Yanıklarda nasıl ilkyardım yapmalıyız?

Yanıklarda ilkyardım nasıl yapılmalı?, yanık dereceleri nelerdir?, yanıklarda ilk acil destek nasıl verilmeli? Elektrik yanıkları, sıcak yanıkları, güneş yanıkları ve kimyasal yanıklarda önce ne yapmalıyız?

Yanıklar Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak, organ ve sistemlerde fonksiyonel bozukluk  işleyiş bozukluğuna yol açar. Ağrı ve sıvı kaybına göre ise hasta şoka uğrayabilir. Açık yanıkların enfekte olma riskini unutmamak gerekir.

Yanık Dereceleri oluşan yaralanmaya göre belirlenir.

Şimdi Yanık derecelerini açıklayalım;

• 1.Derece yanıklar en hafif yanıklardır diyebiliriz. Yanık sonrası, derinin yüzeyinde pembe yada kırmızı kızarıklıklar meydana gelmektedir. Ağrı veren yanık, hafif kabarma gözükebilir. Genellikle 48 saat sonra kendi kendine iyileşme sağlanmıştır.
• 2.Derece yanıklar üst derinin yanında alt deride etkilenmiştir. Su dolu kabarcıklar oluşmaya başlar. Sinirler etkilendiği için Ağrısı şiddetlidir.
• 3.Derece yanıklar deri ile kemik arasında kalan, tüm tabakalar etkilenir. Kas, damar ve sinirler zarar görmüş olup, bölge beyaz ile siyah arasındaki renkler görülebilir. Sinirler yandığı için ağrı ve sızı hissedilmez.

Yanıklarda nasıl ilkyardım yapmalıyız? | 2. derece yanıklarda su toplaması gözükür

Yanıklarda ilkyardım Nasıl Yapılır?

Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım

• Yanmaya devam eden kişiye ıslak bir battaniye yada kalın ıslak bir örtü ile sarılır hatta yuvarlandırılarak söndürülmelidir
• Koşmasına ve panik yapmasına izin vermemek gerekir.
• Nefes alması sağlanır.
• Yanık çok yaygın değilse yanan bölge en az 20 dk. tazyiksiz ve bol soğuk su altında tutulur.
• Şişlik meydana gelebileceğinden kolda yanık var ise, saat, yüzük, bilezik vb. takılar çıkarılır.
• Yanık bölge etrafındaki giysiler çıkartılır yada kesilir.
• Yanan bölge sabunlu su ile dikkatlice temizlenir.
• Su toplayan yerler patlatılmaz.
• Yanan bölgeleri  temiz ve nemli bezle örtülür, yanık üzerine hiçbir madde sürülmez.
• Yaralı kişi battaniye vb. ile örtülür.
• Yanan vücut bölgesi geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa, bilinci açıksa; sıvı kaybını gidermek amacıyla hasta ya da yaralıya hazırlanan sıvı (1 lt. su+ 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz), maden suyu vb. içirilir.
• 112’den destek alınır yada sağlık kuruluşu yakınsa hemen gidilmelidir.

Kimyasal yanıklarda ilkyardım

• Yanan bölgedeki giysiler çıkarılarak, kimyasal maddenin deriyle teması kesilir.
• Yanan bölgeyi soğuk suyla, normal akan bir musluğun altında en az yarım saate kadar tutun.
• Yaralı kişi battaniye vb. ile örtülür.
• 112’den destek alınır yada sağlık kuruluşu yakınsa hemen gidilmelidir.

Elektrik yanıklarında ilkyardım

• Olabildiğince soğukkanlı ve sakin olunur.
• Hasta ya da yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilir.
• Elektrik akımını kesme imkanı yoksa yalıtkan bir maddeyle (tahta, plastik) kişinin elektrikle teması engellenir.
• Solunum yolu açıklığı ve solunumu kontrol edilmelidir.
• Yaralı kişi harekete ettirilmez.
• Hasar gören vücut bölgesi örtülür.
• Bilinci açık ve kendini iyi hissetse dahil, dahi tıbbi yardım istenir.

Güneş | Sıcak çarpmasında ilkyardım

• Yaralı kişi serin ve havadar bir yere alınır.
• Hastanın giysileri çıkarılır.
• Hasta sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir.
• Bulantı yoksa ve bilinci açıksa; su ve tuz kaybını gidermek için hastaya su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya da maden suyu içirtilir.

Yanıklarda nasıl ilkyardım yapmalıyız? | 3. derece yanık

Yanıklarda Bilinmesi Gereken İlkyardım Bilgileri

Küçük Yanıklarda Bilinmesi Gerekenler

• Küçük yanıklarda su toplanmasını engellemek için, soğuk suyun altına tutunuz.
• Gene de su toplarsa, gazlı bezle yanığın üstünü örtüp, sağlık kuruluşuna gidin.
• Su toplanan yanıklar patlatılmaz, diş macunu ve yoğurt gibi maddeler sürülmez.
• Yanma anında, kıyafetleri tutuşan yada yanan kişi üzerine soğuk su atılıp, ıslak ve yanmayan örtü ile sarılmaya çalışılmalıdır.
• Elektriksel yanıklarında su kullanmayın.

Büyük Yanıklarda Bilinmesi Gerekenler

• Kimyasal Maddelerden kaynaklı yanık varsa deri bol su ile iyice yıkanmalı, temiz bezle örtülüp sağlık kuruluşuna gidin.
• Kızgın yağ yada kaynar su ile yanık varsa giysiyi çıkarmak yerine kesin. Yanan deriye yapışmış giysi parçalarına dokunmayın, çıkarmaya çalışmayın.
• Evde yaşanan büyük yanıklarda evde küvet var ise soğuk su doldurup, içinde müdahale ediniz.
• Yanmış deriyi ovalamayın.
• Yanık bölgeyi temiz sargı bezi ile kapatın. (Steril sargı bezi yoksa sıcak ütülenmiş mendil veya yastık kılıfı da aynı işi görür).
• Hemen acil yardım için hastane yada sağlık kuruluşuna gidin. Ya da 112 Acil servisi arayabilirsiniz.