksikliği
• B1 Vitamini nedir? Nelerde Bulunur? Eksikliğinde ne olur?
• B2 Vitamini nedir? Nelerde Bulunur? Eksikliğinde ne olur?
• C Vitamini neden bu kadar önemli? C Vitamininin yararları nelerdir?
• E Vitamini hangi gıdalarda bulunur? Doğal Kaynakları nelerdir?
• K Vitamini Nedir? Faydaları nelerdir? Eksikliği ve fazlası nasıl anlaşılır?